Ngân hàng chung sức giữ kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu 1 tỷ USD/năm

Dữ liệu tại diễn đàn “Phát triển chuỗi giá trị hồ tiêu bền vững trong thời kỳ hội nhập” tại Đắk Nông được tổ chức mới đây cho thấy: Trong số các mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam, hồ tiêu đang là mặt hàng mang lại lợi nhuận cao nhất. Việt Nam là quốc gia sản xuất và xuất khẩu lớn với kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu trên 1 tỷ USD/năm.

Theo Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, hiện hồ tiêu Việt Nam chiếm trên 50% lượng hồ tiêu thương mại thế giới. Hiệp hội Hồ tiêu thế giới (IPC) dự báo, sau 8 năm nữa, Việt Nam sẽ tăng xuất khẩu hồ tiêu thêm trên 30% so với hiện nay, tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu thị trường hồ tiêu thế giới.

Mặc dù vậy, chất lượng Hồ tiêu Việt Nam đã bị nhiều thị trường nghi ngờ, đưa vào “tầm ngắm”. Từ năm 2015 đến giữa năm 2016, đã có 17 lô hàng hồ tiêu của Việt Nam bị EU phát hiện chứa dư lượng của 9 loại thuốc bảo vệ thực vật vượt mức quy định, bị trả về.

Nguyên nhân chính là do nông dân trồng tiêu đã lạm dụng nhiều loại thuốc diệt nấm, diệt côn trùng… không bảo đảm chất lượng, không đúng quy trình kỹ thuật. Bên cạnh đó, tình trạng mua nhỏ lẻ, tích trữ lẫn lộn hồ tiêu nhiều vùng miền, gây ra nhiễm chéo thuốc bảo vệ thực vật của nhiều doanh nghiệp tham gia mua hồ tiêu khiến chất lượng hồ tiêu rất khó kiểm soát và truy xuất nguồn gốc...

Theo đánh giá của GS. Nguyễn Lân Hùng, Đắk Nông cho biết ông đã gặp và trao đổi với nhiều bà con nông dân. “Chúng ta hô khẩu hiệu làm hồ tiêu sạch nhưng làm không hề đơn giản. Muốn làm sạch phải có kỹ thuật, tốn công sức hơn, có phương pháp, có quy củ hơn. Ví dụ như bà con phun thuốc trừ sâu, hàng đã xuất đi rồi nhưng bị trả lại. Vì vậy khi muốn hội nhập từng hộ gia đình dứt khoát cần phải áp dụng các biện pháp kỹ thuật của các chuyên gia, dùng giống sạch có chất lượng cao, phải làm đến nơi đến chốn để hồ tiêu vươn ra thế giới”, ông Hùng cho biết.

Còn theo ý kiến của TS. Nguyễn Đăng Nghĩa, hiện nay, hồ tiêu nhiễm tồn dư chất bảo vệ thực vật bạn hàng sẽ trả lại. “Nếu muốn duy trì sản lượng hồ tiêu chiếm 50% sản lượng hồ tiêu thương mại trên thế giới thì bắt buộc chúng ta phải sản xuất tiêu sạch. Mỗi hộ dân cần giảm tất cả thuốc hóa học, cần dùng chế phẩm sinh học, phân hữu cơ vừa làm tăng sức đề kháng của cây vừa chia phần thức ăn để giảm sự tấn công của tuyến trùng vào cây", ông Nghĩa nhấn mạnh.

Cần vốn từ ngân hàng

Gia đình anh Nông Văn Lê, bản Đầm Giỏ, xã Thuận Hà, huyện Đăk Song, tỉnh Đăk Nông, ông chủ của vườn tiêu với diện tích 3 hecta và gần 5.000 trụ tiêu cho biết: “Năm nay, gia đình tôi đã trồng thêm tiêu và sản lượng vườn tiêu đạt 20 tấn, gấp đôi năm ngoái. Điều kiện năm nay thuận lợi hơn, ngoài ra chúng tôi dùng các chế phẩm sinh học, cải thiện được chất lượng đất, giảm các nấm bệnh và giảm đến 50% chi phí đạm, lân, kali. Cũng đã có công ty xuất nhập khẩu đến gặp thu mua hàng của chúng tôi, giá cao hơn 10% so với các hộ khác”.

Anh Lê cho biết so với cách trồng truyền thống, trụ gỗ đầu tư chi phí vào khoảng 300 nghìn đồng còn tại vườn tiêu của anh, anh dùng trụ bằng bê tông với chi phí vào khoảng 160 nghìn đồng, tiêu vẫn phát triển tốt, cộng thêm các chi phí phân bón, giống,…sẽ vào khoảng 250 nghìn/gốc hồ tiêu. Sau 2-3 năm gieo trồng mới thu hoạch được tiêu và thường vào thời điểm sau Tết, mất khoảng 1- 2 tháng.

Anh Lê cho biết thêm vườn của anh chỉ cần 1 năm thu chính cũng đã thu hồi được hết vốn. Ngoài vườn tiêu này anh còn 2 vườn tiêu khác, trong quá trình canh tác sắp tới gia đình cần vay vốn ngân hàng.

Ông Lê Xuân Vũ, Tổng Giám đốc Ngân hàng Việt Á (VietABank) đánh giá mô hình phát triển chuỗi giá trị tiêu bền vững là sự lựa chọn đúng đắn và tất yếu. Bằng cánh liên kết giữa đơn vị bao tiêu sản phẩm, mô hình trồng hồ tiêu sạch và xanh, đảm bảo môi trường và sức khỏe của người trồng tiêu, sức khỏe người tiêu dùng. Chúng ta sẽ không chỉ cải thiện năng suất và còn nâng cao chất lượng và giá trị và thương hiệu của mặt hàng nông sản hết sức độc đáo này, góp phần quan trọng vào  sự phát triển kinh tế toàn tỉnh và của đất nước.

Theo đó, để cùng mở rộng, phát triển một ngành kinh tế mũi nhọn của Đắk Nông nhằm góp phần phát triển kinh tế, cải thiện đời sống, khẳng định vị thế quan trọng của thương hiệu hồ tiêu Việt Nam trên thị trường quốc tế mang lại hiệu quả cao bền vững, ngân hàng này cam kết tài trợ gói cho vay ưu đãi trị giá 500 tỷ giai đoạn 2017 - 2020 với lãi suất 9% trong năm đầu tiên hỗ trợ người nông dân trồng hồ tiêu.