Nước Nga ngóng chờ ngày bầu cử

Mong người này, nhưng chọn người khác

Những tính toán tiền tranh cử tại Nga (việc Tổng thống Dmitri Medvedev hay Thủ tướng Vladimir Putin ứng cử vào cương vị tổng thống trong mùa xuân năm sau) ,vốn là đề tài nóng bỏng trên các phương tiện truyền thông trong nhiều tháng nay, đã được giải quyết vào cuối tháng 9 một cách bất ngờ.

Tổng thống Nga D.Medvedev (trái) và Thủ tướng V.Putin.

Sau khi bộ đôi cầm quyền Nga kết thúc các kế hoạch chính trị quan trọng trước bầu cử của năm, công bố về sự hoán đổi, giới truyền thông bắt đầu hiểu ra sự phân phối vai trò của 2 ông. Sau 7 tháng nữa, ông Putin sẽ trở lại điện Kremlin, còn chiếc ghế thủ tướng của ông sẽ được Dmitry Medvedev kế nhiệm.

Medvedev là Tổng thống trong nhiệm kỳ 4 năm vừa qua và ông đã đồng ý không tiếp tục tranh cử nhiệm kỳ tiếp theo - bắt đầu từ năm 2012, và kéo dài 6 năm.

Năm 2008, khi Tổng thống Medvedev đề nghị phê duyệt sửa đổi Hiến pháp, kéo dài nhiệm kỳ thủ tướng và đoàn đại biểu Hạ viện từ 4 năm thành 6 năm, rất nhiều chuyên gia khi đó đã khẳng định rằng điều này đã được thực hiện "dưới sự chỉ đạo của Putin".

Trên thực tế, Đảng Nước Nga thống nhất không che giấu ý muốn ứng viên đại diện cho đảng mình sẽ là Medvedev chứ không phải Putin, người đã có 1 chiến dịch kiến thiết cứng rắn, đem lại những vấn đề trục trặc không mong đợi. Nhưng họ phải nhanh chóng thay đổi kế hoạch tuyên truyền đã định.

Theo giải thích tại một trong những chi nhánh khu vực Đảng nước Nga Thống nhất, việc Putin không có tên trên phiếu bầu rõ ràng không có lợi cho đảng, bởi tỷ lệ ủng hộ ông trong cuộc trưng cầu dân ý vẫn cao hơn của Medvedev.

Thêm vào đó, một trong những điểm mấu chốt trong học thuyết của Medvedev là tiến hành "hiện đại hóa", trong khi khái niệm "hiện đại hóa" này chỉ mới tác động một số lượng người rất hạn chế. Ngoài ra, cuộc vận động tranh cử sẽ dẫn đến nhiều biến đổi, trong số đó có cả công việc của tổng thống, nó sẽ đổi khác và có đặc thù riêng.

Các chuyên gia cũng bàn luận thêm về những hệ quả có thể xảy ra do quyết định hoán đổi bộ đôi này, và tất nhiên là nhấn mạnh đến những bất lợi. Trong bối cảnh đó, chiếc ghế thủ tướng của Medvedev hầu như chưa thể khẳng định, còn vị trí tổng thống của Putin thì đã chắc chắn.

Theo ý kiến của một số chuyện gia phân tích, "cho đến khi chức thủ tướng được thông qua còn nhiều thời gian và đối với Putin, việc bổ nhiệm Medvedev là không nhất thiết". Có nghĩa là họ không loại trừ việc thủ tướng dưới thời Tổng thống Putin “cũ mà mới" cuối cùng có thể là 1 người khác.

Những điều người Nga không nên mong đợi

Những nhà phân tích khác cho rằng nếu Medvedev có được vị trí thủ tướng, thì khả năng giữ chức của ông cũng không lâu. Các chuyên gia giải thích: "Năm 2012, Chính phủ sẽ lâm vào một tình thế kinh tế, xã hội rất phức tạp (thuế tăng, đồng rúp bị giảm giá…), và cuối cùng là dẫn đến việc bãi nhiệm Medvedev một cách chóng vánh".

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng , không chỉ có riêng cựu Bộ trưởng Tài chính Alekxei Kudrin (người trước kia được coi là một ứng cử viên nặng ký cho chức vụ thủ tướng trong thời tổng thống mới) mà còn nhiều nhân vật khác không muốn làm việc trong chính phủ của Thủ tướng Medvedev. Theo đánh giá của giới chuyên gia, các Phó Thủ tướng Igor Sechin, Victor Zubkov sẽ khó có thể dung hòa được mối quan hệ với Thủ tướng Medvedev.

Tất nhiên, những chính trị gia khó có thể từ bỏ quyền lợi quản lý các lĩnh vực chiến lược trong kinh tế, và có thể họ sẽ thuyết phục Putin thay đổi ý kiến của mình. Ngoài ra, theo ý kiến các nhà phân tích, công bố về sự hoán đổi sẽ dẫn đến những hậu quả rất nghiêm trọng.

Họ cho rằng, Medvedev đã hoàn toàn làm thất vọng công chúng yêu tự do. Sự thất vọng nảy sinh trong các tầng lớp xã hội nhất định, thế chỗ của sự bình ổn mà trước kia Putin đã tính toán. Nó tạo môi trường nuôi dưỡng những cuộc nổi loạn trên đường phố, mà hệ quả là giới cầm quyền buộc phải tiến hành những biện pháp cứng rắn bằng hành chính và thậm chí là quân sự.

Quyết định của Putin được đưa ra từ sớm, rất nhiều khả năng sẽ kéo theo hành động của các đối thủ, ngay từ thời điểm này cho đến năm 2012 họ đã có thể tiến hành những mưu đồ chống lại cá nhân ông. Tác động tiêu cực rõ ràng nhất là sự vắng mặt của Putin trong danh sách ứng cử của Đảng Nước Nga Thống nhất, vì trong nước có không ít người dân dù thiếu hiểu biết về các đảng phái, nhưng họ cho rằng sự bình yên và ổn định trong nước chỉ có thể có được cùng với thủ tướng.

Các chính đảng khác đang xây dựng chiến dịch vận động dựa trên việc phê phán đảng cầm quyền, bây giờ sẽ có thể triển khai toàn lực chiến dịch tuyên truyền của mình. Do đó, nếu không áp dụng các biện pháp hành chính tổng thể, việc bảo vệ ưu thế đa số trong Duma quốc gia của Đảng Nước Nga Thống nhất thực sự sẽ rất khó khăn.

Khả năng thành công trong cuộc bầu cử của Đảng Cộng sản Nga, Đảng Dân chủ Tự do Nga và thậm chí Đảng Nước Nga Công bằng đều có thể xảy ra. Tuy nhiên, Đảng Nước Nga Thống nhất không trông đợi chiến thắng tuyệt đối trong cuộc bầu cử sắp tới. Họ đang đồng thời xây dựng ưu thế đa số phiếu thường trong Hạ viện. Có tin ở một số khu vực, xếp hạng của Đảng Nước Nga Thống nhất đã bị giảm, chỉ số hiện tại là 60% người ủng hộ.

Theo nhận định trên thì 60% vẫn là tỷ lệ hoàn hảo, nhưng quan trọng là giữ tỷ lệ ủng hộ không thấp hơn 50%. Cũng không thể bỏ qua những yếu tố khách quan: Phó Tổng thống Mỹ Joseph Biden đã đưa ra quan điểm, Hoa Kỳ không xây dựng kịch bản hiện thực khi ông Putin quay lại ghế tổng thống.

Rõ ràng việc làm suy giảm uy tín cuộc bầu cử của Nga, uy tín của Nghị viện và của tổng thống sẽ trở nên trầm trọng hơn, không chỉ do tác động của lực lượng đối lập phi tổ chức, lực lượng sẽ tìm được nguồn lực mới nhờ quyết định của "bộ đôi''.

Rất nhiều người dân Nga không thật sự hiểu hết các yếu tố chủ quan, khách quan và những mánh khóe chính trị. Điều quan trọng đối với họ là được sửa chữa, được sưởi ấm nhà ở, xây dựng đường giao thông mới, được trông thấy hàng hóa trong các cửa hàng giảm giá nhưng vẫn đảm bảo chất lượng... Nhưng nó chính là những điều mà người dân Nga không nên mong đợi.

Bởi theo ý kiến các nhà phân tích tài chính thì sau cuộc bầu cử, giá đồng rúp sẽ giảm nhẹ dẫn đến lạm phát, hậu quả của nó là sự phản đối chính quyền của quần chúng nhân dân, và có thể sẽ có các cuộc biểu tình quy mô lớn. Nhưng tạm thời thì người dân chỉ có thể xem truyền hình, bàn luận về các cuộc vận động tranh cử của các đảng khác nhau và chờ đợi một năm mới, mà theo truyền thống của Nga luôn gắn liền với hy vọng vào một tương lai tốt đẹp.

Elena Zubsova

Tuấn Mến (dịch)