Tấn công bất ngờ vào Kursk: Đây là lý do khiến TT Zelensky phấn khích

   Một góc nhìn cho thấy một tòa nhà chung cư bị hư hại sau khi một tên lửa của Ukraine rơi trúng và gây ra hỏa hoạn tại thành phố Kursk, Nga. Ảnh Sputnik

Sergey Poletaev, nhà phân tích thông tin và chuyên gia quan hệ công chúng, chuyên về chính sách đối ngoại của Nga và xung đột Nga-Ukraine đã có bài viết nhận định về sự kiện Kursk đăng trên tờ RT. 

Theo chuyên gia Sergey Poletaev, để hiểu được tình hình với cuộc tấn công của Ukraine vào Vùng Kursk của Nga, chúng ta cần xem xét rằng ngoài các tuyến đầu được củng cố nghiêm ngặt, nơi giao tranh dữ dội đã diễn ra trong ba năm, hai quốc gia chia sẻ hơn 1.000 km biên giới được quốc tế công nhận. Hầu hết đoạn đường này tương đối yên bình, với mật độ quân thấp ở cả hai bên - chủ yếu là lính biên phòng và an ninh được tăng cường - và hoạt động kinh tế thường xuyên vẫn tiếp tục.

Vào ngày 6/8, có báo cáo về việc lực lượng Ukraine tiến vào Kursk gần thị trấn Sudzha. Ban đầu, điều này có vẻ giống như một cuộc giao tranh biên giới thông thường khác. Tuy nhiên, đến cuối ngày đầu tiên, rõ ràng là có điều gì đó lớn hơn đang diễn ra – không có video TikTok dàn dựng hay thông tin sai lệch hàng loạt nào, và Kiev vẫn im lặng trong hai ngày, với các kênh Telegram của Ukraine chủ yếu đăng lại các nguồn tin của Nga.

Tuyên bố chính thức đầu tiên từ Kiev được đưa ra vào sáng ngày 8/8. Mikhail Podoliak, cố vấn của văn phòng tổng thống Ukraine, xác nhận rằng quân đội chính quy đã tiến vào Khu vực Kursk. Vào thời điểm đó, quân tiếp viện của Nga đã được triển khai đến Sudzha, bắt đầu bằng các đội đặc nhiệm để tiêu diệt các nhóm địch bị cô lập, tiếp theo là các đơn vị chính quy để tăng cường cho khu vực.

Đến ngày 8/8, cuộc khủng hoảng đã được kiểm soát. Ukraine không thể thiết lập một tiền tuyến liên tục ở Khu vực Kursk, Sudzha không bị chiếm, và trừ khi có bất kỳ điều bất ngờ nào, chúng ta có thể mong đợi một hoạt động 'dọn dẹp tẻ nhạt' để loại bỏ lực lượng Ukraine trong khi các cuộc đột kích lẻ tẻ qua biên giới vẫn tiếp tục.

Chiến lược của Ukraine tương tự như cuộc tấn công mùa thu năm 2022 ở Khu vực Kharkov: Tạo ra lợi thế về quân số trong một khu vực hẹp, xâm nhập lãnh thổ của đối phương bằng xe bọc thép hạng nhẹ, lan rộng nhanh chóng và buộc các vị trí phòng thủ phải rút lui mà không cần chiến đấu.

Các nguồn tin phương Tây đã cung cấp thông tin chi tiết về quy mô của hoạt động này. Theo tờ The Times, có từ 6.000 đến 10.000 quân Ukraine tham gia. Forbes đã xác định các đơn vị tham gia, bao gồm Lữ đoàn cơ giới 22 và 88 và Lữ đoàn tấn công đường không 80, được mô tả là một trong những nhóm tinh nhuệ và nhanh nhẹn nhất của Ukraine.

Thông tin khác tiết lộ rằng khoảng 1.000 đến 1.500 binh lính Ukraine, hàng chục xe bọc thép và một số xe tăng ban đầu đã vượt biên vào Nga, được hỗ trợ bởi hỏa lực pháo binh từ phía biên giới Ukraine, pháo kích dữ dội vào Sudzha cách đó chỉ 10km.

Những con số này phù hợp với các báo cáo của phương Tây. Về mặt quân sự, mũi nhọn của một cuộc tấn công thường chiếm 15-20% tổng lực lượng, phần còn lại theo sau, bảo vệ sườn, và cung cấp hậu cần, hỗ trợ pháo binh và hoạt động máy bay không người lái. Kể từ khi cuộc tiến công thất bại, hầu hết quân đội Ukraine vẫn ở lại Vùng Sumy, tiếp tục các cuộc xâm nhập xuyên biên giới.

Đáng chú ý là, trong suốt thời kỳ hỗn loạn, trạm nhiên liệu Sudzha vẫn tiếp tục (và vẫn đang tiếp tục) hoạt động, tạo điều kiện thuận lợi cho dòng chảy nhiên liệu từ Nga qua Ukraine đến châu Âu.

Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh Ukrinform

Tại sao chuyện này lại xảy ra?

Phương tiện truyền thông phương Tây đang tràn ngập những suy đoán về lý do tại sao nhà lãnh đạo Ukraine Vladimir Zelensky lại theo đuổi con đường này. Việc chiếm giữ một trung tâm quận tương đối ít người biết đến dường như không đáng để làm suy yếu các đơn vị sẵn sàng chiến đấu nhất của Quân đội Ukraine. Trong khi đáng lẽ ra, Ukraine phải tăng cường ở Donbass - nơi lực lượng vũ trang Kiev đang hứng chịu những thảm kịch do Nga gây ra.

Những kinh nghiệm của mùa hè năm ngoái đã chứng minh rằng khả năng đột phá qua tiền tuyến của Ukraine kém hơn đáng kể so với quân đội Nga. Chiến dịch Biển Azov (cuộc phản công bất thành) đã kết thúc trong thất bại, và giờ đây tất cả những gì Quân đội Ukraine có thể làm là rút lui, lấp đầy những lỗ hổng trong hệ thống phòng thủ của mình ở đây và đó.

Kịch bản này báo hiệu sự thất bại và hậu quả là sự sụp đổ của quân đội Ukraine. Ở phương Tây, người ta thường cho rằng Ukraine phải chấp nhận mất lãnh thổ và về cơ bản là chấp nhận thất bại.

Kiev đang loay hoay tìm kiếm các giải pháp sáng tạo để đảo ngược những xu hướng này. Quân đội Ukraine có một số tiền lệ, đáng chú ý là chiến dịch Kharkov vào mùa thu năm 2022. Cùng với Kherson, đây là một trong những thành công quân sự thực sự duy nhất của Kiev. Có vẻ hợp lý khi cố gắng sao chép nó, điều này đòi hỏi phải tìm ra những điều kiện phù hợp trên chiến trường. Tuy nhiên, những điều kiện này không có ở mặt trận (với sự hiện diện dày đặc của bộ binh ở khắp mọi nơi), khiến các đơn vị cơ động hạng nhẹ không thể đột phá.

Sự bình yên tương đối dọc theo biên giới dài 1.000 km trong hai năm rưỡi có lẽ không phải là ngẫu nhiên, có thể cho rằng đã có những thỏa thuận giữa Moscow và Washington, cụ thể là với chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Nhà Trắng công khai phản đối các hành động của Ukraine trên lãnh thổ được phương Tây công nhận là một phần của Nga (bao gồm các khu vực biên giới mà chúng ta đang thảo luận).

Do đó, nhiều cuộc xâm nhập qua biên giới chung vào các khu vực Belgorod, Bryansk và Kursk đã được tiến hành dưới lá cờ giả bởi các thực thể được thành lập đặc biệt như 'Quân đoàn tình nguyện Nga', 'Quân đoàn tự do cho nước Nga' và các nhóm tân Quốc xã khác.

Kiev nhiều lần cố gắng vượt qua ranh giới đỏ của phương Tây bằng mọi cách cần thiết, với lý do không cần phải lo sợ leo thang vì Nga có khả năng trả đũa hạn chế...

Với sự thay đổi ở Nhà Trắng, Kiev nhìn thấy một cơ hội. Các thông tin rò rỉ cho thấy đại diện của Kiev đã liên lạc với các cố vấn của ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris thay vì ông Biden trong một thời gian. Đây là thời điểm thuận lợi để nâng cao mức cược và đối đầu với đội ngũ mới với một sự đã rồi: "Hãy xem, chúng ta có thể tiến triển thành công trên lãnh thổ Nga; việc ủng hộ chúng tôi là vì lợi ích của các bạn".

Ngay cả thành công một phần,  cũng sẽ cho phép Kiev yêu cầu nhiều hơn từ Washington, thậm chí nhiều hơn nữa. Không quan trọng là Nga chắc chắn sẽ đáp trả bằng cách củng cố phòng thủ ở đây. Tác động của phương tiện truyền thông, như Kiev hình dung, sẽ kéo dài miễn là tiền tuyến cắt qua lãnh thổ Nga theo quy tắc. Ngay cả một kết quả tổng bằng không, nếu cuộc đột kích phải bị hủy bỏ, cũng có thể được coi là một chiến thắng.

Theo quan điểm của Kiev, một canh bạc như vậy đáng để các lữ đoàn sẵn sàng chiến đấu, nếu không sẽ bị thất bại trong một ngôi làng Donetsk vô danh khác. Có nhiều logic hơn ở đây so với cuộc tắm máu kéo dài sáu tháng ở Krynki (với hơn 1.000 thương vong) hoặc trong vô số nỗ lực thất bại để cắm cờ ở Crimea hoặc trên các bãi cát ở cửa sông Dnieper.

Phản ứng của Điện Kremlin sẽ như thế nào?

Mục đích thứ hai của nỗ lực xâm nhập vào Vùng Kursk là gây ra sự bất bình trong nước Nga.

Cái gì đang bị đe dọa ở đây? Ai cũng biết rằng cuộc xung đột giữa Moscow và Kiev đã trở thành một cuộc chiến tranh tiêu hao. Chìa khóa để chiến thắng là làm cạn kiệt ở tốc độ chậm hơn đối thủ của bạn. Thị trấn hay thành phố nào nằm trong tầm kiểm soát không quan trọng lắm; mọi thứ sẽ được quyết định bởi ai cạn kiệt tài nguyên của họ trước.

Sau khi phục hồi từ những thất bại ban đầu, Nga đã đưa cuộc xung đột vào nền kinh tế quốc gia của mình. Với chi tiêu khoảng 7% GDP, đất nước này có thể duy trì cuộc chiến trong một thời gian dài. Đúng, họ phải đối mặt với những thách thức về tuyển dụng, nhưng chúng ít nghiêm trọng hơn nhiều so với Ukraine, nơi những người lính tình nguyện đã hết quân cách đây hơn một năm.

Như đã đề cập trước đó, quỹ đạo này sẽ dẫn đến sự sụp đổ của Ukraine, khiến cho sự tuyệt vọng của Kiev muốn phá vỡ trò chơi của Điện Kremlin trở nên dễ hiểu. Theo quan điểm của giới lãnh đạo Nga, việc bám sát chiến lược 'hoạt động quân sự đặc biệt' của mình có nghĩa là họ không nên tập trung quá nhiều vào các sự kiện ở Kursk để tránh rơi vào tay Kiev.

Tuy nhiên, mọi chuyện không đơn giản như vậy. Moscow không thể bỏ qua hành động của kẻ thù. Vấn đề không chỉ là hợp pháp hóa về mặt chính trị những gì trước đây không thể chấp nhận được, như chúng ta đã thảo luận. Vấn đề là cuộc đột kích vào Sudzha buộc Bộ Tổng tham mưu Nga phải xem xét lại an ninh của 1.000 km biên giới chung với Ukraine, dự đoán rằng những sự kiện tương tự có thể xảy ra ở bất kỳ đâu dọc theo biên giới này.

Theo chiến lược của Điện Kremlin, không có phản ứng rõ ràng nào đối với một cuộc đột kích táo bạo như vậy – câu trả lời kể từ tháng 2/ 2022 liên quan đến việc sử dụng mọi nguồn lực sẵn có trong khi tránh huy động chung hoặc tự làm cạn kiệt. Moscow không có quân đội nào khác sẵn sàng và túc trực để chiếm đóng các khu vực biên giới mới dễ bị tổn thương.

Tiếp theo là gì?

Có ba kịch bản tiềm năng cho sự phát triển ở Khu vực Kursk.

Thứ nhất: Nga có thể chuẩn bị một lực lượng đặc nhiệm để thực hiện hoạt động xuyên biên giới của riêng mình, bằng cách mở một mặt trận thứ hai hoàn chỉnh (có thể nhắm vào Sumy) hoặc thiết lập một vùng đệm tương tự như vùng đệm ở Kharkov. Đây sẽ là các lựa chọn phản ứng hung hăng nhất của Moscow, không chỉ bảo vệ Kursk và các khu vực lân cận mà còn cung cấp một câu trả lời rõ ràng và trực tiếp cho cuộc đột kích của Ukraine.

Nhưng nếu không có sự huy động bổ sung, Moscow có thể thiếu sức mạnh cho mặt trận thứ hai. Duy trì một dải biên giới hẹp với một tiền tuyến dày đặc đòi hỏi một lực lượng đáng kể, có thể cần ở nơi khác.

Thứ hai: Kiev có thể có một số lữ đoàn mới, được huấn luyện tốt và được trang bị tốt, sẵn sàng mở một cuộc tấn công mới vào các khu vực biên giới khác của Nga hoặc đột phá qua một tuyến đầu hiện có. Điều này sẽ buộc Moscow phải thu hẹp quy mô hoặc làm chậm đáng kể các hoạt động của mình ở Donbass, phân bổ lại quân đội từ đó. Các mục tiêu chính trị được đề cập trước đó sẽ đạt được.

Tuy nhiên, không có bằng chứng rõ ràng nào cho thấy Kiev có những lực lượng như vậy. Các nguồn tin phương Tây chỉ ra rằng ba lữ đoàn tham gia vào cuộc đột kích gần đây đều là lực lượng dự bị sẵn sàng chiến đấu của Ukraine không tham gia ở mặt trận. Ngay cả khi điều này không đúng, Nga vẫn nắm giữ lợi thế về quân số, yếu tố bất ngờ đã mất đi, và do đó khả năng thành công cho một nỗ lực khác thấp hơn.

Cuối cùng, kịch bản thứ ba, có vẻ khả thi nhất dựa trên lời lẽ của Điện Kremlin: Vô hiệu hóa các hành động của Kiev bằng các nguồn lực sẵn có, xóa sổ các đơn vị phá hoại của Ukraine khỏi khu vực biên giới và ngăn chặn các cuộc đột phá ở nơi khác. Điều này cho phép Nga tiếp tục chiến lược của mình, mà Moscow tin là có lợi nhất.

Trong trường hợp này, khu vực biên giới sẽ trở thành một vùng chiến sự tích cực khác, và việc thiếu sự trừng phạt quyết liệt cho phép Kiev tuyên bố thay đổi ranh giới đỏ và ít nhất là thành công một phần. Việc Nga dựa vào lực lượng hạn chế và từ chối rút quân số lượng lớn khỏi chiến trường Donetsk có nghĩa là hoạt động bảo vệ vùng biên giới Kursk có thể kéo dài.

Chúng ta sẽ sớm thấy được kịch bản nào sẽ diễn ra.