Thuốc lá lậu chiếm 22% thị phần tiêu thụ nội địa

Tuy nhiên số lượng thuốc lá lậu bắt giữ và tiêu hủy của các cơ quan chức năng chống buôn lậu chỉ khoảng 1 - 1,5%. Đó là thông tin mà Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cung cấp hôm 5.10.

Nhập lậu tràn lan

Theo Hiệp hội Thuốc lá VN, nguồn nhập lậu lớn nhất nằm ở các tỉnh biên giới Tây Nam, giáp ranh Campuchia. Sở Công Thương tỉnh Long An cho biết, 9 tháng đầu năm các lực lượng chức năng của tỉnh đã bắt giữ hơn 500.000 bao thuốc lá nhập lậu. Tuy nhiên con số đó rất nhỏ so với số hàng được tuồn vào nội địa tiêu thụ.

Tiêu hủy thuốc lá nhập lậu tại Long An.

Đặc biệt để chuẩn bị cho dịp Tết, thời điểm này bọn buôn lậu lợi dụng tình hình mưa lũ hoạt động hết sức mạnh. “Do mực nước lên cao nên chỉ cần đi xuồng máy là đã qua được biên giới một cách an toàn. Mỗi thuyền chở từ 3.000 gói thuốc lá, với chênh lệch giá trung bình giữa Campuchia và Việt Nam hiện nay các chủ hàng đã lãi đến 15 triệu đồng. Hải quan, Chi cục Quản lý thị trường, Bộ đội Biên phòng tỉnh dù rất nỗ lực nhưng số vụ bắt giữ khá hạn chế” - đại diện của Sở Công Thương Long An cho hay.

Theo ông Trần Minh Hùng - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Long An, đường biên giới dài, lực lượng chống buôn lậu mỏng nên việc ngăn chặn thuốc lá lậu còn hạn chế. Ngoài ra, chính sách hỗ trợ 1.000 đồng/bao thuốc lậu tiêu hủy khiến lực lượng chức năng “lỗ vốn” khi ra quân truy quét.

Bà Từ Thanh Thủy - Viện Kinh tế thương mại Việt Nam đánh giá, thuốc lá lậu gây thất thu cho ngân sách nhà nước hàng chục tỷ đồng mỗi năm. Quan trọng hơn việc nhập lậu ồ ạt sẽ khiến các doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn trong kinh doanh. “Việc thuốc lá lậu chiếm đến 22% thị phần tiêu thụ là không thể chấp nhận được và cần biện pháp loại bỏ càng sớm càng tốt” - bà Thủy nhấn mạnh.

Siết chặt quản lý mạng lưới kinh doanh thuốc lá

Thống kê của Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương ngành thuốc lá có 6 đơn vị tham gia sản xuất, kinh doanh thuốc lá. Đi kèm là hệ thống 520 thương nhân kinh doanh bán buôn, 10.500 cơ sở khác bán lẻ các sản phẩm thuốc lá. Đó là con số cơ sở có giấy phép đăng ký kinh doanh, buôn bán thuốc.

Tuy nhiên, hiện có đến 850.000 điểm bán thuốc lá trong toàn quốc và không hề chịu sự quản lý của bất cứ cơ quan chức năng nào. Theo bà Thủy, để ngăn chặn được nạn buôn lậu thuốc lá thì phải quản lý được những cửa hàng nhỏ lẻ này.

Đồng quan điểm, ông Trần Quốc Toản- Trưởng phòng Thương mại nông sản, thực phẩm và hàng tiêu dùng (Bộ Công Thương) cho rằng phải xây dựng quy hoạch hệ thống mạng lưới kinh doanh bán buôn, bán lẻ sản phẩm thuốc lá trên toàn quốc.

Ông Toản đề xuất ý tưởng thành lập 3 trung tâm phân phối bán buôn tại 3 thành phố lớn Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM. Từ 3 trung tâm này sẽ quản lý các trung tâm cấp tỉnh, từ đó kiểm soát các điểm bán thuốc lá nhỏ, lẻ.

Ông Trương Quang Hoài Nam- Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) nhận định việc quản lý cả cơ sở bán buôn, bán lẻ và nhỏ lẻ sẽ trị được thuốc lá lậu. Vụ đang xây dựng đề án trình Bộ Công Thương và hy vọng đến năm 2020 sẽ giải quyết dứt điểm nạn buôn lậu thuốc lá.

Đình Thức