Quan chức LHQ: Các quốc gia chịu áp lực không trở thành đồng lõa với Israel

Vào đầu tuần này, Anh cho biết sẽ đình chỉ 30 trong số 350 giấy phép xuất khẩu vũ khí tới Israel, viện dẫn "rủi ro rõ ràng" rằng chúng có thể được sử dụng trong các vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo quốc tế.

Ngày 4/9, bình luận về sự việc này, bà Francesca Albanese, báo cáo viên đặc biệt của Liên Hợp Quốc về các vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, cho biết có sự nhận thức giữa các quốc gia rằng Israel đang "thực hiện một loạt các tội ác quốc tế".

"Có áp lực lớn ở Anh và ở các quốc gia khác… không trở thành đồng lõa trong các tội ác chiến tranh quốc tế này. Tuy nhiên, cũng có sự nhận thức rằng theo lệnh của Tòa án Công lý Quốc tế, có thể có sự đồng lõa trong các hành động diệt chủng" - bà Albanese nói với Al Jazeera.

"Vì vậy, có một khoảnh khắc thức tỉnh. Nhưng lại một lần nữa, đây mới chỉ là sự khởi đầu. Vẫn chưa đủ" - bà nói về lệnh cấm xuất khẩu vũ khí của Anh.

Bà Francesca Albanese cho biết mặc dù có một phong trào toàn cầu ủng hộ nhân dân Palestine và những người Israel muốn "kết thúc diệt chủng ngay lập tức và chấm dứt chế độ phân biệt chủng tộc trong dài hạn", nhưng sẽ là một "hành trình rất dài" cho đến khi điều đó xảy ra.

"Cần phải có nhiều nỗ lực hơn nữa, bao gồm từ xã hội dân sự, để hỗ trợ và làm cho sự thay đổi này trở nên có ý nghĩa, hiệu quả và dễ thấy hơn," bà nói với Al Jazeera.

Cựu lãnh đạo Đảng Lao động Jeremy Corbyn cho biết, mặc dù luật pháp về giấy phép xuất khẩu vũ khí yêu cầu mọi chính phủ Anh phải đánh giá các lô hàng như vậy, nhưng việc đình chỉ một phần vũ khí đến Israel là một "quyết định chính trị".

"Bộ trưởng Ngoại giao David Lammy thông báo rằng ông sẽ đình chỉ 30 giấy phép vũ khí trong số 350, nhưng sau đó lại nói rằng điều này sẽ không làm tổn hại khả năng tự vệ của Israel," ông nói với Al Jazeera.

"Bộ trưởng Quốc phòng John Healey đã đi xa hơn hôm 3/9 khi nói rằng điều đó không có nhiều ảnh hưởng."

Hơn nữa, Corbyn cho rằng việc sử dụng vũ khí của Anh tại Israel, xét theo các phán quyết của Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) vào đầu năm nay, cũng như các đơn yêu cầu của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đối với các lãnh đạo Israel, khiến Anh rơi vào tình thế "rất dễ bị tổn thương".

"Các bộ phận của máy bay F-35 được sản xuất ở Anh. Anh vẫn cung cấp nhiều loại vũ khí khác cho Israel, vì vậy tôi không nghĩ vụ kiện pháp lý chống lại Anh thực sự đã kết thúc" - ông nói thêm.