Sập hầm thủy điện Đa Dâng: Các sở đùn đẩy trách nhiệm

Hầm sập - lãnh đạo chủ đầu tư đi vắng

Ngay sau khi xảy sự cố sập hầm (sáng 16.12), Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã trực tiếp gọi điện cho Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có công điện chỉ đạo huy động mọi lực lượng, khẩn trương triển khai các biện pháp cứu nạn, cứu hộ. Đích thân Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải và các Bộ trưởng Xây dựng, Công Thương, Y tế có mặt tại hiện trường chỉ đạo công tác cứu hộ. Đặc biệt, lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng đã chủ động vào cuộc kịp thời, "bám" sự cố, triển khai một lực lượng đông đảo để dồn sức cứu người; ngoài ra còn có sự tham gia của 11 lực lượng T.Ư và 21 lực lượng trong tỉnh, quân số là trên 750 người tham gia cứu hộ. Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Vietracimex - công ty mẹ của Công ty CP Đầu tư và xây dựng điện Long Hội (chủ đầu tư Thủy điện Đa Dâng) lại đang bận... công tác nước ngoài! Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng đã yêu cầu phải thông báo buộc vị này về ngay. Cũng phải đến ngày 22.12, ông Võ Nhật Thanh - Phó Tổng Giám đốc Công ty Long Hội mới xuất hiện tại cuộc họp của tỉnh Lâm Đồng rút kinh nghiệm về công tác cứu hộ vụ sập hầm Thủy điện Đa Dâng (xem NTNN số 306/2014).

Nỗ lực của các lực lượng cứu hộ 12 nạn nhân mắt kẹt trong hầm.         L.K

Trao đổi với NTNN, một số chuyên gia về xây dựng và thủy điện cho biết, về nguyên tắc nguyên nhân sự cố có thể xuất phát từ rất nhiều khâu, trong đó có 5 khâu cốt yếu: Do điều kiện địa chất phức tạp; công tác khảo sát địa chất không tốt; công tác thiết kế chưa tuân thủ đúng các quy chuẩn, tiêu chuẩn; công tác thi công chưa đúng thiết kế; khâu giám sát thi công không chặt chẽ... Vậy quá trình triển khai, chủ đầu tư, nhà thầu dự án Thủy điện Đa Dâng đã thực hiện việc khảo sát như thế nào? Theo phân tích của Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng, dù trước mắt chúng ta chưa thể nói chính xác nguyên nhân sự cố xuất phát từ đâu, tuy nhiên qua quan sát tại hiện trường, cũng như trước một sự việc mà hàng nghìn mét khối đất đá đã sụp trong quá trình thi công, thì kết cấu hầm "có vấn đề”.

Ông Dương Minh Nghĩa - Trưởng phòng Giám định 2 - Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng là người trực tiếp kiểm tra đường hầm Thủy điện Đa Dâng cho biết, trong khoảng 400m từ miệng hầm đến nơi xảy ra vụ sập, chỉ có đoạn cửa hầm có gia cố khung thép hình chữ Y, sau đó đổ bê-tông chèn. Còn bên trong, rất nhiều đoạn không được gia cố, đơn vị thi công chỉ đào trần. “Vấn đề cần quan tâm là các bước gia cố, kết cấu bê-tông có hợp lý không, những đoạn không gia cố có bảo đảm không” - ông Nghĩa đặt vấn đề.

Chiều 22.12, ông Võ Nhật Thăng - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Tổng Công ty Vietracimex- công ty mẹ của Công ty Long Hội, đã thay mặt chủ đầu tư xin lỗi lãnh đạo tỉnh và nhân dân Lâm Đồng vì sự cố, nhưng ông này đưa ra lý do: Sự cố sập hầm là bất khả kháng, do yếu tố tự nhiên vì địa chất yếu...

Đùn đẩy trách nhiệm

Có mặt và tham gia công tác chỉ đạo cứu hộ tại hiện trường, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng khẳng định: Trong mọi trường hợp thì chủ đầu tư, nhà thầu là đơn vị chịu trách nhiệm chính về chất lượng công trình.

Theo quy định của Nghị định 15/2013 thay thế Nghị định 209/2004, công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng đã được đổi mới theo hướng quy định rõ về trách nhiệm quản lý chất lượng công trình của các bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành, trong đó Bộ Công Thương quản lý chất lượng công trình thủy điện.

Theo quy định của Nghị định 15/2013 và Thông tư số 10/2013 của Bộ Xây dựng thì sự cố sập kết cấu hầm tại công trình Thủy điện Đa Dâng là sự cố cấp 2 và UBND tỉnh Lâm Đồng có trách nhiệm tổ chức giám định nguyên nhân sự cố. Theo ông Đỗ Đức Quân - Vụ trưởng Vụ Thủy điện (Bộ Công Thương), trách nhiệm kiểm tra, giám sát chất lượng công trình đối với Thủy điện Đa Dâng thuộc UBND tỉnh Lâm Đồng, trong đó 2 Sở Công Thương, Xây dựng là những cơ quan quản lý về chất lượng. Tuy nhiên, điều làm cho dư luận “bất ngờ” là các cơ quan chức năng đùn đẩy trách nhiệm giám sát cho nhau. Ông Huỳnh Ngọc Cảnh - Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Lâm Đồng cho rằng trách nhiệm kiểm tra, giám sát chất lượng công trình trên là của Sở Xây dựng. Còn ông Nguyễn Hữu Tâm - Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng thì phân bua: “Chủ đầu tư giữ hồ sơ hết rồi. Sở Xây dựng đâu có hồ sơ nên đâu biết ông nào giám sát, ông nào thiết kế, ông nào thi công, chỉ biết mỗi chủ đầu tư là Công ty Long Hội!”.

Có lẽ chính vì sự đùn – đẩy trách nhiệm như vậy mà trước đây vào tháng 4.2014, đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh đã kiểm tra hiện trường, qua kiểm tra, Sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng kết luận hồ sơ quản lý chất lượng công trình của chủ đầu tư còn thiếu theo quy định. Thời điểm đó đoàn kiểm tra đã yêu cầu chủ đơn vị thi công phải gia cố, xử lý theo quy định nhằm tránh xảy ra các sự cố trong quá trình thi công; lao động theo quy định; tuân thủ biện pháp thi công, các giải pháp về an toàn lao động theo quy định của pháp luật về lao động. Nhưng có lẽ chủ đầu tư đã “bỏ ngoài tai” các yêu cầu này, khiến tai nạn xảy ra?