Pháp rút khỏi một căn cứ quân sự khác ở Châu Phi

Căn cứ quân sự Port-Bouet, gần thủ đô Abidjan, trước đây đã tiếp đón Tiểu đoàn Bộ binh Thủy quân Lục chiến Pháp số 43 (43e BIMa). Hôm 20/2, căn cứ đã được trả lại cho Quân đội Bờ Biển Ngà trong một buổi lễ có sự tham dự của Bộ trưởng Lực lượng Vũ trang Pháp Sebastien Lecornu và người đồng cấp Bờ Biển Ngà của ông, Tene Birahima Ouattara.

Hai bộ trưởng đã ký một văn bản xác nhận việc trao trả căn cứ quân sự , ngay sau khi lá cờ Bờ Biển Ngà được kéo lên tại bãi diễu hành của căn cứ.

Mặc dù việc bàn giao diễn ra trong bối cảnh một loạt các thuộc địa cũ của Pháp ở Tây Phi làm suy yếu mối quan hệ với cựu đế quốc cai trị của họ, cả hai bên đều nhấn mạnh rằng mối quan hệ vẫn nồng ấm.

"Đạo luật này đánh dấu một kỷ nguyên mới trong tình hữu nghị và hợp tác chiến lược giữa hai nước chúng ta" - Bộ trưởng Quốc phòng Bờ Biển Ngà Tene Birahima Ouattara cho biết.

Người đồng cấp Pháp của ông, Sebastien Lecornu cho biết rằng khi "thế giới đang thay đổi... thì rõ ràng là mối quan hệ quân sự của chúng ta cũng phải thay đổi".

Ông Lecornu ca ngợi việc bàn giao căn cứ là "thời khắc lịch sử" đối với hai nước, và họ chia sẻ "mối quan hệ được xây dựng trên cơ sở tình hữu nghị và trình độ chuyên nghiệp cao".

"Sự hiện diện của Pháp đang thay đổi, nhưng không biến mất", ông nói.

Bộ trưởng Ouattara cũng cho biết ông muốn "trấn an" Pháp rằng hợp tác quân sự giữa hai nước sẽ "tốt như trước đây" trong tương lai, và sự hợp tác mới tập trung vào hỗ trợ tình báo và đào tạo từ chính phủ Pháp.

Lễ đổi gác diễn ra vào đầu buổi lễ đánh dấu việc chuyển giao trách nhiệm an ninh cho quân đội Bờ Biển Ngà.

Trong vài tuần qua, khoảng 100 lính dù Bờ Biển Ngà cũng đã chuyển đến căn cứ và các cuộc tập trận chung đã diễn ra giữa hai quân đội.

Vấn đề chủ quyền

Khoảng 1.000 binh lính Pháp đã được triển khai tại Port-Bouet và hỗ trợ cuộc chiến chống lại các chiến binh thánh chiến vốn thường phát động các cuộc tấn công trong khu vực.

Bờ Biển Ngà vẫn là một ngoại lệ  trong mối quan hệ của Pháp với Châu Phi, duy trì mối liên hệ với cựu chủ thuộc địa của mình kể từ khi giành được độc lập vào năm 1960, mặc dù đã trải qua một thập kỷ khủng hoảng vào những năm 2000.

Ở những nơi khác trong khu vực, Pháp đang cải tổ quan hệ quân sự với các quốc gia Châu Phi sau khi quân đội của họ buộc phải rời khỏi Mali, Burkina Faso và Niger, nơi các chính phủ do quân đội lãnh đạo thù địch với Paris đã nắm quyền.

Vào tháng 11, Senegal và Chad cũng tuyên bố trong vòng vài giờ rằng họ sẽ chấm dứt sự hiện diện quân sự của Pháp tại quốc gia của họ.

Nhiều chính phủ trong số đó đã nhấn mạnh tầm quan trọng của chủ quyền và đặt câu hỏi về nhu cầu tiếp tục hiện diện của Pháp tại quốc gia của họ.

"Chính quyền Bờ Biển Ngà biết rất rõ rằng có sự ủng hộ cho chủ quyền tại quốc gia này, vì vậy việc quân đội Pháp rời đi là điều nên xảy ra trước khi nó trở thành một yêu cầu chính thống" - nhà phân tích chính trị Bờ Biển Ngà Geoffroy Kouao nói.

'Đối tác có giá trị'

Việc rút quân của Pháp sẽ diễn ra dần dần trong suốt năm 2025, nhưng dự kiến sẽ có khoảng 80 binh sĩ Pháp ở lại để đào tạo và hỗ trợ các nhiệm vụ.

"Paris sẽ vẫn là đối tác có giá trị trong đào tạo, tình báo và đặc biệt là trong cuộc chiến chống khủng bố" - ông Geoffroy Kouao cho biết.

Trại quân sự Port-Bouet rộng 230 ha nằm cạnh thành phố lớn nhất Bờ Biển Ngà là Abidjan đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của đất nước này kể từ năm 1978 và giúp ổn định quốc gia sản xuất ca cao hàng đầu thế giới sau các cuộc đảo chính và bất ổn nổ ra ở quốc gia này sau khi bước sang thiên niên kỷ mới.

Năm 2002, sau một nỗ lực đảo chính chống lại tổng thống khi đó là Laurent Gbagbo và việc quân nổi dậy chiếm giữ một phần đất nước, Pháp đã thành lập lực lượng Licorne (Kỳ lân) để bảo vệ công dân Pháp và cố gắng ổn định đất nước.

Vào tháng 4/2011, lực lượng này đã thực hiện các vụ đánh bom vào dinh thự của ông Gbagbo, sau nhiều tháng khủng hoảng sau bầu cử.