Ở Việt Nam có 3 loài mãng xà khổng lồ, đều trong Sách Đỏ: Loài số 1 có trọng lượng vô địch

1. Loài mãng xà khổng lồ có kích thước và trọng lượng lớn nhất

Một trong 3 loài mãng xà khổng lồ phân bố ở Việt Nam là trăn đất. Loài trăn này thuộc nhóm IIB, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm, nằm trong Sách Đỏ Việt Nam. Hiện số lượng loài này suy giảm nghiêm trọng do mất nơi cư trú và bị săn bắt.

Trăn đất có tên khoa học là Python molurus, có kích thước, trọng lượng lớn nhất trong các loài trăn được tìm thấy ở Việt Nam. Khi trưởng thành, chúng có kích thước trung bình 4 - 6m. Một số cá thể có thể dài khoảng 8m và nặng hơn 100 kg.

Những đặc điểm nổi bật của trăn đất gồm: đầu dài, nhỏ, màu nâu xám, mặt trên đầu có hoa văn hình mũi mác di từ cổ, mũi nhọn hướng về phía đầu mõm. Tại khu vực đồng bằng Nam Bộ, chúng thường sống ở những nơi đầm lầy, rừng tràm, rừng sú vẹt ngập nước, đôi khi bò vào vườn cây của người dân.

Trong khi đó, vào mùa đông ở miền Bắc, trăn đất thường ở trong hang hốc và chủ yếu đi kiếm mồi vào ban đêm. Đến mùa hè, chúng thích ngâm mình trong nước. Thức ăn chủ yếu của chúng là các loài gặm nhấm, hươu nai, chim, ếch nhái và bò sát.

2. Loài mãng xà khổng lồ dành phần lớn thời gian trên cây, bơi lội rất giỏi: Trăn gấm

Trăn gấm có tên khoa học là Python reticulatus. Loài này cũng thuộc nhóm IIB, động vật rừng nguy cấp, quý hiếm, được xếp tên trong Sách Đỏ Việt Nam. Loài này thường sống ở rừng thưa, gần các sông suối. Chúng dành phần lớn thời gian trên cây. Loài này có khả năng bơi lội rất giỏi, chủ yếu hoạt động về đêm.

Khi trưởng thành, trăn gấm có thể đạt chiều dài từ 6 - 7m. Chúng có đặc điểm: đầu dài, nhỏ, màu vàng nhạt hoặc nâu. Trên thân và đuôi có các đường xám đen nối với nhau tạo thành dạng mắt lưới nổi trên nền màu vàng nâu.

Tại Việt Nam, trăn gấm phân bố ở Đà Nẵng, Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Bình Định... Thức ăn chủ yếu của chúng là các loài thú và chim, cầy hương, cầy mực, các loài linh trưởng.

3. Loài mãng xà khổng lồ quý hiếm nhất: Trăn cộc

So với 2 loài trăn trên, trăn cộc có kích kích thước nhỏ nhất với chiều dài cơ thể chỉ khoảng 2m khi trưởng thành. Tuy nhiên, đây là loài trăn hiếm nhất. Chúng phân bố chủ yếu ở miền Nam Việt Nam.

Có tên khoa học là Python brongersmai, cơ thể của trăn cộc có rất nhiều màu sắc như đen, đỏ thắm, trắng cùng với hoa văn bắt mắt. Đầu của chúng nhỏ, hình tam giác, màu vàng nhạt, có một vệt xám đen chạy từ mõm bao hết phần má. Môi trên và dưới kéo dài ra tới cổ.