Tại sao có ý kiến phản đối đề xuất cấm bán rượu, bia trên internet?

Đây là dự án Luật lần đầu tiên được trình ra Quốc hội. Dự án Luật này gồm 7 chương, 38 điều. Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, Luật được được xây dựng trên 6 quan điểm chỉ đạo, trong đó ưu tiên bảo vệ sức khỏe của mỗi người dân, gia đình và xã hội; Giảm gánh nặng bệnh tật, tử vong do sử dụng rượu, bia gây ra; Phòng ngừa và giảm bớt các hậu quả về xã hội và gánh nặng kinh tế để khắc phụ hậu quả do sử dụng rượu, bia gây ra…

Luật chỉ điều chỉnh đối với rượu, bia vì đây là 2 sản phẩm phổ biến nhất, chiếm khoảng 99,7% thị phần tại Việt Nam, các tác hại chủ yếu từ 2 loại sản phẩm này.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đọc tờ trình dự án Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia sáng ngày 9.11 (ảnh quochoi.vn).

Trình bày báo cáo thẩm tra, bà Nguyễn Thúy Anh, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội (viết tắt Ủy ban) cho biết: Ủy ban đồng tình với chính sách “tăng thuế tiêu thụ đặc biệt theo lộ trình để giảm mức tiêu thụ rượu, bia” nhưng đề nghị cần quy định cụ thể, minh bạch nguyên tắc của lộ trình tăng thuế ngay trong Luật. Đồng thời, đề nghị bổ sung chính sách “ưu tiên thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại của rượu, bia đối với thanh niên, người chưa thành niên” và các quy định cụ thể hướng trực tiếp đến giới trẻ để ứng phó xu hướng trẻ hóa người sử dụng rượu bia, giảm thiểu những nguy cơ gây ra gánh nặng bệnh tật và hệ lụy xã hội do rượu, bia.

Bà Nguyễn Thúy Anh đọc báo cáo thẩm tra dự án Luật phòng, chống tác hại của rượu bia sáng ngày 9.11 (ảnh quochoi.vn)

Về quy định không được bán rượu, bia trên internet (khoản 3 Điều 20), theo bà Nguyễn Thúy Anh còn hai loại ý kiến khác nhau:

Đa số thành viên Ủy ban đồng tình với dự thảo Luật và đánh giá cao quyết tâm của Chính phủ khi đề xuất chính sách này nhằm giảm tối đa tính sẵn có, dễ tiếp cận đối với rượu, bia, thể hiện tính nhất quán trong chính sách, luật hóa quy định hiện hành và mở rộng đối với bia; đồng bộ với các quy định khác nhằm mục tiêu “giảm cung”, “giảm cầu” đối với rượu, bia.

Tuy nhiên số thành viên Ủy ban không tán thành quy định này vì cho rằng không có tính khả thi, không phù hợp với xu thế phát triển thương mại điện tử; chỉ nên quy định các điều kiện chặt chẽ kèm theo việc bán trên internet.

“Ủy ban đề nghị Chính phủ đánh giá thực tiễn, tham khảo kinh nghiệm quốc tế cả về quy định của pháp luật và thực thi, đánh giá tác động toàn diện để đề xuất quy định cụ thể phù hợp với thực tiễn Việt Nam, khắc phục các tồn tại, hạn chế, đảm bảo công tác quản lý nhà nước về các lĩnh vực có liên quan (thương mại điện tử, thuế, bảo vệ người tiêu dùng…), đảm bảo mục tiêu phòng, chống tác hại của rượu, bia trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Ngoài ra, Ủy ban cũng cho rằng, dù theo phương án nào thì tính khả thi của quy định này phụ thuộc rất nhiều vào công tác tổ chức thực hiện của cơ quan quản lý nhà nước, ý thức tuân thủ pháp luật của các cơ sở kinh doanh và cần chú trọng thực hiện đồng bộ các giải pháp thì mới mang lại hiệu quả thực tiễn”, bà Nguyễn Thúy Anh cho biết.

Về quản lý rượu thủ công, Ủy ban cho rằng quy định trong dự thảo Luật: “Vận động các hộ gia đình, tổ chức, cá nhân sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh chấm dứt việc sản xuất rượu” không mang tính quy phạm nên sẽ khó phát huy được tác dụng trong điều chỉnh thực tiễn. “Do vậy, đề nghị Chính phủ cân nhắc theo hướng quy định cá nhân, tổ chức sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh phải đảm bảo an toàn thực phẩm và đăng ký việc sản xuất rượu với Ủy ban nhân dân cấp xã”, Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội cho hay.