Ông Zelensky bị nhiều ứng cử viên đe dọa giành ghế tổng thống

Sau cuộc chiến, vị thế của ông Zelensky có thể giảm

Tổng thống Zelensky rất được lòng người dân Ukraine nhờ khả năng lãnh đạo kiên quyết trong chiến tranh, nhưng việc giải quyết vấn đề hòa bình và tái thiết sẽ đặt ra thách thức một khi các cuộc bầu cử hoặc trưng cầu dân ý về một thỏa thuận hòa bình trong tương lai được tổ chức, theo các nhà phân tích.

Kể từ khi cuộc chiến ở Ukraine diễn ra, Tổng thống Volodymyr Zelensky vẫn là chính trị gia nổi tiếng nhất của nước này khi ông thể hiện sức chịu đựng, khả năng lãnh đạo và đạt được vị thế quốc tế cao.

Theo cuộc thăm dò mới nhất từ tháng 2/2023, 91% người Ukraine hài lòng với công việc của ông Zelensky và đa số khá lớn (65%) muốn ông tiếp tục đảm nhận một nhiệm kỳ tổng thống khác.

Các cuộc bầu cử tổng thống ở Ukraine có thể diễn ra sớm nhất là vào năm sau, trong khi một cuộc bầu cử quốc hội được lên lịch vào tháng 10 tới nhưng có thể bị hoãn do chiến tranh.

Ella Libanova, người đứng đầu Viện Nghiên cứu Xã hội và Nhân khẩu học của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Ukraine, tin rằng vị thế của ông Zelensky với công chúng chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng sau cuộc chiến với Nga.

"Chúng tôi phải chiến thắng kẻ thù; chúng ta phải khôi phục lại cuộc sống bình thường ở Ukraine. Và sau đó, chúng tôi sẽ đưa ra các yêu cầu của chúng tôi. Đó là một tình huống bình thường. Và các đảng chính trị sẽ nhớ tất cả", bà Libanova nhấn mạnh.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tương lai chính trị của ông Zelensky

Ông Zelensky đã đánh cược tương lai của mình với lời hứa giành lại tất cả lãnh thổ đã mất, bao gồm cả Crimea. Tuy nhiên thực tế cho thấy không có gì chắc chắn rằng Kiev sẽ có được tất cả những gì mình muốn.

Chủ đề đàm phán hòa bình hoặc nhượng bộ vẫn là điều cấm kỵ ở Ukraine, và không lực lượng chính trị hay chính trị gia đầy tham vọng nào dám đề cập đến chủ đề này. Nhưng đây là một vấn đề luôn nằm trong tâm trí của mọi người và không ai nghi ngờ gì về việc nó có thể quan trọng đối với tương lai chính trị của ông Zelensky.

“Tất cả phụ thuộc vào cách chiến tranh kết thúc. Nếu đó là chiến thắng của chúng tôi, thì cơ hội của ông ấy (Zelensky) là rất cao. Nếu đó không phải là một chiến thắng 100%, thì cơ hội của anh ấy không quá rõ ràng”, một nghị sĩ đối lập cho biết, giấu danh tính vì tính nhạy cảm của chủ đề.

Ngoài ra, tình trạng tham nhũng tràn lan ở Ukraine đang khiến nhiều người ngày càng thất vọng cũng là một điểm có thể ảnh hưởng đến vị thế của ông Zelensky. Xếp hạng của ông Zelensky và của chính phủ được cho là đang giảm mỗi ngày. Các câu hỏi hợp lý được đặt ra: Tại sao một số người lại phải từ bỏ mọi thứ và chiến đấu trong khi người của ông Zelensky lại đang làm giàu cho bản thân vào thời điểm này”, một nhà lập pháp đối lập khác của Ukraine cho biết.

Ông Zelensky đã đáp lại những lời chỉ trích như vậy bằng nỗ lực khôi phục chiến dịch chống tham nhũng. Nhưng các nhà phân tích nói rằng ông phải làm nhiều hơn nữa. Zelensky phải nhanh chóng đáp ứng kỳ vọng của công chúng và giữ cho tinh thần của quân đội luôn ở mức cao.

Để làm được điều đó, nhà lãnh đạo Ukraine phải thể hiện sự sẵn sàng sa thải ngay cả những phụ tá thân cận nhất của mình nếu họ không trong sạch.

Những đối thủ tương lai của ông Zelensky

Nhiệm kỳ quốc hội hiện tại sẽ kết thúc vào tháng 10 năm nay, nhưng thiết quân luật có thể sẽ được gia hạn sau ngày đó, khiến cuộc bầu cử có thể không thể diễn ra đúng thời hạn. Cuộc bỏ phiếu bầu tổng thống được dự kiến vào mùa xuân tới. Việc hoãn các cuộc bỏ phiếu không thể diễn ra mãi mãi, và các nhà phân tích cho rằng Ukraine phải dần bắt đầu lên kế hoạch tổ chức bầu cử ngay cả khi chiến tranh chưa kết thúc.

Cuộc khảo sát đã chỉ ra những người có thể là đối thủ trong tương lai của ông Zelensky. Đứng đầu danh sách này là chỉ huy quân đội nổi tiếng Valeriy Zaluzhniy, một diễn viên hài trở thành nhà hoạt động dân sự Serhiy Pritula, và Volodymyr Klitschko, thị trưởng nổi tiếng của Kiev.

Theo các chuyên gia chính trị, những người thách thức đáng gờm nhất đối với ông Zelensky đến từ hàng ngũ các chỉ huy quân sự nổi tiếng nhờ chiến tranh. Nếu chiến thắng, hồ sơ của quân đội, các cựu chiến binh và chỉ huy của họ sẽ được thăng cấp.

Báo chí thường đưa tin về nghi vấn xích mích giữa Tổng thống Zelensky và Tướng Zaluzhny, tham mưu trưởng quân đội Ukraine, người có mức độ nổi tiếng ngang với ông Zelensky.

Ông Zaluzhny cho đến nay vẫn phủ nhận tham vọng chính trị và không đề cập đến xích mích với ông Zelensky. Ông nhấn mạnh sự sống còn của đất nước phụ thuộc vào sự hợp tác giữa chính quyền dân sự và quân sự. Nếu có bất kỳ sự cạnh tranh nào giữa ông Zelensky và Zaluzhny, thì điều đó sẽ bị hoãn lại cho đến thời điểm tốt hơn.

Kyrylo Budanov, người đứng đầu cơ quan tình báo quân sự của Ukraine dường như đã thể hiện một tham vọng chính trị rõ ràng hơn. Sự công khai của người đứng đầu cơ quan tình báo và những tuyên bố của ông về cơ bản mang âm hưởng chính trị, theo các nhà phân tích. Một số người trong cuộc nói rằng tham vọng của ông được thúc đẩy bởi chính Tổng thống, người coi ông là một đồng minh chính trị trong tương lai.

“Văn phòng Tổng thống đang thúc đẩy ông Budanov theo đuổi sự nghiệp chính trị; đối với họ, ông ấy đáng tin cậy hơn tướng Zaluzhny. Bên cạnh đó, ông Budanov không thực sự là một quân nhân; ông ấy là một nhà điều hành, và những gì ông ấy làm được cho ngành tình báo quân sự đáng được tôn trọng”, một nhà lập pháp đối lập Ukraine khác nói.

Một vài nhà lãnh đạo dân sự nổi tiếng cũng có thể có cơ hội thách thức ông Zelenskyy.

Ông Prytula, từng là một diễn viên hài nổi tiếng như ông Zelensky đã trở thành một nhà tổ chức và gây quỹ hỗ trợ chiến tranh nổi tiếng ở Ukraine. Kể từ tháng 2/2022, quỹ của ông đã huy động được hơn 3,5 tỷ hryvnia (88 triệu euro) cho quân đội Ukraine.

Ông Klitschko cũng vẫn "tham gia trò chơi", vì đã nuôi dưỡng tham vọng tổng thống trước chiến tranh.

Cựu cố vấn của ông Zelensky, Oleksiy Arestovych, người có lượng người theo dõi mạnh mẽ trên mạng xã hội cũng tiếp tục gây xôn xao về nguyện vọng chính trị của ông dù đảm bảo một cách khéo léo rằng ông sẽ không tranh cử tổng thống nếu ông Zelensky làm vậy.

Ông Arestovych đã từ chức cố vấn cấp cao của Tổng thống Zelensky vào tháng 1/2023 sau tuyên bố của ông trên truyền thông rằng lực lượng phòng không Ukraine đã bắn hạ tên lửa ở Dnipro, sau đó tên lửa rơi xuống một tòa nhà cao tầng và phát nổ.