Ngành công nghệ Mỹ đang “nín thở”

Với cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Hoa Kỳ chỉ còn chưa đầy 10 ngày nữa, ngành công nghệ đang "nín thở tập thể" để xem một nhóm các quan chức được bầu mới sẽ cung cấp sự cứu trợ cần thiết ra sao cho lĩnh vực này. Vì ngành đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ chuỗi cung ứng những khó khăn, suy thoái kinh tế và căng thẳng Mỹ-Trung không thể giảm bớt trong năm nay.

Trong khi các cuộc bầu cử Hạ viện và Thượng viện, cùng với các quan chức tiểu bang và địa phương, thường tập trung vào các vấn đề trong nước như quyền phá thai và kiểm soát súng, giờ đây họ cùng các nhà lãnh đạo công nghệ trên toàn cầu đang theo dõi chặt chẽ cuộc bỏ phiếu vào ngày 8 tháng 11, vì những tác động của nó đối với công nghiệp trong và ngoài nước.

Trước đây, Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa dường như có xu hướng bị chia rẽ hơn bao giờ hết, nhưng các Đảng này gần đây đã tìm thấy điểm chung về Trung Quốc. Các ứng cử viên Hạ viện và Thượng viện trên cả hai lối đi đang vận động cho các chính sách cứng rắn của Trung Quốc. Sự thống nhất hiếm thấy xuất phát từ một thực tế đơn giản, niềm tin của dư luận Mỹ về Trung Quốc đang ở mức thấp nhất trong lịch sử.

Một cuộc khảo sát vào tháng 9 của Trung tâm Nghiên cứu Pew cho thấy 82% người Mỹ được hỏi bày tỏ quan điểm "không thuận lợi" đối với Trung Quốc, mức cao kỷ lục so với mức 79% vào năm 2020.

Brent Fredberg, giám đốc đầu tư và trưởng bộ phận nghiên cứu công nghệ của Brandes Investment Partners, cho biết: "Tôi nghĩ một trong những điều mà cả hai bên đều thống nhất là lập trường hạn chế hơn đối với Trung Quốc về các công nghệ tiên tiến. Nó đã đang và sẽ gây được tiếng vang lớn với công chúng khi nhắc tới sách lược cứng rắn với Chính quyền Bắc Kinh".

Mỹ thúc đẩy Nhật Bản và các đồng minh khác tham gia kiềm chế chip Trung Quốc

Giới chức Mỹ dự đoán rằng, việc đưa các đồng minh vào cuộc với những hạn chế sẽ khiến Trung Quốc khó khăn hơn nhiều trong việc mua hoặc chế tạo chất bán dẫn tiên tiến cho quân đội đang mở rộng nhanh chóng của mình.

Trong động thái mới nhất, Mỹ đang thúc giục các đồng minh bao gồm cả Nhật Bản đi theo hướng hạn chế xuất khẩu chất bán dẫn tiên tiến và công nghệ liên quan sang Trung Quốc. Tất nhiên, động cơ này có khả năng làm gia tăng tác động của căng thẳng Mỹ-Trung đối với các nhà sản xuất chip trên toàn thế giới.

Hiện tại, Tokyo đã bắt đầu các cuộc thảo luận nội bộ về vấn đề này theo yêu cầu của Washington, một người trong chính phủ Nhật Bản cho biết. Các quan chức đang cân nhắc xem những hạn chế nào có thể được thông qua ở Nhật Bản và sẽ xem các đồng minh khác của Mỹ như Liên minh châu Âu và Hàn Quốc phản ứng như thế nào.

"Chúng tôi đang liên lạc với Mỹ và tổ chức các cuộc điều trần với các công ty trong nước dựa trên cơ sở đó", Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Yasutoshi Nishimura nói với các phóng viên hôm qua 1/11.

"Chúng tôi đã nói chuyện với các đồng minh của mình. Không ai ngạc nhiên khi chúng tôi làm điều này, và tất cả họ đều biết rằng chúng tôi mong đợi họ sẽ hỗ trợ tương tự", Alan Estevez, Thứ Trưởng Bộ Thương Mại Cho Ngành Công Nghiệp Và An Ninh Mỹ, cho biết trong một sự kiện được tổ chức bởi một công ty tư vấn của Hoa Kỳ.

Vốn dĩ, Mỹ nắm giữ 12% thị trường bán dẫn toàn cầu, trong khi Đài Loan và Hàn Quốc mỗi nước chiếm khoảng 20% thị phần và Nhật Bản có 15%. Một số công ty Mỹ đã kêu gọi các nước khác áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu theo kiểu Mỹ, cho rằng việc chỉ các công ty Mỹ thua lỗ trước hoạt động kinh doanh của Trung Quốc là không công bằng.

Washington dự đoán rằng việc đưa các đồng minh vào cuộc với những hạn chế sẽ khiến Bắc Kinh khó khăn hơn nhiều trong việc mua hoặc chế tạo chất bán dẫn tiên tiến cho quân đội đang mở rộng nhanh chóng của mình.

Kevin Wolf, người từng là Trợ lý Bộ trưởng Thương mại về quản lý xuất khẩu Mỹ cho biết: "Tôi mong đợi giải quyết mối quan tâm chung về Trung Quốc, sau đó sẽ tạo cơ hội cho chính phủ Nhật Bản và Hoa Kỳ giảm bớt các rào cản đối với thương mại giữa Nhật Bản và Hoa Kỳ, vốn đã nảy sinh trong thời chính quyền của cựu Tổng thống Barack Obama".

Wolf nói thêm: "Điều này thực sự sẽ dẫn đến sự hợp tác tốt hơn giữa Nhật Bản và Hoa Kỳ, và ít hạn chế hơn đối với việc phát triển chung và sản xuất các mặt hàng công nghệ tiên tiến".

Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu sâu rộng được Bộ Thương mại Hoa Kỳ công bố ngày 7 tháng 10 bao gồm thiết bị sản xuất chip, phần mềm thiết kế và thậm chí cả các kỹ sư hỗ trợ sản xuất chất bán dẫn ở Trung Quốc.

Ngoài xuất khẩu chip và công nghệ sản xuất chip, các lệnh cấm của Washington hạn chế công dân Mỹ làm việc hoặc kinh doanh với các công ty bán dẫn Trung Quốc.

Ngành công nghiệp bán dẫn của Nhật Bản đang chuẩn bị cho khả năng xảy ra các hạn chế tương tự.

Đại diện một nhà sản xuất thiết bị chế tạo chip lớn cho biết: "Nếu việc sản xuất chất bán dẫn tiên tiến ở Trung Quốc ngừng hoạt động, sẽ không còn nhu cầu về thiết bị sản xuất tiên tiến có giá trị gia tăng cao nữa cho quốc gia tỷ dân này nữa, tất nhiên đó sẽ là một trong những lợi thế cho Nhật Bản".

Một nhóm công nghiệp ước tính thị trường thiết bị sản xuất chip của Trung Quốc đạt 22 tỷ USD trong năm nay -  chiếm 22% tổng thị trường toàn cầu, chỉ sau Đài Loan và Hàn Quốc. Với các kế hoạch của Tokyo về kiểm soát xuất khẩu không rõ ràng, các công ty như Nikon đang xem xét tác động tiềm tàng đối với hoạt động kinh doanh của họ.

Khu vực công nghệ gồng mình để tách rời Trung Quốc hơn nữa

Dù gì, cũng không thể phủ nhân rằng, việc mất quyền tiếp cận với một thị trường hàng đầu có thể làm giảm thêm thu nhập của các công ty vốn đã phải đối mặt với sự suy thoái của thị trường. Công ty thiết bị sản xuất chip Applied Materials có trụ sở tại Hoa Kỳ đã hạ dự báo thu nhập của mình trong quý 3 năm nay do các hạn chế mới, dự kiến doanh thu của quý sẽ chỉ đạt từ 250 triệu đến 550 triệu đô la, trong khi nhà sản xuất máy chế tạo chip Lam Research dự đoán sẽ mất tới 2,5 tỷ USD doanh thu trong năm tới do các quy định mới, với doanh thu "thấp hơn đáng kể" ở Trung Quốc.