Nhà ở xã hội tại Bình Dương: Nghịch lý nhiều căn hộ để không, chủ đầu tư không được bán

Đây là một trong nhiều khó khăn, hạn chế mà Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương Nguyễn Hoàng Thao gợi mở để khắc phục tại Hội thảo khoa học góp ý đề án phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2023, tổ chức ngày 26/9.

Chính sách phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân còn nhiều hạn chế

Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, Bình Dương đóng góp lớn vào sự phát triển kinh tế chung của cả nước. Góp phần tạo nên những thành quả này là sự phát triển công nghiệp mạnh mẽ của tỉnh, tạo ra khối lượng lớn về công việc và nhu cầu về nguồn lao động cao.

Hiện nay, toàn tỉnh có 29 KCN và 12 cụm công nghiệp đang hoạt động, với lực lượng lao động hơn 1,2 triệu người. Trong đó, có hơn 50% là lao động từ các tỉnh thành khác nhau trong cả nước tới Bình Dương sinh sống và làm việc.

Theo Phó Bí thư Nguyễn Hoàng Thao, là tỉnh có tốc độ gia tăng dân số cơ học cao nhất cả nước, Bình Dương phải đối diện với nhiều vấn đề liên quan đến an sinh xã hội.

Trong đó có việc thực hiện giải quyết nhu cầu nhà ở xã hội, nhà ở công nhân cho các đối tượng được hưởng chính sách về nhà ở xã hội theo quy định tại luật Nhà ở xã hội của Việt Nam năm 2014.

"Nhiều lao động tại Bình Dương đang phải sống trong các nhà trọ nhỏ, ẩm thấp, các điều kiện sống tối thiếu nhiều nơi chưa được đảm bảo", ông Thao nhấn mạnh.

Thời gian qua, việc chăm lo giải quyết nhà ở cho người dân nói chung, công nhân nói riêng luôn được Tỉnh ủy, UBND tỉnh xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm.

Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện các chính sách về nhà ở xã hội cũng đã bộc lộ một số khó khăn, hạn chế.

Theo Phó Bí thư Nguyễn Hoàng Thao, trình tự thủ tục đầu tư xây dựng, mua bán nhà ở xã hội còn phức tạp và kéo dài. Các chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân đã ban hành chưa đủ hấp dẫn.

Có nhiều dự án không cho thuê được phần diện tích tối thiểu 20% diện tích nhà ở xã hội trong dự án để cho thuê; và chủ đầu tư chỉ được bán sau 5 năm đưa vào sử dụng.

"Điều này dẫn đến tình trạng các căn hộ để không, lãng phí trong khi đó chủ đầu tư không được bán, dẫn đến không thu hồi được vốn gây lãng phí xã hội và giảm thu hút đầu tư vào phân khúc nhà ở xã hội để cho thuê", Phó Bí thư nói.

Ưu tiên giải pháp về quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân

Ngoài ra, theo lãnh đạo tỉnh Bình Dương, Luật Nhà ở hiện hành chưa có quy định cho phép tổ chức doanh nghiệp, HTX thuộc đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội. Trong khi đó, thực tế nhu cầu của các tổ chức doanh nghiệp, HTX muốn mua, thuê nhà ở xã hội để cho người lao động của họ thuê lại để ở là rất lớn.

Để khắc phục những hạn chế, khó khăn và quyết giải quyết nhu cầu chỗ ở cho công nhân, UBND tỉnh Bình Dương đã giao Sở Xây dựng xây dựng dự thảo đề án phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030.

Theo dự thảo, giai đoạn 2021-2030, đề án đề ra mục tiêu đầu tư khoảng 172.879 căn nhà ở xã hội, tổng diện tích đất khoảng 612,1ha, diện tích sàn xây dựng ước đạt khoảng 10.110.867m2. Diện tích đầu tư này sẽ đáp ứng cho khoảng 678.307 người với tổng mức đầu tư khoảng 92.661 tỷ đồng, cao gấp 2 lần chỉ tiêu được Chính phủ giao.

Trong đó, giai đoạn 2021-2025, dự kiến sẽ bố trí khoảng 158ha diện tích đất đầu tư hoàn thành khoảng 42.256 căn nhà ở xã hội, với diện tích sàn xây dựng đạt 2.702.572m2; đáp ứng cho khoảng 163.476 người, với tổng mức đầu tư khoảng 24.668 tỷ đồng.

Giai đoạn 2026-2030, dự kiến sẽ bố trí khoảng 454ha diện tích đất đầu tư hoàn thành khoảng 130.623 căn nhà ở xã hội, với diện tích sàn xây dựng đạt 7.408.295m2, đáp ứng cho khoảng 514.831 người, với tổng mức đầu tư khoảng 67.993 tỷ đồng.

Ông Huỳnh Phạm Tuấn Anh – Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết, để đạt được mục tiêu trên, giải pháp về quỹ đất được đề án ưu tiên hàng đầu.

Theo đó, có 34 khu vực do các doanh nghiệp Nhà nước đang quản lý; 17 khu vực có sẵn quỹ đất của các nhà đầu tư... sẽ được tận dụng. 20% quỹ đất đã có sẵn từ các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị quy hoạch dành cho phát triển nhà ở xã hội; quỹ đất chuyển đổi công năng trên các địa bàn TP.Thủ Dầu Một, Thuận An, Dĩ An, Tân Uyên và TX.Bến Cát để phát triển nhà ở xã hội; quỹ đất di dời các khu, cụm công nghiệp cũng sẽ được đôn đốc triển khai thực hiện nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân.

Ngoài ra, đề án cũng đề xuất các giải pháp về quy hoạch – kiến trúc, khoa học công nghệ trong phát triển nhà ở xã hội và giải pháp về vốn.