Phải bồi thường gần 500 tỷ, nhưng 5 năm cựu chủ tịch Vinashin không trả đồng nào

Bị án Phạm Thanh Bình (đứng giữa) bị tuyên án 20 năm tù về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (Ảnh: Dân trí).

Chiều 6.11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về các báo cáo công tác của Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng Viện KSND Tối cao; công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án; công tác phòng, chống tham nhũng.

Đề cập đến công tác phòng, chống tham nhũng, đại biểu Nguyễn Văn Hiển (Lâm Đồng) cho rằng, thu hồi tài sản là vấn đề trọng tâm trong xử lý các vụ án tham nhũng. “Đây là một trong những chính sách hình sự quan trọng và đã được thể hiện rõ nét trong nhiều chế định của Bộ luật hình sự năm 1999 và Bộ luật hình sự năm 2015, cũng như trong quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Tuy nhiên chính sách này chưa được phản ánh trong các báo cáo của Chánh án của TAND Tối cao, Viện trưởng Viện KSND Tối cao, báo cáo về công tác thi hành án. Trong báo cáo của Chính phủ về phòng, chống tham nhũng chỉ đưa ra một dòng nhận xét tương đối nhạt nhòa là thu hồi tài sản tham nhũng đã được chú ý và có kết quả tích cực hơn nhưng tỷ lệ thu hồi còn thấp. Báo cáo cũng không đưa ra giải pháp nào cụ thể, trực tiếp cho vấn đề này”, đại biểu Hiển nói.

Dương Chí Dũng, cựu Chủ tịch HĐQT Vinalines bị tuyên án tử hình.

Theo ĐB Hiển, phân tích các số liệu thống kê cho thấy, báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng của Chính phủ đưa ra số liệu các vụ án tham nhũng gây thiệt hại trên 1.521 tỷ đồng và 77.057m2 đất. Trong đó đã thu hồi được hơn 329 tỷ đồng, 314.000 USD và 3.700 m2. Như vậy, tỷ lệ thu hồi về tiền được khoảng 22%, thu được khoảng 4,8% về đất.

“Báo cáo của Tổng cục thi hành án dân sự cho thấy, đã thụ lý 415 vụ việc thuộc nhóm tội phạm tham nhũng, tương ứng với số tiền phải thu là 6.051 tỷ đồng, trong đó mới giải quyết xong 1.154 tỷ đồng tương ứng với 19%. Còn trong báo cáo về công tác thi hành án của Chính phủ cho thấy, tổng số tiền của người phải thi hành án đang chấp hành hình phạt tù là hơn 32.000 tỷ đồng, nhưng đến nay mới chỉ thi hành được hơn 2.795 đồng, chiếm 8,5%”, đại biểu Hiển nêu.

Vẫn theo đại biểu Hiển, qua theo dõi, một vụ án tham nhũng lớn số tiền thu về cho ngân sách quốc gia còn thấp hơn nhiều. Ông lấy ví dụ vụ Vinashin, theo quyết định, bị án Phạm Thanh Bình, cựu Chủ tịch HĐQT Vinashin và một bị án nữa phải liên đới bồi thường cho Vinashin số tiền hơn 989 tỷ đồng và tiền lãi chậm thi hành án. Tuy nhiên đến thời điểm tháng 7.2017 vẫn chưa thi hành được khoản nào. Như vậy tính từ lúc có bản án hình sự phúc thẩm (năm 2012) đến nay đã hơn 5 năm.

Còn trong vụ án Vinalines, bị án Dương Chí Dũng, cựu Chủ tịch HĐQT của Vinalines phải bồi thường tổng số tiền là 110 tỷ đồng và lãi trả chậm, tuy nhiên đến nay mới thi hành được hơn 21 tỷ đồng.

“Trong báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật phòng, chống tham nhũng thì có đến 92% tiền tham nhũng bị tẩu tán, không kiểm soát và thu hồi được. Với số liệu như trên thì thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng là quá thấp so với thiệt hại rất lớn mà nạn tham nhũng gây ra cho ngân khố của quốc gia. Các cơ quan tiến hành tố tụng cần phải coi việc thực hiện tốt chính sách thu hồi tài sản trong các vụ án tham nhũng là một trong những chính sách quan trọng ưu tiên hàng đầu trong việc điều tra, truy tố và xét xử và thi hành án”, đại biểu Hiển kiến nghị.