Phạm luật chống độc quyền, gã khổng lồ công nghệ Alibaba bị phạt nặng

Theo đó, Cơ quan quản lý nhà nước về quản lý thị trường (SAMR) đã phạt 500.000 nhân dân tệ (74.700 USD) mỗi công ty bao gồm Alibaba Group, Tencent Holdings và SoftBank Corp vì vi phạm Luật chống độc quyền, theo trang web chính thức của cơ quan này.

Cụ thể, SAMR đã công bố danh sách 28 giao dịch vi phạm các quy tắc. 5 đơn vị giao dịch vi phạm liên quan đến Alibaba, bao gồm cả việc mua cổ phần vào năm 2021 trong công ty con của họ, đó là nền tảng phát trực tuyến Youku Tudou.

Còn Tencent đã tham gia vào 12 trong số các giao dịch vi phạm trong danh sách của SAMR.

SAMR cho biết các công ty này bị phát hiện đã không báo cáo việc tập trung các nhà điều hành kinh doanh theo các yêu cầu pháp lý khi tiến hành các thương vụ, giao dịch sáp nhập, mua bán. Sự tập trung của các nhà điều hành kinh doanh là khi một nhà điều hành kinh doanh giành được quyền kiểm soát đối với một người tham gia khác trong cùng một khu vực, điều này có thể dẫn đến tình trạng độc quyền. Thế nên, yêu cầu là các công ty phải báo cáo tới Cơ quan Quản lý Thị trường (SAMR) về các giao dịch đó.

Tất cả các trường hợp đều liên quan đến việc mua bán và sáp nhập, bao gồm cả việc Alibaba mua lại Best Inc, Tencent mua Okaybuy Holding Inc, cũng như việc Ping An Healthcare And Technology Co thành lập liên doanh với SoftBank.

Liu Dingding, một nhà phân tích kỳ cựu trong ngành công nghiệp internet tại Bắc Kinh, nói với Global Times rằng: "Mặc dù là hình phạt nhỏ, nhưng hình phạt này có ý nghĩa hơn trong việc gửi cảnh báo đến các công ty khác trong việc trấn áp độc quyền".

Hiện các công ty không thể được đưa ra bình luận ngay lập tức về các thông báo mới nhất này. Có thể thấy, lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc là một trong những mục tiêu chính của chiến dịch trấn áp các hoạt động độc quyền bắt đầu vào cuối năm 2020. Theo luật chống độc quyền, mức phạt tối đa có thể xảy ra trong mỗi trường hợp này là 500.000 nhân dân tệ (tương đương khoảng 74.700 USD).

Vào tháng 1, SAMR đã phạt một số công ty, bao gồm Alibaba, Tencent và nền tảng chia sẻ video Trung Quốc Bilibili, vì không báo cáo đúng cách hơn một chục giao dịch, phạt 500.000 nhân dân tệ mỗi trường hợp.

Các hình phạt được đưa ra khi đất nước tăng cường đàn áp hành vi độc quyền trong những năm gần đây, đặc biệt là đối với các công ty nền tảng lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường của họ, trong nỗ lực thúc đẩy một môi trường công bằng, minh bạch và có thể dự đoán được cho các nhà khai thác kinh doanh.

Vào tháng 6, cơ quan lập pháp hàng đầu đã thông qua sửa đổi Luật chống độc quyền, trong đó nêu rõ rằng quốc gia sẽ xây dựng và thực hiện các quy tắc cạnh tranh phù hợp với nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa và cải thiện một hệ thống thị trường thống nhất, cởi mở, cạnh tranh và trật tự. Việc sửa đổi sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 8.

Người ta tin rằng luật chống độc quyền sửa đổi sẽ thu hẹp một số lỗ hổng quy định liên quan đến việc lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, đồng thời cung cấp cho các công ty tư nhân một "điểm mấu chốt" rõ ràng hơn về các hoạt động bất hợp pháp gây nguy hiểm cho cạnh tranh công bằng trên thị trường.

Một bản sửa đổi lớn của luật này tập trung vào cách đối phó với những thách thức mới do nền kinh tế kỹ thuật số mang lại và điều chỉnh hợp lý các nền tảng, vì một số điều khoản trong luật chống độc quyền hiện hành không phù hợp với bối cảnh kinh tế đang phát triển nhanh chóng của đất nước.

Luật sửa đổi cũng sẽ điều chỉnh hơn nữa các hành vi độc quyền theo một loạt các quy tắc tiêu chuẩn hóa, đồng thời xây dựng một môi trường thị trường lành mạnh và sôi động để thúc đẩy sự đổi mới và tinh thần kinh doanh.

Nó cũng bao gồm một nguyên tắc "bến cảng an toàn", chỉ ra rằng các thỏa thuận giữa các doanh nghiệp có thị phần dưới ngưỡng do các cơ quan liên quan thiết lập sẽ không bị cấm.

Theo các báo cáo địa phương, Quốc vụ viện, nội các Trung Quốc sẽ chịu trách nhiệm thực hiện các hành động thực thi nhằm tạo ra một hệ thống thị trường thống nhất, cởi mở, cạnh tranh và trật tự.

Sự sụp đổ của ngành công nghiệp công nghệ

Ngành công nghiệp công nghệ ở Trung Quốc là một trong những mục tiêu chính của chiến dịch chống lại hành vi độc quyền bắt đầu vào cuối năm 2020, khi Ant Group, một chi nhánh fintech của gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba, chứng kiến đợt chào bán công khai lần đầu sắp tới tại Hồng Kông và nó bị đình chỉ bởi các cơ quan quản lý ngay sau đó.

Sau các cuộc điều tra chống độc quyền liên quan đến các công ty internet lớn như Tencent, Alibaba, Meituan, Didi Chuxing, JD.com và Baidu, chính phủ đã phạt 98 trường hợp vào năm 2021. Theo báo cáo chống độc quyền năm 2021 được công bố bởi top cơ quan quản lý thị trường, tổng số tiền phạt là 21,74 tỷ nhân dân tệ (3,25 tỷ USD) đã được áp dụng.

Tuy nhiên, mức độ biến động cao của thị trường kể từ khi bắt đầu cuộc đàn áp không có gì đáng ngạc nhiên. Kể từ khi năm 2020 kết thúc, giá trị thị trường của Alibaba đã giảm 2/3. Ứng dụng của Didi, hiện vẫn bị cấm, đã mất hơn 80% giá trị IPO .

Người ta hiểu rằng có những lý do về ý thức hệ cũng như chính trị đằng sau một loạt các hành động điều tiết chống lại những gã khổng lồ công nghệ cây nhà lá vườn của Trung Quốc và một trong những lý do này bao gồm ý tưởng "Thịnh vượng chung" do Tập Cận Bình đưa ra.

Sau bài phát biểu của Tập Cận Bình vào năm 2021, chiến dịch này, nhằm thúc đẩy sự giàu có vừa phải cho tất cả mọi người và thúc đẩy những người giàu đóng góp nhiều hơn cho xã hội, là một đặc điểm nổi bật của một số sáng kiến.

Vấn đề bất bình đẳng giàu nghèo đã trở nên tồi tệ hơn do sự mở rộng ngoạn mục của Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ và do đó, các nhà chức trách Trung Quốc đã tìm cách ngăn cản sự tăng trưởng của lĩnh vực này.

Ở thời kỳ đỉnh cao, Alibaba và Tencent, cả hai công ty đều có vốn hóa thị trường hơn 800 tỷ đô la mỗi công ty và đưa họ trở thành một trong năm công ty hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ trên thế giới.

Vì sức mạnh thị trường tăng lên cùng với tốc độ tăng trưởng, nên ở Trung Quốc, nhiều công ty công nghệ có vị trí giống như độc quyền trên thị trường của chính họ. Nó trở thành một nỗi lo lớn rằng các tập đoàn này có thể loại bỏ các doanh nghiệp nhỏ hơn và tích lũy quá nhiều ảnh hưởng. Bắc Kinh sau đó bắt đầu coi đó là một vấn đề lớn.

Kết quả là vào năm 2021, chính phủ đã tăng cường cảnh giác trong việc thực thi các quy tắc chống độc quyền của mình, phạt hàng loạt công ty công nghệ khổng lồ của Trung Quốc. Chính phủ Trung Quốc hành động thực thi này đã gửi một thông điệp rõ ràng đến thị trường và các công ty internet lớn về cách làm của họ.

Tương tự, đã có những lo ngại về an ninh quốc gia vì nhiều công ty cũng lưu giữ rất nhiều dữ liệu cá nhân của khách hàng của họ. Bắc Kinh lo ngại điều gì sẽ xảy ra nếu các cơ quan hoặc tổ chức nước ngoài có thể truy cập vào những dữ liệu đó.

Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi bốn ngày sau khi phát hành lần đầu ra công chúng trên Sàn giao dịch chứng khoán New York, ứng dụng của gã khổng lồ gọi xe Didi đã bị cơ quan quản lý không gian mạng của Trung Quốc chặn do nghi ngờ thu thập dữ liệu người dùng trái phép.