“Quan” xã móc hầu bao dân nghèo

Xã Phúc Khoa (huyện Tân Uyên, Lai Châu) là một trong những xã thuộc diện đặc biệt khó khăn nên được hưởng nhiều dự án đầu tư. Tuy vậy, hiệu quả của một số dự án không đạt cao bởi xuất hiện những hiện tượng phi dân chủ, thậm chí ăn chặn, móc hầu bao người dân của lãnh đạo xã...

Kỳ I: “Cá dự án” vào ao nhà giàu

Chúng tôi về Tân Uyên vào những ngày đầu tháng 6, cái nắng oi ả của mùa hè càng làm không khí trở nên ngột ngạt, khó chịu. Trong những gian nhà nhỏ bé, nghèo nàn của đồng bào chúng tôi được nghe những chuyện đau lòng về "quan tham trong xã" đang làm nghèo dân, nhất là chuyện cấp cá giống.

Gia đình anh Nguyễn Văn Hoan có diện tích mặt ao gần 1.000m2 nhưng không được hỗ trợ cá giống.

Vấn đề bình thường nếu như xã đi khảo sát, lập danh sách các gia đình có diện tích mặt ao rộng thì được nhận cá giống hỗ trợ. Điều đáng bàn ở đây là một số hộ có diện tích mặt ao lớn lại không được nhận cá và có một số hộ rất bức xúc khi có tên trong danh sách nhận cá mà không được con nào, trái lại có người lại “giúp” họ ký tên vào danh sách nhận cá đó. Đi tìm cho câu trả lời về vấn, chúng tôi đã về tận nơi tìm hiểu việc cấp sai cá giống hỗ trợ tại địa phương này.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết: Tháng 7.2010 Chi cục Thủy sản tỉnh Lai Châu thực hiện Dự án chuyển giao tiến bộ kỹ thuật sản xuất giống cá rô phi đơn tính đực với mục tiêu giúp giống cá cho các hộ nghèo có diện tích mặt nước nuôi trồng thuỷ sản. Phúc Khoa có 20 hộ được hưởng thụ dự án này trên cơ sở đưa ra cho dân bản bình xét, lựa chọn đối tượng.

Theo người dân nơi đây, thời điểm đó các bản đều không hay biết và cũng không có ai thông báo về dự án này, nhưng cán bộ xã đã tự lập danh sách những hộ có ao và ghi tên vào đối tượng hưởng thụ dự án. Ngay cả những hộ được dự án cấp cá cũng chỉ biết khi xã thông báo xuống lấy cá về nuôi.

Ông Lò Văn Trang - Trưởng bản Nà Lại cho biết: “Chúng tôi không được thông báo về dự án này, việc các hộ được cấp cá dự án trong bản cũng không được đưa ra bàn bạc xem hộ nào đủ tiêu chuẩn để hưởng. Việc này do xã tự quyết định”.

Theo người dân, chính vì xã không thông báo đến các bản để bình xét đối tượng hưởng lợi cho xác đáng nên dẫn tới tình trạng hộ có ao thì không được cấp cá, hộ được cấp cá thì không phải hộ nghèo hoặc diện tích mặt ao không lớn lắm; thậm chí trong 20 hộ được cấp cá có đến 6 hộ là người nhà ông Nguyễn Văn Hiển - Chủ tịch UBND xã Phúc Khoa.

Có tên nhưng không có… cá.

Ông Lò Văn Pai - trú tại bản Nà Khoang lộ rõ vẻ bức xúc trên khuôn mặt: “Gia đình tôi có tên trong danh sách 20 hộ trong xã được nhận và anh Hiển - Chủ tịch UBND xã có gọi tôi xuống lấy cá. Đến 10 giờ vợ tôi xuống lấy thì anh Hiển trả lời gia đình xuống muộn quá, anh Hiển sợ cá chết nên đã thả vào ao nhà anh ta rồi, hôm nào chúng tôi xuống anh bắt trả lại cho gia đình sau. Nhưng gần một năm nay tôi vẫn chưa được lấy cá giống của dự án”.

Ông Nguyễn Văn Hiển - Chủ tịch UBND xã Phúc Khoa (trái) làm việc với phóng viên.

Còn gia đình ông Nguyễn Văn Vinh - bản Phúc Khoa, trong danh sách được cấp 600 con cá giống, gia đình ông chưa được nhận nhưng vẫn có chữ ký của ông trong danh sách. Trao đổi với chúng tôi, ông Vinh cũng khẳng định mình chưa được lấy con cá nào của dự án.

Không chỉ bớt đi số đầu hộ được nhận cá giống của dự án mà ngay cả những hộ may mắn được nhận cá thật cũng bị "chặn" tới 70% số lượng cá so với số lượng trong danh sách mà họ phải đặt bút ký vào.

Ông Lò Văn Ngắm - bản Nà Lại cho biết: “Trong danh sách gia đình tôi được cấp 1.000 con nhưng khi xuống lấy cá chỉ được 2kg, về nhà chúng tôi đếm được gần 300 con. Chúng tôi rất bức xúc, nếu sau này đơn vị cấp cá về kiểm tra thấy cá ít thì chúng tôi biết trả lời thế nào?” Hay như gia đình ông Lò Văn Hò - bản Nà Lại trong "danh sách được cấp 1.000 con nhưng thực tế chỉ nhận được gần 300 con".

Giải thích về những số liệu khống, chữ ký khống trong cấp cá dự án ở xã gây bức xúc cho người dân, ông Nguyễn Văn Hiển - Chủ tịch UBND xã cho rằng do khi lấy cá về bị chết nhiều nên không đủ cấp cho bà con. Còn về việc ông Lò Văn Pai không được nhận cá nhưng vẫn có chữ ký đầy đủ thì ông Hiển chối: “Hôm lấy cá về tôi cũng có mặt ở đó nhưng không trực tiếp cấp phát cá nên không biết”.

--------------------

Kỳ II: Trâu dự án, bán tự nhiên !

Kiều Thiện - Duy Ly