Mỹ chặn các khoản thanh toán của Nga, làm tăng nguy cơ vỡ nợ

Theo các lệnh trừng phạt được đưa ra sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine vào ngày 24/2, dự trữ ngoại tệ do ngân hàng trung ương Nga nắm giữ tại các tổ chức tài chính Mỹ đã bị đóng băng. Tuy nhiên, Bộ Tài chính Mỹ cho phép chính phủ Nga sử dụng những khoản tiền đó để thực hiện các khoản thanh toán bằng trái phiếu đối với các khoản nợ có chủ quyền bằng đồng USD trên cơ sở từng trường hợp.

Vào hôm 4/4, khi khoản thanh toán lớn nhất đến hạn, bao gồm khoản thanh toán gốc trị giá 552,4 triệu USD cho một trái phiếu đáo hạn, chính phủ Mỹ đã quyết định cắt quyền truy cập của Moscow vào các khoản tiền bị đóng băng, theo người phát ngôn của Kho bạc nước này.

Một khoản thanh toán bằng phiếu giảm giá 84 triệu USD cho trái phiếu USD có chủ quyền năm 2042 cũng đến hạn vào cùng ngày. 

Người phát ngôn cho biết, động thái này nhằm buộc Moscow phải đưa ra quyết định khó khăn về việc sẽ sử dụng USD để thanh toán nợ hay cho các mục đích khác, bao gồm hỗ trợ nỗ lực triển khai chiến dịch quân sự của mình.

Nga sẽ phải đối mặt với một vụ vỡ nợ lịch sử nếu lựa chọn sai lầm.

Người phát ngôn cho biết: "Nga phải lựa chọn giữa việc rút hết lượng dự trữ USD có giá trị còn lại cũng như nguồn thu mới đến, hoặc lâm vào tình trạng vỡ nợ".

JPMorgan Chase & Co (JPM.N), vốn đang xử lý các khoản thanh toán với tư cách là một ngân hàng đại lý cho đến nay, đã bị Bộ Tài chính chặn lại, một nguồn tin cho biết.

Ngân hàng đại lý xử lý các khoản thanh toán trái phiếu từ Nga, gửi chúng đến đại lý thanh toán để phân phối cho các trái chủ ở nước ngoài.

Nguồn tin cho biết quốc gia này có thời gian ân hạn 30 ngày để thực hiện thanh toán.

Những lo lắng trước mắt

Nga có đủ tiền để trả từ dự trữ, trong bối cảnh các lệnh trừng phạt đã đóng băng khoảng một nửa trong số 640 tỷ USD dự trữ vàng và ngoại tệ của Nga.

Tuy nhiên, sự sụt giảm sẽ gây thêm áp lực trong bối cảnh Mỹ và châu Âu đang lên các kế hoạch mới trong tuần này để trừng phạt Moscow về những vụ dân thường thiệt mạng ở Ukraine. 

Nga gọi các hành động của mình ở Ukraine là một "hoạt động quân sự đặc biệt". Trong khi đó, Ukraine và phương Tây cho rằng chiến sự là bất hợp pháp và phi lý. 

Nga, quốc gia có tổng cộng 15 trái phiếu quốc tế đang lưu hành với mệnh giá khoảng 40 tỷ USD, đã tìm cách tránh vỡ nợ quốc tế bất chấp các lệnh trừng phạt chưa từng có của phương Tây. Nhưng nhiệm vụ ngày càng khó hơn. 

David Wolber, một luật sư về lệnh trừng phạt tại Gibson Dunn ở Hồng Kông, cho biết: "Hoàn cảnh hiện tại buộc Nga phải hành động và làm cạn kiệt nguồn dự trữ ngoại tệ ở nước này. Nga sẽ không có đủ USD để tài trợ cho các hoạt động khác, chẳng hạn như triển khai chiến dịch quân sự của mình".

Động thái này cũng có thể gây áp lực lên yêu cầu của Nga để được các khách hàng châu Âu trả rúp cho khí đốt, ông nói thêm.

Nếu Nga không thực hiện bất kỳ khoản thanh toán trái phiếu sắp tới nào trong khung thời gian được xác định trước, hoặc nếu nước này phải thanh toán bằng đồng rúp, điều đó sẽ được coi là một sự vỡ nợ. 

Nga không thể tiếp cận các thị trường vay nợ quốc tế do các lệnh trừng phạt, và một vụ vỡ nợ sẽ cấm nước này tiếp cận các thị trường đó cho đến khi các chủ nợ được hoàn trả đầy đủ và mọi trường hợp pháp lý bắt nguồn từ việc vỡ nợ được giải quyết.