Thủy điện Buôn Kuốp xây trạm cảnh báo lũ từ xa

Không để người dân nơm nớp lo chạy lũ

Đặc điểm vùng hạ du tại các nhà máy thủy điện của Công ty Thủy điện Buôn Kuốp đều là nơi tập trung đông dân, địa hình tương đối bằng phẳng, nhưng là vùng có cấu tạo địa chất yếu. Vì vậy, vào  mùa khô, khi huy động các tổ máy hoạt động có thể gây sạt lở bờ sông; đến mùa mưa lại gây ra ngập lụt lớn. Không để người dân nơm nớp đến mất ăn mất ngủ vì lo chạy lũ; việc tìm giải pháp cảnh báo lũ kịp thời là điều cán bộ, công nhân viên Công ty Thủy điện Buôn Kuốp luôn trăn trở.

Hệ thống loa cảnh báo xả lũ tại  hạ du Thủy điện Buôn Tua Srah. Ảnh: V.H

Ông Nguyễn Đức-Trưởng phòng Kỹ thuật, Phó Trưởng ban Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) công ty cho biết, ngay từ khi xây dựng hồ chứa thủy điện (tháng 7.2009) ở các khu vực đông dân cư, công ty đã lắp đặt hệ thống các biển và còi cảnh báo.

Công ty sử dụng còi hú đặt tại đập tràn nhà máy, có chức năng cảnh báo đến người dân trong vùng khi nhà máy xả lũ, giúp họ chủ động phòng tránh. Giải pháp này nhanh gọn, kịp thời, nhưng phạm vi thông báo hẹp chỉ với bán kính khoảng 5km. Để mở rộng vùng cảnh báo, công ty dùng loa đặt trên xe lưu động chạy dọc bờ sông khu vực hạ lưu thông báo tới người dân. Tuy nhiên, giải pháp này mất rất nhiều thời gian do giao thông đi lại khó khăn, nên hiệu quả không cao.

Sau khi nghiên cứu, đội ngũ kỹ sư, công nhân công ty đã đề xuất một giải pháp mới. Đó là, công ty từng bước thiết lập các trạm cảnh báo từ xa qua sóng di động, thông báo đến chính quyền và nhân dân trong vùng về tình hình chạy máy và điều tiết nước vùng hạ du trong mùa khô cũng như trong mùa lũ. Đến nay, công ty đã thiết lập được 16 trạm cảnh báo dọc theo bờ sông vùng hạ du từ hồ chứa Thủy điện Buôn Tua Srah về Thủy điện Buôn Kuốp.

“Hệ thống gồm thiết bị nhận cuộc gọi di động, mạch điều khiển, amply, loa phóng thanh… Khi có cuộc gọi đến, mô đun điều khiển cho phép bắt máy, còi trên mạch điều khiển chính sẽ phát ra 5 tiếng kêu bíp, thông báo cho đầu gọi biết tình trạng của mạch còn tốt. Kế đến, hệ thống bật âm thanh kết nối ra loa phóng thanh để nhân viên vận hành đọc thông báo. Khi kết thúc thông báo, điều hành viên dập máy, hệ thống quay về lại trạng thái chờ” - ông Đức cho biết.

Tất cả các trạm cảnh báo lũ từ xa này đều được các địa phương lựa chọn điểm lắp đặt ngay tại các nơi đông dân cư dọc theo khu vực hạ du. Kinh phí xây dựng, lắp đặt và trang thiết bị khoảng 60 triệu đồng/trạm, lấy từ nguồn kinh phí của công ty.

Bà Phạm Thị Mười (56 tuổi) thôn Xuyên Hải, xã Đức Xuyên, huyện Krông Nô, tỉnh Đăk Nông cho biết: “Nhờ có hệ thống cảnh báo lũ từ xa, người dân hai bên sông Krông Nô đã kịp thời nắm được thông tin từ nhà máy thủy điện, từ đó, chủ động di dời tài sản, sẵn sàng ứng phó khi nước về. Việc cảnh báo được thực hiện mỗi lần trước 4 tiếng, 2 tiếng và 30 phút, người dân rất yên lòng”.

Sáng kiến được nhiều đơn vị học tập

Theo Công ty Thủy điện Buôn Kuốp, từ khi đưa vào hoạt động đến nay, các trạm cảnh báo lũ từ xa đã phát huy hiệu quả cảnh báo lũ, giúp người dân vùng hạ du chủ động phòng ngừa và giảm thiệt hại do lũ gây ra. Đặc biệt, từ khi đưa vào vận hành đến nay, chưa xảy ra thiệt hại về người do điều tiết, xả lũ.

“Xây dựng các trạm cảnh báo lũ từ xa của Công ty Thủy điện Buôn Kuốp được công nhận là sáng kiến cấp Tập đoàn và nhiều đơn vị đã đến tham quan, học hỏi để áp dụng” - ông Nguyễn Tấn Triết-Phó Giám đốc Công ty cho biết.

Ngoài việc cảnh báo lũ từ xa, Công ty Thủy điện Buôn Kuốp cũng tiến hành lắp đặt các trạm đo mưa tự động và đưa toàn bộ thông tin về quan trắc và vận hành hồ chứa lên mạng internet qua website buonkuop.vn/pclb để các cơ quan chức năng và nhân dân trong vùng theo dõi. Công ty cũng trang bị màn hình theo dõi các thông số quan trắc và vận hành các hồ chứa đặt tại Văn phòng Ban chỉ huy phòng chống thiên tai tỉnh Đăk Lăk và Đăk Nông, trang bị các máy tính bảng đến Ban chỉ huy phòng chống thiên tai tỉnh, các huyện liên quan, theo dõi và nắm bắt kịp thời diễn biến vận hành điều tiết các hồ chứa.

Ông Lê Viết Thuận - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, kiêm Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh Đăk Nông đánh giá, việc áp dụng công nghệ cảnh báo lũ từ xa của Công ty Thủy điện Buôn Kuốp đã giúp người dân vùng hạ du chủ động trong sản xuất, đảm bảo an toàn cho người và thiết bị. Đặc biệt, các thông số thủy văn như, lưu lượng nước về, lưu lượng xả và mực nước trong hồ đều được kiểm soát rất chặt, quá trình vận hành, điều tiết hợp lý, đảm bảo an toàn cho hồ đập và vùng hạ du...