Quỹ lúa gạo dành cho châu Á

Theo ông Maximo Torero - Giám đốc Thị trường thuộc Học viện Nghiên cứu Chính sách Lương thực Quốc tế, cần xem xét ba yếu tố chính để thành lập quỹ dự trữ lúa gạo.

Việc thành lập quỹ lúa gạo sẽ giúp tránh được những biến động về giá cả lương thực

Yếu tố đầu tiên là lượng dự trữ tối ưu là bao nhiêu để khi xuất kho có thể đáp ứng được nhu cầu. Thứ nhì là phải lượng định được chi phí, các khoản hao hụt mất mát và các quốc gia sẽ chia sẻ những chi phí này như thế nào. Yếu tố cuối cùng là cân nhắc xem một quỹ dự trữ như vậy sẽ tạo ra sự biến động cho thị trường như thế nào. Mức dự trữ đang được đề xuất là 800 nghìn tấn. Một số người cho rằng như vậy không đủ nhưng theo ông Toero, chỉ riêng việc quyết định sẽ sử dụng lượng gạo trong quỹ như thế nào cũng là cả một vấn đề.

Bà Sophia Murphy - cố vấn cao cấp thuộc Học viện Chính sách Thương mại và Nông nghiệp Úc cho rằng quỹ này nên được sử dụng và điều hành như ngân hàng dự trữ trung ương. Quỹ cần hoạt động độc lập, không lệ thuộc vào chính quyền để tránh bị ảnh hưởng bởi các quyết định chính trị nhất thời. Trước đây, nhiều ngân hàng dự trữ đã thất bại vì bị chính quyền can thiệp. Do đó, để thành lập quỹ dự trữ lúa gạo, cần nghiên cứu kỹ lưỡng về tổ chức cũng như điều hành, quản lý.

Nạn đầu cơ lúa gạo là một trong những nguyên nhân của cuộc khủng hoảng lương thực gần đây mà hậu quả là những nước nghèo phải chịu thiệt thòi nhiều nhất. Tuy nhiên sau đó, hàng loạt luật lệ được ban hành và các quỹ dự trữ đã được thành lập để ngăn ngừa khủng hoảng.

Bà Maria Elena Rebagay là cán bộ chương trình cao cấp thuộc Asia DRHHA, một tổ chức vận động nhằm đảm bảo an ninh lương thực cho các cộng đồng dân cư địa phương thuộc các quốc gia Đông Á và Đông Nam Á. Theo bà, việc thành lập quỹ dự trữ lúa gạo vẫn chưa được xem xét và tính toán một cách thấu đáo. Bà cho rằng, nếu hướng đến mục đích bảo đảm an ninh lương thực thì các hộ nông dân nhỏ cần được hỗ trợ nhiều hơn nữa.

Theo bà Rebegay, sau cuộc khủng hoảng an ninh lương thực toàn cầu, đã có nhiều lời kêu gọi đầu tư vào nông nghiệp nhưng hiện nguy cơ là những dự án đầu tư dạng này sẽ khiến nông dân mất đất. Để người nông dân có thể đóng vai trò chính trong việc đảm bảo an ninh lương thực, cần phải trao cho họ những quyền căn bản trong đó có quyền sử dụng đất.

Hạ Anh