Nhờ chuyển đổi số, GDP Việt Nam đứng thứ 3/6 quốc gia lớn nhất của ASEAN

Chuyển đổi số toàn diện nền kinh tế là mục tiêu trọng yếu của Việt Nam.Chuyển đổi số đã đạt được những thành tựu nhất định sau 2 năm triển khai "Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 3/6/2020.

Tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, các đại biểu Quốc hội đều có chung nhận định chuyển đổi số có tác động sâu rộng, bao trùm lên tất cả các ngành, các lĩnh vực kinh tế-xã hội, từ đó góp phần tăng năng suất lao động, chuyển đổi mô hình hoạt động, kinh doanh theo hướng đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia.

Chính vì thế, chuyển đổi số là nhiệm vụ cần sự vào cuộc quyết tâm của toàn hệ thống chính trị, triển khai xuyên suốt và đồng bộ từ cấp Trung ương đến địa phương để tiếp tục gặt hái những kết quả lớn trong thời gian tới.

GDP Việt Nam đứng thứ 3/6 quốc gia lớn nhất của ASEAN nhờ chuyển đổi số

Trong bài tham vấn của Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai Lê Hoàng Hải nhận định: Trong bối cảnh của cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra rất mạnh mẽ, xu thế kinh tế số là bước phát triển tất yếu đối với kinh tế quốc gia, là cơ hội giúp Việt Nam thu hẹp khoảng cách với các quốc gia khác. 

Theo báo cáo, nền kinh tế số Đông Nam Á của Google và Temasek, sách quy mô kinh tế số của Việt Nam năm 2021 ước đạt 21 tỷ USD, đóng góp khoảng 6% GDP, xếp thứ 3/6 thị trường lớn nhất của ASEAN và 14/50 của châu Á. 

Việt Nam thuộc top đầu thế giới về sở hữu tiền kỹ thuật số và tài sản không thể thay thế NFT, thanh toán điện tử bùng nổ tăng 3000% về giá trị so với năm 2016, hơn 14 triệu ví điện tử, 1,1 triệu tài khoản Mobile Money được đăng ký và sử dụng. 

Trong khối ASEAN, Việt Nam đứng thứ 3 về thu hút vốn khởi nghiệp và đóng góp 4/27 kỳ lân công nghệ, dẫn đầu nhóm 34 quốc gia thu nhập trung bình thấp, với thứ hạng 44/132 về chỉ số đổi mới toàn cầu. 

Đại biểu Hải đánh giá cao việc Chính phủ ban hành kịp thời cũng như thống nhất với quan điểm, định hướng chiến lược của Chính phủ trong Quyết định 411 về Chiến lược quốc gia về phát triển kinh tế số, xã hội số đến năm 2025, định hướng năm 2030. 

Mục tiêu phát triển kinh tế số đến năm 2025 tỷ trọng 20%GDP, tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 10%, đến năm 2030 kinh tế số chiếm 30%GDP, tỷ trọng kinh tế số trong từng ngành, lĩnh vực đạt tối thiểu 20% là những mục tiêu rất thách thức. 

Bên cạnh một số kết quả ấn tượng, câu chuyện chuyển đổi số Việt Nam cũng đang đối diện với không ít thách thức về thể chế, về đo lường quy mô kinh tế số, vấn đề dữ liệu lớn và chuyển dữ liệu xuyên biên giới, hạ tầng số, chất lượng nguồn nhân lực, đầu tư phát triển công nghệ, rủi ro an toàn, an ninh mạng, sở hữu trí tuệ, văn hóa số, lộ trình và giải pháp quản lý tiền kỹ thuật số, mức độ sẵn sàng và thực thi chuyển đổi số của doanh nghiệp, của nền kinh tế. 

Dại biểu Lê Hoàng Hải đề xin đề xuất Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành quan tâm 5 nhóm giải pháp gồm: 

Nhóm thứ nhất, về hoàn thiện thể chế kinh tế số cần đẩy mạnh hoàn thiện thể chế hơn nữa, đặc biệt là 3 nội dung rất cấp thiết: Thứ nhất, sớm ban hành Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân để bảo vệ mỏ vàng của kinh tế số; ban hành Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi), tạo hành lang pháp lý rõ ràng, thúc đẩy các giao dịch điện tử tin cậy, an toàn, phù hợp với thông lệ quốc tế. 

Thứ hai, xây dựng khung pháp lý thử nghiệm có kiểm soát để hỗ trợ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, các mô hình kinh doanh số, tài sản số, cho vay ngang hàng, huy động vốn cộng đồng, bất động sản số, bảo hiểm số, giáo dục số y tế số. 

Thứ ba, xây dựng Bộ chỉ tiêu thống kê đo lường quy mô nền kinh tế số theo tiêu chuẩn quốc tế, thống nhất thước đo kinh tế số theo giá trị gia tăng chứ không phải theo doanh thu. Ngoài ra, cũng sớm nghiên cứu và thử nghiệm tiền kỹ thuật số của Ngân hàng trung ương, xây dựng cơ chế thúc đẩy chia sẻ dữ liệu trên Cổng dữ liệu quốc gia, xây dựng Chương trình hành động triển khai Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số. 

Nhóm giải pháp thứ hai, tạo lập môi trường thuận lợi hơn nữa cho đổi mới sáng tạo, tăng cường phối hợp giữa Ủy ban Quốc gia về Chuyển đổi số và Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia trong hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp, nâng cao hiệu quả cơ chế hợp tác công - tư trong nghiên cứu phát triển công nghệ mới, an ninh mạng. 

Thứ ba, nâng cao chất lượng hạ tầng số và nguồn nhân lực số. Hạ tầng số phải đi trước một bước, thúc đẩy phổ cập danh tính điện tử toàn dân, tạo một nền tảng dữ liệu quốc gia có thể được chia sẻ giữa các tổ chức và doanh nghiệp, phủ sóng 5G, tăng đầu tư cho đào tạo gắn với chuyển đổi số. 

Thứ tư, nâng cao khả năng sẵn sàng chuyển đổi số của doanh nghiệp. Công thức chuyển đổi số của doanh nghiệp chính là hiểu được tầm quan trọng sống còn của chuyển đổi số, cộng với sự hỗ trợ của Chính phủ, các bộ, ngành bằng hành động và đột phá. Ngành công nghệ thông tin có vai trò rất lớn trong việc định hướng, dẫn dắt, lan tỏa tới nhu cầu và khả năng chuyển đổi số của các ngành kinh tế khác. 

Sau đó, Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai đề xuất Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông, các bộ, ngành hỗ trợ, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp công nghệ thông tin tiếp tục thu hút đầu tư FDI chuyển giao, tạo ra các sản phẩm made in Việt Nam trong các công nghệ số hàng đầu thế giới, như mạng 5G, 6G, điện toán đám mây, chuỗi khối, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, fintech, internet vạn vật để có thể ứng dụng trong chuyển đổi số của nhiều ngành, lĩnh vực; tuyên truyền, phổ biến, thực thi có hiệu quả cẩm nang chuyển đổi số và Bộ chỉ số đánh giá mức độ chuyển đổi số của ngành, doanh nghiệp. 

Thứ năm, cần xây dựng các kịch bản chuyển đổi số trong điều kiện kinh tế thế giới và trong nước còn nhiều biến động, bất ổn và điều kiện nguồn lực có hạn.

Kinh tế muốn phát triển, phải chú trọng mảng tài chính với công nghệ blockchain

Trong thời gian gần đây, nền kinh tế chịu tác động mạnh mẽ của đồng tiên kỹ thuật số. Liên quan tới quản lý đồng tiền này, đại biểu Quốc hội Trần Văn Lâm - Đoàn Bắc Giang cho biết, trong bối cảnh nền kinh tế mở hiện nay, việc ứng dụng công nghệ trong phát triển kinh tế là rất cần thiết. Kinh tế Việt Nam muốn phát triển thì không thể chậm chân trong lĩnh vực này, đặc biệt trong mảng tài chính với công nghệ blockchain. Tuy nhiên, công nghệ cần đi đôi với năng lực quản trị, nhận thức của doanh nghiệp và người dân trong việc tham gia vào thị trường kinh tế số.

Trong giai đoạn này, việc ứng dụng blockchain là hợp lý, tuy nhiên phải có bước đi chắc chắn, hiệu quả, không nóng vội, không vội vàng để tạo kẽ hở cho tội phạm mạng, làm lũng đoạn nền kinh tế. Đây là bài học trong quản lý kinh tế-xã hội trước đây từng gặp phải; tránh để lực lượng lợi dụng thâu tóm, thu lợi bất chính, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng và lợi ích đất nước.

Vị đại biểu này nhận đình, hành lang pháp lý về blockchain hiện còn thiếu do đây vẫn là lĩnh vực mới. Hệ thống chính sách pháp luật của lĩnh vực này được xây dựng cách đây một vài năm và cũng đã chậm chân so với công nghệ. Trong khi đó, luật đang đi theo thực tiễn và nhất là lĩnh vực công nghệ thường phát triển rất nhanh. Vậy nên, cần kịp thời rà soát, xem xét sửa đổi, điều chỉnh pháp luật cho phù hợp, đại biểu Trần Văn Lâm nhấn mạnh.

Chung quan điểm đại biểu Quốc hội Trình Lam Sinh - Đoàn An Giang nhận định giao dịch tiền điện tử qua hệ thống blockchain còn rất mới mẻ tại Việt Nam. Do những giao dịch chủ yếu thực hiện trên hệ thống máy chủ đặt tại nước ngoài rất khó kiểm soát.

Do đó, cần sớm có những hiệp định với các công ty, tập đoàn quản lý những trang mạng này để đảm bảo nắm bắt thông tin và xử lý kịp thời các tình huống phát sinh ngoài ý muốn, tránh những tổn thất, đổ vỡ về tài chính cho người dân và doanh nghiệp.

Đến thời điểm này, đồng tiền công nghệ số cần tiếp tục được đánh giá, xem xét và đạt sự đồng thuận về quan điểm chỉ đạo; cũng như việc thực thi của cả hệ thống chính trị trước khi được chấp nhận và sử dụng thanh toán rộng rãi. Do đây là lĩnh vực mới dẫn đến nhiều vấn đề phát sinh kèm theo. 

Hiện nay, có rất nhiều ý kiến cho rằng đây là lĩnh vực tiềm năng, phù hợp với xu hướng phát triển chung của các nền kinh tế trên thế giới và khu vực. Vậy nên Việt Nam sẽ không thể đứng ngoài cuộc xu thế đó dù vẫn còn nhiều ý kiến lo ngại đồng tiền kỹ thuật số.