Quảng Bình đẹp ngọt ngào sau những ngày đắng cay

Khi thiên nhiên hòa mình với lịch sử…

Theo sách sử còn lưu lại, thuở người Việt mới giành được độc lập năm 939, trước khi bắt đầu thời kỳ Nam tiến vào năm 1069, Đèo Ngang là ranh giới giữa Đại Việt và Chiêm Thành, nay là ranh giới giữa Hà Tĩnh và Quảng Bình.

Nằm trên núi Hoành Sơn, nhánh tách ra từ Trường Sơn vươn mình về phía biển, Đèo Ngang nhìn từ trên cao như chiếc đòn gánh, gánh hai đầu Bắc-Nam. Với dân đi phượt, Đèo Ngang được đánh giá là “cô gái hiền lành” hơn hẳn những cung đèo hiểm trở như Đèo Cả, đèo Hải Vân hay đèo Cù Mông với độ cao trung bình 256m, dài 6,5km và hầm đường bộ khá dễ đi, đây cũng là một trong 6 đỉnh đèo đẹp nhất của miền Trung trở vào.

Đứng trên đèo trông về tứ phía, du khách có thể thu cả một dải xanh mát mắt thay đổi sắc thái dần từ Quảng Bình ra Hà Tĩnh. Ở phía Quảng Bình, dưới chân đèo là biển Đông sóng lượn dập dềnh, xa xa nhấp nhô vài hòn đảo nhỏ. Nước biển rặt thứ màu xanh lam bình lặng mà đặc sệt tưởng chừng có thể dùng tay xắn một mảng cho vào miệng rồi nhâm nhi vị mặn mòi, nghe bọt trắng lăn tăn trên đầu lưỡi. Càng hướng mắt xa về phía Hà Tĩnh, đại dương mênh mông chuyển mình thành những ghềnh đá nối tiếp nhau tạo thành vô số bãi tắm đẹp, cát trắng phơi mình dưới nắng, nóng ran bàn chân trần.

Di chuyển lên đỉnh đèo, núi rừng hùng vĩ như xích lại gần hơn, bao quanh mỗi bước chân, mùi đất và lá âm ẩm, ngai ngái nhưng không tanh tao dễ dàng xua đi cái oi ả của nắng gắt. Khi tới nơi có tấm bảng phân chia địa phận hai tỉnh Quảng Bình - Hà Tĩnh, rẽ theo con đường mòn nhỏ bên phải triền núi độ 500m, du khách có thể trông thấy giữa thấp thoáng rừng thông là di tích Hoành Sơn quan. Hoành Sơn quan hay còn gọi là Cổng Trời là cửa ải trấn giữ thiên lý Bắc – Nam, được xây dựng dưới thời vua Minh Mạng thứ 14 (1833). Những năm kháng chiến chống Mỹ địch ném bom suốt ngày đêm, Hoành Sơn quan vẫn tồn tại, uy nghi an vị nơi đỉnh đèo như khí thế bất khuất, trường tồn của dân tộc. Chưa bị nền công nghiệp du lịch làm biến đổi nhiều, đường lên Hoành Sơn quan cây cỏ hồn nhiên giăng lối, tiếng chim rừng vẫn thánh thót giữa không gian tĩnh mịch, khí đất còn nguyên vẻ tĩnh mịch, linh thiêng.

Là anh em từ dãy núi mẹ Hoành Sơn, cách Đèo Ngang độ 34km theo Quốc lộ 1A, sông Gianh cũng là ranh giới lịch sử nhưng là ranh dưới thời Trịnh – Nguyễn phân tranh, đất nước bị chia cắt thành hai đàng.

Sông Gianh xưa gọi là Linh Giang bắt nguồn từ đỉnh Cô Pi, dài khoảng 160km, chảy theo hình chữ V, ôm lấy làng Lệ Sơn rồi đổ ra biển, đây cũng là con sông duy nhất trên đất Việt chỉ chảy qua một tỉnh Quảng Bình, trọn đời chung thủy với vùng đất hiền hòa. Sông Gianh đẹp nhất buổi hoàng hôn, đứng trên cầu ngắm cái tư chất trầm mặc như người đàn bà từng trải nỗi thương đau chia lìa nay được hưởng yên bình của dòng nước hòa với màu buồn của chiều tàn khiến con người ta mâu thuẫn trong chính cảm xúc của mình, vừa vui nhè nhẹ, vừa gợn gợn buồn.

…và ôm trọn vào lòng người con của đất Việt

Còn nhớ, những ngày tháng 10 năm 2013, cả dân tộc Việt Nam nắm chặt tay nhau đem tiếc thương tiễn đưa vị tướng tài ba Võ Nguyên Giáp về nơi an nghỉ cuối cùng. Đất Quảng Bình lặng lẽ đón người con đi xa trở về, hiền hòa ôm vào lòng, che chở và xoa dịu nỗi nhớ mong.

Vũng Chùa – Đảo Yến thuộc thôn Thọ Sơn, huyện Quảng Trạch, tình Quảng Bình, được chọn làm nơi đặt mộ phần của Đại tướng theo ý nguyện lúc sinh thời của người. Vũng Chùa nằm trong vịnh Hòn La mà theo sách Đại Nam dư địa chí ước biên của nhà văn hóa Cao Xuân Dục thời nhà Nguyễn gọi là vịnh La Sơn. Vịnh La Sơn được bao bọc bởi những ngọn núi vững chãi như bức tường thành, phía đất liền là dãy Hoành Sơn “thế như rồng cuốn hổ ngồi, trùng trùng điệp điệp lan ra tận biển” với đỉnh mũi Rồng che chắn phía tây - bắc, ở phía đông có nhiều đảo nhỏ. Biển Vũng Chùa nước xanh như ngọc, vẻ hoang sơ hiện rõ trên những triền đá lớn, thô và gồ ghề, ở đây sóng vỗ vào bờ nhiều nhưng không ào ạt mà nhẹ nhàng, điềm tĩnh.

Đảo Yến vốn tên gọi là Hòn Nồm theo cách tính phương hướng trước khi những đàn chim yến về làm tổ ngày càng nhiều. Từ Đảo Yến nhìn vào đất liền là những dải cát vàng mịn sạch cong cong theo bờ biển cùng những đồi núi thấp phủ đầy cây xanh, khung cảnh trong veo và thơ mộng. Ở đảo, du khách sẽ được tận mắt tham quan những tổ chim yến màu ngà trên vách đá hình vòm cung, cách người “ăn yến” thu nhặt thành phẩm và những cánh chim yến chao lượn trên bầu trời vào thời khắc ngày tàn.

Nếu có dịp đến đây tham quan, du khách hãy dừng chân trước mộ phần Đại tướng ở mũi Rồng, thắp cho Người nén nhang và lắng nghe trong khói hương nghi ngút tình yêu non nước của Người thấm trong từng thớ đất, vương trên từng nhành cây, ngọn cỏ theo gió lan tỏa ra biển Đông…

Quảng Bình là vậy, dẫu cho có chiến tranh, dẫu cho có đau thương vẫn mạnh mẽ đứng lên, viết tiếp phần người đi trước để lại, dựng xây quê hương cho thế hệ sau này, đúng với tinh thần của những vị vua, những vị anh hùng đã không tiếc thân mình hy sinh vì đất nước.

 Hoành Sơn Quan (Ảnh Internet)

Sông Gianh (Ảnh Internet)

Vũng Chùa-Đảo Yến (Ảnh Internet) 

Ngoài việc thưởng ngoạn những danh thắng, di tích nhuốm màu lịch sử, du khách đặt chân đến Quảng Bình còn được thưởng thức những món ăn dân dã như chắt chắt xào với lá lốt ăn kèm bánh tráng hay cá Bống Cát kho mặn, thịt chắc và thơm, cháo bánh canh ngọt lừ vị hải sản tươi ngon cùng nhiều món ăn hấp dẫn khác.