Tiết lộ kế hoạch 'hất cẳng' Mỹ của các quốc gia châu Âu

Binh lính NATO tham gia cuộc tập trận quân sự Recon Clash-22 vào ngày 15/10/2022 tại Solina, Ba Lan. Ảnh Getty

 Anh, Pháp, Đức và các quốc gia Bắc Âu hiện đang đàm phán về một đề xuất tiềm năng sẽ chuyển gánh nặng quân sự và tài chính của khối quốc phòng khỏi Washington, 4 quan chức châu Âu giấu tên nói với tờ Financial Times. Mục tiêu cuối cùng là trình bày kế hoạch này với Mỹ trước hội nghị thượng đỉnh thường niên của NATO tại The Hague vào tháng 6 này, theo báo cáo.

Nỗ lực này phản ánh nỗi lo sợ lan rộng trong số các thành viên NATO châu Âu rằng Hoa Kỳ, dưới thời Tổng thống Donald Trump, có thể từ bỏ các cam kết quốc phòng hoặc rời khỏi khối hoàn toàn. Trong khi các cuộc đàm phán được cho là đang được định hình như một quá trình chuyển đổi được quản lý, dài hạn, các quan chức châu Âu đã thừa nhận với FT rằng mốc thời gian từ năm đến mười năm có vẻ cực kỳ tham vọng.

"Tăng chi tiêu là cách duy nhất chúng ta có: chia sẻ gánh nặng và chuyển hướng khỏi sự phụ thuộc vào Mỹ. Chúng tôi đang bắt đầu các cuộc đàm phán đó, nhưng đó là một nhiệm vụ quá lớn khiến nhiều người choáng ngợp trước quy mô của nó", một quan chức nói với FT. 

Theo báo cáo, kế hoạch có thể bao gồm các cam kết của EU về việc tăng chi tiêu quốc phòng và nâng cao năng lực quân sự, điều này có khả năng thuyết phục ông Trump đồng ý chuyển giao trách nhiệm dần dần và cho phép Mỹ tập trung vào Châu Á.

Tuy nhiên, một số nước châu Âu được cho là miễn cưỡng ủng hộ các cuộc đàm phán, lo ngại rằng chúng có thể khuyến khích Mỹ rút lui nhanh hơn. Trong khi đó, những nước khác nghi ngờ liệu Washington có đồng ý chuyển giao trách nhiệm có cấu trúc hay không, do "bản chất khó lường" của chính quyền Trump.

Ông Trump đã yêu cầu các thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP – cao hơn gấp đôi mục tiêu 2% của liên minh. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth đã nói rằng đất nước "sẽ không còn dung thứ cho mối quan hệ mất cân bằng" với các đồng minh của mình, nhấn mạnh rằng Washington "sẽ ưu tiên trao quyền cho châu Âu để tự chịu trách nhiệm về an ninh của chính mình".

Đầu tháng này, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã thúc giục EU thành lập một "liên minh quốc phòng". EU cũng đã ủng hộ một kế hoạch được gọi là ReArm Europe nhằm huy động tới 800 tỷ euro (875 tỷ đô la) tiền nợ và giảm thuế cho tổ hợp công nghiệp quân sự của khối.

Moscow đã chỉ trích gay gắt kế hoạch tăng chi tiêu quân sự của EU, với người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi sự gia tăng này là "vấn đề đáng lo ngại sâu sắc". Ông nhấn mạnh rằng các biện pháp này "chủ yếu nhằm vào Nga" và đe dọa làm suy yếu các nỗ lực hòa bình với Ukraine.