Tệ nạn uống rượu bia: “Chỉ nâng cao ý thức là chưa đủ...”

Nhiều người cho rằng, uống rượu bia là “văn hóa” có từ lâu của người Việt để biện minh cho những cuộc nhậu triền miên. Quan điểm của bà thế nào về việc này? 

- Một số người cố tình gắn văn hóa với rượu bia để bảo vệ lợi ích cá nhân và tổ chức sản xuất bia rượu. Tôi đã từng nghe rất nhiều những ý kiến về điều đó. Nhưng có một ý kiến khác mà tôi cũng từng nghe và rất tâm đắc, đó là: “Những hậu quả tệ hại từ rượu bia không thể gắn liền với văn hóa, không được cho là văn hóa”.

BS Phạm Thị Hoàng Anh - nguyên Giám đốc HealthBridge Canada tại Việt Nam.  Ảnh: T.N

Bạn nghĩ sao, nếu rượu bia là căn nguyên khiến những ông chồng đánh vợ con, giết người, lạm dụng tình dục, gây tai nạn chết người…? Liệu đó có phải là những hành vi văn hóa? Văn hóa thuộc về những gì tốt đẹp, những thứ xấu xa không thể gọi được văn hóa.

Phải khẳng định lại một lần nữa, rượu bia không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe, mà còn ảnh hưởng tới nhiều vấn đề xã hội. Việc gắn danh xưng “truyền thống văn hóa” vào việc uống rượu bia là chỉ là cách nói ngụy biện.

Nhưng trên thực tế “văn hóa” uống rượu bia, hò hét, zô zô vẫn diễn ra hàng ngày. Vậy vì sao những hành vi đó vẫn tồn tại hàng ngày?

- Tôi cho rằng, không chỉ hành vi mời mọc, bắt ép người khác uống rượu mới là hành vi xấu. Hành vi xấu  không kém đó là tiếp tay cho nền công nghiệp rượu bia phát triển. Chúng ta cần loại bỏ thứ “văn hóa xấu xí” này. Không cần cứ phải túm 5 tụm 3 hò zô, cụng li thì mới vui mới xứng mặt đàn ông. Cần phải tạo ra những chuẩn mực mới cho lớp thanh niên hôm nay.

Tuy nhiên, theo tôi, điều quan trọng hơn cả vẫn là câu chuyện hoàn thiện chính sách. Tuần qua xảy ra hai vụ tai nạn thương tâm liên quan tới uống rượu bia, khiến 3 người mẹ tử vong khiến người dân rất bức xúc. Ngay lập tức, nhiều người đã lên tiếng “uống rượu bia không lái xe”.

Tôi rất mừng khi hành động chống lại việc sử dụng rượu bia quá đà không chỉ là hiện tượng nữa mà đã trở thành một trào lưu, thành quan điểm sống của nhiều người. Dù vậy, chúng ta cần phải sửa lại luật, làm lại chính sách để hạn chế những hành vi xấu xí và tác hại do sử dụng bia rượu quá đà gây ra. Chỉ có vậy mới loại bỏ được những vụ tai nạn đáng tiếc mà nguyên nhân từ những người uống rượu bia gây ra.

Theo bà, nếu chỉ tuyên truyền “đã uống rượu bia thì không lái xe” đã đủ?

- Như tôi đã phân tích, phải ngăn chặn từ gốc. Để giảm thiểu tác hại của rượu bia, nếu chỉ kêu gọi nâng cao ý thức là chưa đủ. Cần có một hành lang pháp lý, pháp luật đủ mạnh. Đầu tiên, Luật Phòng chống tác hại rượu bia cần bổ sung thêm điều luật nghiêm cấm các hành vi quảng bá cho đồ uống có cồn.

Tôi rất buồn khi hàng ngày vẫn phải xem những quảng cáo rượu bia rất hoành tráng, thậm chí họ còn thuê cả những người nổi tiếng, có uy tín, có tầm ảnh hưởng rất lớn tới người trẻ để quảng cáo cho các loại đồ uống có cồn.

Ngay như mấy hôm trước, trên tuyến phố đẹp nhất Thủ đô - Điện Biên Phủ (quận Ba Đình) hai hãng bia lớn nhất cả nước đang đua nhau chạy quảng cáo. Là người làm trong lĩnh vực y tế cộng đồng, thú thực tôi cảm thấy rất xấu hổ khi phải nhìn thấy những quảng cáo như vậy...

Xin cảm ơn bà.