Tài năng công nghệ châu Á đối mặt với cuộc khủng hoảng visa Mỹ

Zhou là một nhà khoa học dữ liệu tại Meta, công ty sở hữu Facebook- trước khi trở thành 1 trong hơn 11.000 nhân viên bị gã khổng lồ công nghệ sa thải vào đầu tháng 11 vừa qua. Với bằng thạc sĩ từ một trường kỹ thuật hàng đầu của Mỹ và hơn 5 năm kinh nghiệm làm việc đã không giúp người đàn ông 30 tuổi tìm được công việc mới, mặc dù anh đã xếp hàng hơn chục cuộc phỏng vấn trong hai tuần sau khi bị sa thải.

"Đồng hồ đang tích tắc" cho Zhou, người yêu cầu chỉ được nêu bằng họ của mình. Là một công dân Trung Quốc sống ở Khu vực Vịnh San Francisco của California, anh ta chỉ còn một năm trong thị thực làm việc H-1B.

Thậm chí cấp bách hơn, việc duy trì tình trạng thị thực hiện tại của anh ấy phụ thuộc vào việc một chủ lao động sẵn sàng tài trợ cho anh ấy. Sau khi công việc của anh ấy với Meta chính thức chấm dứt, anh ấy sẽ có 60 ngày để tìm một công việc và nhà tài trợ mới.

Zhou nói với tờ Nikkei Asia: "Không phải tất cả các công ty đều sẵn sàng tài trợ cho bạn để có thẻ xanh ngay trong ngày đầu tiên. Ngay cả khi đúng như vậy, tôi có thể không kịp nộp giấy tờ liên quan để được gia hạn H-1B đặc biệt cần thiết để tiếp tục làm việc tại Hoa Kỳ".

Và nếu không có thị thực hợp lệ, anh ấy có thể thấy mình bị buộc phải rời khỏi đất nước mà anh ấy đã gọi là nhà trong 8 năm qua. Đó là một trong nhiều câu chuyện tương tự đối với hàng nghìn công dân nước ngoài đang làm việc tại Mỹ khi các công ty công nghệ cắt giảm lực lượng lao động của họ.

H-1B là thị thực làm việc tạm thời chủ yếu được sử dụng bởi các công ty công nghệ để thuê những người nhập cư có tay nghề cao. Những người có thị thực này có 60 ngày để tìm chủ lao động mới nếu họ mất việc, nhưng trên thực tế, thời gian cần thiết để xử lý việc chuyển thị thực H-1B có nghĩa là họ phải di chuyển nhanh hơn.

Meta, Twitter và Amazon nằm trong số những công ty công nghệ có nhiều công nhân H-1B nhất, theo dữ liệu mới nhất từ Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ. Nhưng họ cũng nằm trong số những công ty cắt giảm lương nhiều nhất.

Twitter đã sa thải 3.700 công nhân, trong khi Amazon có kế hoạch loại bỏ khoảng 10.000, The New York Times đưa tin đầu tiên. Công ty thương mại điện tử này sau đó đã xác nhận họ đang cắt giảm vị trí của một số đơn vị chủ chốt mà không đưa ra con số cụ thể.

Người phát ngôn của Amazon nói với Nikkei Asia: "Chúng tôi đang cung cấp các kênh và tài nguyên hỗ trợ dành riêng cho bất kỳ nhân viên nào đang xin thị thực và có thể bị ảnh hưởng bởi việc cắt giảm vai trò".

Nhưng với một cuộc suy thoái sắp xảy ra và tình trạng sa thải hàng loạt trong toàn ngành, việc tìm kiếm một công việc mới sẽ là một thách thức ngay cả đối với những người lao động có trình độ học vấn cao và có kinh nghiệm. Theo layoffs.fyi, một trang web theo dõi tình trạng cắt giảm việc làm trong lĩnh vực công nghệ, tổng cộng 930 công ty công nghệ đã sa thải 146.407 công nhân vào năm 2022, trong đó riêng tháng 11 đã có hơn 51.000 người.

Harley Lippman, Giám đốc điều hành của công ty nhân sự công nghệ Genesis10 có trụ sở tại California, cho biết: "Người châu Á sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi tình trạng sa thải công nghệ, đồng thời cho biết thêm rằng các nhân viên và nhà thầu toàn thời gian có thị thực làm việc như H-1B hầu hết đến từ châu Á, chủ yếu là người châu Á bao gồm Ấn Độ và Trung Quốc".

Lippman nói: "Tất nhiên việc tìm kiếm một công việc mới cho những người cần tài trợ sẽ khó khăn hơn so với công dân Mỹ hoặc thường trú chính thức. Không phải mọi công ty đều muốn làm điều đó do chi phí bổ sung rất nhiều".

Theo Rebecca Bernhard, một luật sư về nhập cư và việc làm tại công ty luật quốc tế Dorsey & Whitney, chi phí trung bình của một đơn xin H-1B là hơn 5.000 đô la cộng với các khoản phí pháp lý khác nhau, tùy thuộc vào dịch vụ luật mà công ty thuê.

Tahmina Watson, người sáng lập Luật Nhập cư Watson và là tác giả của cuốn sách "Startup Visa" cho biết, khoảng thời gian 60 ngày để tìm một nhà tài trợ mới cũng là một "khoảng thời gian rất ngắn" đối với hầu hết mọi người.

"Điều đó đang tạo ra rất nhiều lo lắng và sợ hãi về những gì họ sẽ làm", Watson nói. "Không phải chỉ một người bị sa thải, đó là vấn đề của gia đình họ, con cái đang đi học, vợ/chồng đang đi làm và phụ thuộc vào thị thực H-1B của đối tác của họ".

Theo Rohit Biswas, luật sư di trú kinh doanh tại Kramer Levin Naftalis & Frankel, sự phức tạp của hệ thống nhập cư Hoa Kỳ có nghĩa là ngay cả những người có thị thực H-1B chưa bị sa thải cũng có thể bị ảnh hưởng.

Theo Biswas, nếu một công ty sa thải nhân viên, mọi đơn xin cấp thẻ xanh mà công ty đó tài trợ sẽ bị tạm dừng cho đến khi công ty cho thấy rằng họ có nhu cầu nhân sự hợp pháp và không thể tìm đủ công dân Hoa Kỳ để lấp đầy chúng -chủ tịch bộ phận nhập cư của Hiệp hội Luật sư Nam Á Bắc Mỹ nhận định.

Biswas nói: "Ngay cả khi bạn không phải là người bị sa thải, nếu quy trình thẻ xanh của bạn bị đóng băng trong khoảng sáu tháng, điều đó có thể có một số tác động đối với bạn".

"Tình trạng suy thoái và sa thải đặc biệt này đang làm nảy sinh nhu cầu thiết yếu về thị thực khởi nghiệp", Biswas nói thêm.

"Chúng tôi đang gặp vấn đề trong việc thu hút nhân tài", Loehr của Đại học Cornell nói về Hoa Kỳ. "Trong khi đó, các quốc gia như Canada đang ráo riết tuyển dụng để tăng cơ sở nhập cư của họ... Tôi nghĩ những người nhập cư tài năng đang xem xét tất cả các lựa chọn của họ xung quanh thế giới, và thật không may, Hoa Kỳ không còn là điểm đến số 1 của họ nữa".

Lippman của Genesis10 cho biết: "Tôi nghĩ rằng việc sa thải sẽ tiếp tục trong một thời gian, nhưng các công ty sẽ sớm nhận ra khi họ thấy rằng họ không hoàn thành công việc. Tôi dự đoán trong vòng một năm, sẽ có sự thiếu hụt nhân công và sẽ bùng nổ việc tuyển dụng".

Nhưng liệu điều đó có đủ sớm cho những người như Zhou, cựu nhà khoa học dữ liệu Meta?

Zhou đã đính hôn vào năm nay và vẫn đang trả hết khoản thế chấp cho căn nhà phố mà anh mua vào năm 2019. Vị hôn phu của anh cũng làm việc trong ngành công nghệ và là người có H-1B. Trong khi số tiền tiết kiệm của Zhou đủ để trang trải một vài tháng thanh toán thế chấp và chi phí sinh hoạt, kế hoạch lập gia đình của anh ấy đã làm tăng thêm áp lực tìm việc làm ở nước này.

"Có thể rời Mỹ và tìm việc làm ở một nơi khác như Canada, nơi bạn không phải đợi 10 năm để có thường trú chính thức là một lựa chọn đối với một số người", Zhou nói. "Nhưng tôi không thể bỏ vị hôn phu của mình ở đây".