Thu phí lòng đường, hè phố tại TP.HCM: "Không nên tập trung vào thu phí mà quên đi quản lý trật tự đô thị"

Ngày 13/6, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM phối hợp cùng Sở GTVT TP.HCM tổ chức hội nghị phản biện xã hội Dự thảo đề án thu phí sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố tại TP.HCM.

Nỗi lo mất trật tự an toàn giao thông và mỹ quan đô thị

Trong buổi phản biện, đã có 16 ý kiến đóng góp từ các cá nhân, tổ chức, chuyên gia, luật sư. Hầu hết các ý kiến đều đồng tình với bản dự thảo đề án, mong muốn đề án này đem lại hiệu quả trong quản lý đô thị, chỉnh trang đường phố, vỉa hè.

Tham gia phản biện bà Nguyễn Thị Minh Sáu - Trưởng ban Công tác Mặt trận Khu phố 3 (phường 17, quận Bình Thạnh) cho biết, trước khi tham dự hội nghị, bà đã thực hiện một cuộc khảo sát nhanh 40 trường hợp, trong đó có 10 đại diện doanh nghiệp, 10 người đi bộ và 20 người kinh doanh vỉa hè. Qua khảo sát cho thấy, 80% ý kiến trăn trở về đề án này.

“Đa số người được hỏi cho rằng hiện nay khi chưa triển khai cho thuê lòng đường, vỉa hè mà tình trạng lấn chiếm đã tràn lan và không được xử lý dứt điểm, vậy thì làm sao dám đảm bảo rằng khi cho thuê sẽ đảm bảo được trật tự an toàn giao thông và mỹ quan đô thị? Hạ tầng giao thông ở TP.HCM đang quá tải, hè phố và lòng đường bị chiếm dụng sẽ gây ảnh hưởng đến lưu thông. 

Bên cạnh đó, việc thu phí sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố, nhiều người dân không đồng tình và cho rằng quy định này có thể dẫn đến việc lấn chiếm lòng đường, hè phố. Vì thế, nếu triển khai thu phí thì chính quyền thành phố cần tính toán kỹ lưỡng, bám sát thực tế và bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên”, bà Sáu nêu ý kiến.

Trong khi đó, bà Hoàng Thị Lợi - Phó ban Tư vấn dân chủ, pháp luật, Uỷ ban MTTQVN quận 1 nhìn nhận tình trạng lấn chiếm lòng đường, vỉa hè xảy ra thường xuyên tại nhiều nơi ở TP.HCM. Lực lượng chức năng rất vất vả trong việc quản lý nhưng tình trạng lấn chiếm vỉa hè vẫn diễn ra. Do đó, việc thu phí vỉa hè được nhiều người dân đồng tình với kỳ vọng đưa hoạt động này vào quản lý có khuôn khổ. Tuy nhiên, ngoài việc thu phí, phải chú ý đến mỹ quan đô thị.

“Cơ quan chức năng cũng nên ưu tiên cho người dân trên địa bàn được thuê và quản lý sử dụng lòng đường. Bởi lẽ người dân ở khu vực khác đến buôn bán sẽ khó quản lý hơn”, bà Lợi nêu ý kiến.

Bày tỏ sự đồng tình với đề án, luật sư Trương Thị Hòa - Ủy viên Uỷ ban MTTQVN TP.HCM cho biết, hệ thống giao thông tĩnh (bến, bãi đỗ xe) ở TP.HCM hiện nay chưa đáp ứng đủ nhu cầu. Do đó, việc thu phí sử dụng tạm thời lòng đường, vỉa hè để làm bãi đỗ xe sẽ góp phần giải quyết vấn đề này. Ngoài ra, việc thu phí được kỳ vọng sẽ bổ sung thêm nguồn vốn cho công tác bảo trì đường bộ.

Ông Phạm Văn Phố - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam quận 6 cho rằng, việc thu phí không nên chỉ "chăm bẵm" tạo nguồn thu ngân sách mà còn phải đảm bảo mục đích tăng tính quản trị của nhà quản lý đô thị.

“Để làm được điều này phải xem xét lòng đường, hè phố ở góc độ phát triển kinh tế và xác định đối tượng thụ hưởng cũng như đối tượng bị tác động. Đây là các doanh nghiệp, hộ dân trực tiếp kinh doanh, cho thuê trên các tuyến đường này và những người buôn bán hàng rong, hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Bên cạnh đó, không nên tập trung vào thu phí mà quên đi quản lý trật tự đô thị, cần tăng cường công tác quản lý, đảm bảo tính công khai, minh bạch và công bằng trong việc thu phí”, ông Phố nêu ý kiến.

Ông Trần Quang Lâm - Giám đốc Sở GTVT TP.HCM cho biết, trong quá trình xây dựng đề án, Sở GTVT đã tham khảo ý kiến các chuyên gia cũng như mô hình quản lý của các thành phố ở Nhật Bản, Hàn Quốc.

“Việc xây dựng đề án không đơn giản là bài toán quản lý giao thông. Mục tiêu không chỉ là tạo nguồn thu ngân sách, mà còn tăng cường thiết lập quản lý đô thị. Về mức phí, sở đã nghiên cứu, tham khảo từ nhiều nơi lẫn mức độ sẵn sàng chi trả của người dân thành phố, đồng thời, sẽ quy định thêm khu vực nào được thuê, thuê vào việc gì, làm cách nào được thuê”, ông Lâm cho hay.

Dự thảo Đề án thu phí vỉa hè ra sao?

Theo dự thảo Đề án do Sở GTVT TP.HCM xây dựng, TP.HCM được chia thành 5 khu vực để tính mức thu phí cho thuê lòng đường, vỉa hè.

Cụ thể, khu vực 1 (gồm các quận 1,3,4,5,10, quận Phú Nhuận, khu A - khu đô thị mới Nam thành phố, Khu đô thị mới Thủ Thiêm), mức thu sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố cho các hoạt động (trừ trông giữ xe) là 100.000đ/m2/tháng với các tuyến đường trung tâm và 50.000đ/m2/tháng với các tuyến đường còn lại.

Mức thu sử dụng tạm thời lòng đường để trông giữ xe là từ 350.000đ/m2/tháng với các tuyến đường trung tâm và 180.000đ/m2/tháng với các tuyến đường còn lại.

Khu vực 2 (quận 2 cũ, quận 6, 7, 11, Bình Thạnh, Tân Bình, Bình Tân), mức thu sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố cho các hoạt động (trừ trông, giữ xe) là 30.000đ/m2/tháng với tuyến đường trung tâm và 20.000đ/m2/tháng với các tuyến đường còn lại. Mức thu phí vỉa hè, lòng đường để trông giữ xe từ 100.000đ/m2/tháng với các tuyến đường trung tâm và 70.000đ/m2/tháng với các tuyến đường còn lại.

Khu vực 3 (các quận 9, Thủ Đức cũ, quận 8, quận 12, Tân Phú, Gò Vấp) và khu vực 4 (huyện Hóc Môn, Bình Chánh, Củ Chi, Nhà Bè) mức thu sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố cho các hoạt động (trừ trông, giữ xe) là 20.000đ/m2/tháng.

Mức thu sử dụng tạm thời lòng đường để trông giữ xe ô tô, xe máy, xe mô tô và xe đạp; hè phố để trông giữ xe xe máy, xe mô tô và xe đạp là 60.000đ/m2/tháng.

Khu vực 5 (huyện Cần Giờ) mức thu sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố cho các hoạt động (trừ trông, giữ xe) là 20.000đ/m2/tháng và mức thu phí vỉa hè, lòng đường để trông giữ xe là 50.000đ/m2/tháng.

Sở GTVT TP.HCM tính toán việc thu phí sử dụng tạm thời vỉa hè, lòng đường có thể mang lại nguồn thu cho ngân sách thành phố khoảng 1.522 tỷ đồng mỗi năm.