Người Thái

Thông tin từ mạng lưới bảo tồn tri thức bản địa dân tộc Thái tại thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái, năm 2015, đơn vị này sẽ tập trung thực hiện bảo tồn những nét hay, nét đẹp trong văn hoá giao tiếp, ứng xử của người Thái Mường Lò - Nghĩa Lộ.

Mong muốn đổi đời bằng nghề nuôi dê, anh Hà Văn Tâm (người Thái, thôn Lọng, xã Cổ Lũng, huyện Bá Thước, Thanh Hóa) đã quyết định tạm xa vợ con rời làng lên núi gây dựng đàn dê và trâu, bò.

Khi đến bản Côn xã Ái Thượng (Bá Thước), chúng tôi phải nhờ chính quyền thôn dẫn đường bằng suồng máy mới tiếp cận được “cây cải tử hoàn sinh”.

Người dân tộc Thái quan niệm tung còn là sự hòa hợp âm - dương, với mong ước con đàn, cháu đống. Còn người Mường, Tày, Nùng xem tung còn là dịp trai gái gặp nhau, tìm hiểu rồi se duyên hoặc mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, may mắn suốt năm.

Trong khuôn khổ Ngày hội văn hóa dân tộc Thái lần thứ nhất – Lai Châu 2014, ngày 28.12.2014, tại Quảng trường nhân dân tỉnh Lai Châu diễn ra các phần trình diễn nghệ thuật và nghi thức sinh hoạt đặc sắc.

Có dịp trở lại xứ sở hoa ban, hoa đào vào những mùa rét buốt và khoe sắc này âu cũng là một cái duyên. Mây trắng như bông, như sương hay như huyền thoại của những chiến binh trong Chương Han (sử thi dân tộc Thái) cứ lơ lửng ngang tầm mắt. Mây chắn lối đi, mây bưng kín thung sâu, mây vướng vấn nhà sàn, mây lẩn vào túi áo, mây che khuôn mặt cô gái Thái ngượng ngùng e ấp.

Mới đây, Liên minh Cứu sông Mekong ủng hộ việc Mạng lưới người Thái thuộc 8 tỉnh trên lưu vực sông Mekong gửi tới Tòa án Hành chính Thái Lan lời kêu gọi ra phán quyết đình chỉ Hợp đồng mua bán điện (PPA) từ con đập Xayaburi xây dựng hạ nguồn dòng chính sông Mekong.

Thay vì đội lên đầu, người biểu diễn sử dụng những chiếc khăn Piêu của dân tộc Thái để làm... khố, trong bộ trang phục Tây Nguyên của mình. Câu chuyện ấy vừa xảy ra trong chương trình X - Factor, được VTV3 phát sóng trực tiếp.

Qua những gì được khám phá, khiến cho chúng tôi đưa ra nhiều nhận định. Tuy nhiên những nhận định đó chưa lô zích và cũng không có căn cứ khoa học xác minh... Và chúng tôi đã tìm đến các cụ cao niên ở trong bản, nhà nghiên cứu văn hóa, người buôn bán đổ cổ trong hang động để xác minh.

Mỗi chiếc khăn Piêu là một câu chuyện thể hiện qua họa tiết, sắc màu để nói lên tâm tư, tính cách của mỗi người phụ nữ. Trang phục của người Thái đen và Thái trắng về cơ bản là giống nhau. Nhưng một điểm khác là trong trang phục của người phụ nữ Thái đen thì chiếc khăn Piêu lại mang nét hấp dẫn và độc đáo riêng.