Nhằm đẩy lùi Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản hợp tác về chất bán dẫn

Bộ trưởng Thương mại Nhật Bản Koichi Hagiuda cho biết, hai đồng minh lâu năm đã nhất trí thành lập một trung tâm nghiên cứu chung mới về chất bán dẫn thế hệ tiếp theo trong cuộc họp cấp bộ trưởng kinh tế "hai cộng hai" ở Washington.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Yoshimasa Hayashi và Hagiuda cũng thảo luận về năng lượng và an ninh lương thực, các quan chức cho biết trong một cuộc họp báo.

"Là nền kinh tế lớn thứ nhất và thứ ba thế giới, điều quan trọng là chúng ta phải làm việc cùng nhau để bảo vệ trật tự kinh tế dựa trên các quy tắc, một trật tự mà tất cả các quốc gia đều có thể tham gia, cạnh tranh và thịnh vượng", Blinken phát biểu tại phiên khai mạc.

Blinken cho biết các sự kiện thế giới gần đây, bao gồm đại dịch COVID-19 và chiến tranh ở Ukraine, đã cho thấy tính dễ bị tổn thương của các chuỗi cung ứng quan trọng, trong khi ngày càng nhiều quốc gia đang phải vật lộn với gánh nặng nợ nần do các hoạt động cho vay không bền vững và không minh bạch.

Ông nói: "Các hoạt động kinh tế cưỡng bức và trả đũa của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa buộc các quốc gia phải lựa chọn phương án nhưng bị làm hại đến an ninh, sở hữu trí tuệ và nền kinh tế độc lập của họ".

Hayashi của Nhật Bản gọi cuộc xâm lược Ukraine của Nga là một thách thức nghiêm trọng đối với trật tự quốc tế và - trong một đề cập rõ ràng đến Trung Quốc, mặc dù ông không trực tiếp nêu tên - ám chỉ nỗ lực "sử dụng ảnh hưởng kinh tế một cách không công bằng và tùy ý để thực hiện ... lợi ích chiến lược và để sửa đổi trật tự quốc tế hiện có".

Hagiuda cho biết "Nhật Bản sẽ nhanh chóng hành động" về nghiên cứu chất bán dẫn thế hệ tiếp theo và cho biết, Washington và Tokyo đã đồng ý thành lập một "tổ chức Nghiên cứu và phát triển (R&D) mới" để thiết lập một nguồn an toàn cho các thành phần quan trọng. Ông nói, trung tâm nghiên cứu sẽ được mở cho các quốc gia "cùng chí hướng" khác tham gia.

Hai nước chưa công bố ngay chi tiết kế hoạch này, nhưng tờ Nikkei Shimbun của Nhật Bản trước đó cho biết cơ quan này sẽ được thành lập tại Nhật Bản vào cuối năm nay để nghiên cứu chip bán dẫn 2 nanomet. Nó sẽ bao gồm một dây chuyền sản xuất nguyên mẫu và sẽ bắt đầu sản xuất vào năm 2025, tờ báo cho biết.

Raimondo cho biết thêm: "Như chúng ta đã thảo luận ngày hôm nay, chất bán dẫn là nền tảng của nền kinh tế và an ninh quốc gia của chúng ta", và cho biết thêm rằng các quan chức đã thảo luận về sự hợp tác về chất bán dẫn, "đặc biệt là đối với chất bán dẫn tiên tiến".

Đài Loan hiện sản xuất phần lớn các chip bán dẫn dưới 10 nanomet, được sử dụng trong các sản phẩm như điện thoại thông minh, và có lo ngại về sự ổn định của nguồn cung sẽ nảy sinh rắc rối liên quan đến Đài Loan và Trung Quốc, vốn coi hòn đảo này như một tỉnh nổi loạn.

Trong một tuyên bố chung, Hoa Kỳ và Nhật Bản cho biết họ sẽ làm việc cùng nhau "để thúc đẩy khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng trong các lĩnh vực chiến lược, bao gồm, cụ thể là chất bán dẫn, pin và khoáng sản quan trọng. Họ thề sẽ "xây dựng một chuỗi cung ứng pin mạnh mẽ để dẫn dắt sự hợp tác giữa các quốc gia cùng chí hướng".

Về quan hệ với Nga, Hagiuda cho biết ông đã hiểu được Mỹ về ý định giữ cổ phần của Nhật Bản trong dự án dầu khí Sakhalin-2 bất chấp các lệnh trừng phạt chống lại Moscow của Washington, Tokyo và những nước khác sau cuộc xâm lược Ukraine.

"Có những tiếng nói kêu gọi rút tiền. Nhưng điều đó có nghĩa là cổ phần của chúng tôi sẽ chuyển sang nước thứ ba và Nga kiếm được một khoản lợi nhuận khổng lồ. Chúng tôi đã giải thích cách giữ cổ phần của mình phù hợp với các lệnh trừng phạt và tôi tin rằng chúng tôi đã hiểu được tầm nhìn của Mỹ", ông nói Nhật nắm giữ 22,5% cổ phần tổng hợp trong dự án này.

Đồng thời, cuộc họp này diễn ra vào thời điểm căng thẳng gia tăng về Đài Loan. Tuần qua, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã cảnh báo trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Joe Biden không nên "đùa với lửa" đối với Đài Loan, nêu bật lo ngại của Bắc Kinh về chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi có thể có trên hòn đảo do Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lời ông Tập nói với ông Biden trong cuộc gọi với tư cách là nhà lãnh đạo: "Những kẻ đùa giỡn với lửa sẽ bị giết bởi nó. Người ta hy vọng rằng Mỹ sẽ rõ ràng về điều này".

Ông Tập nói Washington nên tuân thủ "nguyên tắc một Trung Quốc" và nhấn mạnh rằng Trung Quốc kiên quyết phản đối sự độc lập của Đài Loan và sự can thiệp từ bên ngoài. Ông Biden nói với ông Tập rằng chính sách của Mỹ về Đài Loan không thay đổi và Washington cực lực phản đối các nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng hoặc phá hoại hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan.

Huỳnh Dũng  -Theo Reuters