Số phận người nhập cư ở Calais (Pháp): Đổi đời bằng... mạng sống

Tờ Người bảo vệ của Anh miêu tả cuộc khủng hoảng di cư đang diễn ra ở Calais là sự thất bại chung của Liên minh châu Âu (EU).

Trò “mèo vờn chuột”

Thành phố cảng Calais ở miền Bắc nước Pháp trở thành điểm nóng nhức nhối của những nhà hoạch định chính sách ở Paris khi lượng người nhập cư lang bạt đến đây ngày càng đông. Nhưng đó cũng là nơi đã chôn vùi biết bao ước mơ đổi đời của nhiều người dân di cư trên thế giới, trong đó có không ít người Việt.

Ở Calais, mỗi ngày đều diễn ra cảnh tượng hàng trăm người mệt mỏi, đói khát rũ rượi tập trung như chơi trò “mèo vờn chuột” với chính quyền sở tại. Họ là những người di cư đến từ các nước như Syria, Afghanistan, Somali, Việt Nam...

Ban ngày, hàng trăm người mệt lả ngồi la liệt ở dọc các con kênh. Đối với khoảng 1.500 người nước ngoài đang bị mắc kẹt ở Pháp nhưng mơ ước đến Anh, điều này có nghĩa là phải sử dụng tới những trò trơ tráo và đôi khi bạo lực. Có cơ hội dù là nhỏ nhất, họ cũng nhét mình vào những góc kín của những chiếc xe, thậm chí nằm nín thở khi cảnh sát kiểm tra, hoặc nhét nhau lên một con thuyền chật chội không chất lượng… miễn sao đến được miền đất hứa nước Anh.

Vào lúc hoàng hôn buông xuống hải cảng Calais, những người nhập cư ùa vào một khoảng đất đầy bụi, biến nó thành một nhà bếp tạm bợ để nấu súp. Tình nguyện viên phát những đĩa mì pasta, bánh mì và trái cây tươi cho những người di cư lang bạt này.

Nhiều người đã lặn lội vượt qua những hành trình xa xôi và đôi khi nguy hiểm từ quê hương của họ ở châu Phi và Trung Đông để đến được thành phố này ở miền Bắc nước Pháp. Nhưng Calais không phải là điểm đến cuối cùng của họ mà là ngay bên kia eo biển Manche.

Calais từ lâu đã thu hút người nhập cư mong thoát khỏi nghèo đói hoặc xung đột, hầu hết trong số họ hy vọng sẽ vượt qua eo biển 20 dặm để đến Anh, nơi họ tin rằng mình được đối đãi tốt hơn và nhiều cơ hội hơn đang chờ đón. Nhưng tại nước Anh, những chính sách siết chặt nhập cư và quyết tâm truy quét những người nhập cư bất hợp pháp đang được thực hiện, điều này có nghĩa là đối với hàng trăm người di cư, những chọn lựa để rời khỏi Calais đang khép lại.

Bỏ mạng ở xứ người

Trong những tuần gần đây, các trại di dân đã trở thành điểm nóng trấn áp của cảnh sát. Theo truyền thông Anh, chính quyền Pháp đã dùng hơi cay và dùi cui để ngăn người nhập cư nổi loạn leo lên những chiếc xe tải hướng về Anh.

Tuy nhiên, những cuộc trấn áp đã không có gì xa lạ với những người di cư đang mắc kẹt tại Calais. Từ hồi tháng 5, cảnh sát chống bạo động đã bắt đầu đuổi hàng trăm người nhập cư khỏi các trại tạm cư sau khi giới chức địa phương cho biết một đợt bùng phát bệnh ghẻ khiến các trại này trở thành mối nguy cho sức khỏe cộng đồng.

Các công ty vận tải đường bộ đang rào những bãi đậu xe của họ bằng dây thép gai, và cảnh sát địa phương đang đẩy mạnh giám sát khi những người di cư và những người vận động chống người nhập cư tổ chức biểu tình phản đối lẫn nhau. Thị trưởng thành phố Calais Natacha Bouchart cho rằng, để xảy ra tình trạng này là do sự thiếu hỗ trợ từ Anh, đồng thời đe dọa sẽ đóng cửa cảng Calais để phản đối điều này.

Dù vậy, những đợt trấn áp cũng không làm thay đổi được tình hình tội tệ ở Calais, mà càng khiến đẩy những người di cư này lan đến ẩn náu ở những khu vực khác, hoặc nằm dài ngoài đường chờ chết đói.

Với những người di cư trái phép này, họ đã phải bỏ một khoản tiền khá lớn cho môi giới để đến được Calais, nhưng không ai muốn ở lại Calais vì cuộc sống ở đây cũng không giúp họ đổi đời. Nhiều người đã bỏ mạng vì giấc mơ Anh Quốc khi họ cố mọi cách để tìm đường từ Calais sang được lãnh thổ nước Anh.

Mới đây, hàng trăm người di cư ở Địa Trung Hải đã bỏ mạng khi chiếc tàu chở họ bị chìm khi đang trong hành trình tìm đến châu Âu. Đến được Calais nhưng hành trình gian truân của họ thực sự chưa chấm dứt, bởi không ai cho họ tương lai, và giờ họ kẹt lại ở Calais cuộc sống bấp bênh, mạng sống bị đe dọa và đống nợ đè nặng lên vai của những người thân đang sống ở quê nhà.