Tiết lộ các kênh thông tin bí mật giữa Nga và Ukraine mà thế giới không biết

 Nga và Ukraine đều giữ các kênh liên lạc trong thời gian chiến tranh.

Theo báo The Washington Post, đôi khi, Vatican, Thổ Nhĩ Kỳ, Qatar, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Ả Rập Saudi và Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế đóng vai trò trung gian trong các cuộc đàm phán, liên lạc giữa Moscow và Kiev.

Tuy nhiên, theo một số quan chức Ukraine tham gia vào các cuộc thảo luận kể cả trong các cuộc gặp mặt trực tiếp đều diễn ra khó khăn và tâm trạng khó chịu ở biên giới Ukraine-Nga và ở Istanbul, cũng như qua điện thoại và cả hai bên đều không tìm cách quảng cáo về sự tồn tại của các kênh này.

Dmytro Usov, một quan chức tình báo quân sự Ukraine, người giám sát một trung tâm điều phối các cuộc đàm phán trao đổi tù nhân, mô tả quá trình này là "rất, rất khó khăn về mặt cảm xúc".

Usov nêu rõ: "Họ là kẻ thù, nhưng nếu chúng ta nói về quá trình đàm phán thì xung đột lợi ích này phải được khắc phục. Chúng tôi hiểu rằng bất kể điều gì đã xảy ra, bất kể mối quan hệ hiện tại của chúng tôi là gì, chúng tôi, với tư cách là người Ukraine, quan tâm đến việc đưa những người bảo vệ của chúng tôi trở lại và nếu chúng tôi từ chối mọi kênh liên lạc, chúng tôi sẽ không thể làm được điều đó".

Về phía Nga, Bộ Quốc phòng Nga, cũng là cơ quan có FSB, cơ quan bí mật của Nga, giám sát một trung tâm phối hợp xử lý các cuộc đàm phán liên quan đến trao đổi tù nhân.

Theo Usov, việc thả các tù nhân cụ thể cũng đã được vận động hành lang bởi các chính trị gia Nga cũng như các đội quân chiến đấu, như nhóm lính đánh thuê Wagner và Akhmat, do nhà lãnh đạo Chechnya Ramzan Kadyrov điều hành.

Công ước Geneva quy định rằng tù binh chiến tranh phải được trao đổi khi chiến sự chấm dứt. Nhưng theo Usov, Ukraine mong muốn đưa những binh sĩ bị bắt làm tù binh về nước càng sớm càng tốt.

Tuy nhiên, không bên nào tiết lộ có bao nhiêu binh sĩ bị bắt.

Phần lớn các cuộc trao đổi tù binh, cũng như trao đổi thi thể các binh sĩ thiệt mạng, diễn ra ở khu vực Sumy phía đông bắc Ukraine, khu vực duy nhất của biên giới Ukraine-Nga nơi các lực lượng Nga không tích cực cố gắng tiến lên. Mặc dù vậy, vẫn có pháo kích hàng ngày và mỗi cuộc trao đổi thường đi kèm với lệnh ngừng bắn.

Theo Oleh Kotenko, một quan chức Ukraine giám sát việc chuyển giao và tìm kiếm binh sĩ mất tích cho đến tháng 9, các xe tải đông lạnh chở đầy thi thể được các nhân viên dịch vụ khẩn cấp của Nga và Ukraine lái đến biên giới khoảng hai lần một tháng.

Các thành viên của cơ quan an ninh Nga và Ukraine theo dõi các chuyên gia của Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế kiểm tra giấy tờ. Kotenko cho biết thêm ICRC đã bắt đầu đường dây liên lạc vào mùa hè năm 2022. "Thời gian, địa điểm và số lượng thi thể đã được phía Nga thống nhất".

Washington Post cũng lưu ý về vai trò trung gian hòa giải của Thổ Nhĩ Kỳ trong các cuộc đàm phán giữa Ukraine và Nga. Có thông tin cho biết Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đương nhiệm của Ukraine Rustem Umerov cũng đã tham gia vào các cuộc đàm phán, đặc biệt là về việc thả các tù nhân người Tatar ở Crimea.

Theo Usov, các cuộc đàm phán "không thể được thực hiện theo cách mà một bên đạt được ít nhiều. Mỗi bên phải chứng minh được rằng họ đã thắng theo cách nào đó".

Vatican là một trung gian hòa giải khác trong các cuộc đàm phán. Ukraine vận động hành lang thông qua Giáo hội Công giáo để tất cả những người không tham chiến được trả lại.

Kyrylo Budanov, Người đứng đầu cơ quan tình báo quân sự Ukraine, đã nhận được lời mời gặp Đức Thánh Cha Phanxicô vào mùa hè năm ngoái, một điều bất thường đối với Vatican, vốn thường chỉ làm việc với các tổ chức tôn giáo.

Theo Usov, Vatican vẫn đang "trong quá trình" nghiên cứu về những người không chiến đấu.

Cũng trong tháng này, Qatar đã giúp đảm bảo việc đưa 4 trẻ em Ukraine từ Nga về nước. Một quan chức giấu tên cho biết Qatar đã can thiệp vì tính phức tạp của vụ việc.

Thông thường, Nga chỉ giao trẻ em cho người giám hộ hoặc người đại diện hợp pháp của họ. Điều này có nghĩa là cha mẹ hoặc người thân khác phải tới Nga, điều này có thể gặp khó khăn do xung đột đang diễn ra ở đó.

Các ủy viên nhân quyền của Ukraine và Nga, Dmytro Lubinets và Tatiana Moskalova, duy trì đường dây liên lạc liên quan đến trẻ em mất tích, nhưng Lubinets tuyên bố rằng cho đến nay vẫn chưa thu được kết quả nào.