Tìm thấy tượng Thần Vệ Nữ 1.800 tuổi tại bãi rác

Các nhà khảo cổ học ở Pháp đã có một khám phá mang tính đột phá tại thành phố Rennes. Họ phát hiện ra một kho cổ vật có niên đại lên tới 1.800 năm. Lô cổ vật bao gồm một lò nung, tiền xu, ghim quần áo và tượng nhỏ của Nữ Thần Vệ Nữ của La Mã. Vị trí tìm thấy là điều khiến nó trở nên đặc biệt: các vật phẩm được phát hiện trong một mỏ đá phiến của người La Mã mà sau đó đã được tái sử dụng làm một bãi rác công cộng.

Rennes, nằm ở phía tây bắc nước Pháp, được thành lập vào thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên với tên gọi là thị trấn La Mã Condate Riedonum. Để xây dựng các tòa nhà, bức tường và công trình công cộng, người La Mã cần một lượng đá đáng kể, dẫn đến việc tạo ra nhiều mỏ đá trong khu vực. Việc phát hiện ra mỏ đá này được cho là đã đóng một vai trò quan trọng trong việc thành lập Rennes của Roman.

Tìm thấy tượng Thần Vệ Nữ 1.800 tuổi tại "bãi rác"

Việc khai quật khu vực mỏ đá sâu hơn 2 mét cho thấy nó đã được bố trí theo từng giai đoạn, với các phiến đá phiến, một loại đá biến chất thường được sử dụng trong xây dựng công trình cổ đại, được khai thác bởi người La Mã. Khi cạn kiệt đá, mỏ đá bị bỏ hoang vào thế kỷ thứ hai sau Công nguyên và trở thành một bãi rác lớn.

Những mảnh vỡ của đồ gốm, tiền xu và ghim quần áo đã được phát hiện cùng với các bức tượng nhỏ của thần Vệ nữ, bao gồm một bức tượng mô tả thần Thần Vệ Nữ Genetrix, được bọc trong vải và một bức tượng khác, hoàn chỉnh hơn về thần Thần Vệ Nữ Anadyomene, tạo hình bà khỏa thân và vắt nước trên tóc bằng tay phải.

Thần Vệ Nữ là nữ thần của tình yêu, sắc đẹp và khả năng sinh sản, là một chủ đề phổ biến trong nghệ thuật trong suốt lịch sử. Hai trong số những miêu tả nổi tiếng nhất về thần Vệ Nữ trong nghệ thuật là Thần Vệ Nữ Genetrix (Venus the Mother) và Thần Vệ Nữ Anadyomene (Venus Rising from the Sea). Hai hình ảnh đại diện cho nữ thần này có những điểm khác biệt rõ rệt, cả về cách trình bày trực quan và bối cảnh lịch sử của chúng.

Venus Genetrix, còn được gọi là Venus the Mother (Thần Vệ Nữ mẹ), là một nữ thần La Mã cổ đại đại diện cho tình mẫu tử và khả năng sinh sản. Bà thường được miêu tả đang bế một đứa trẻ trên tay và được gắn với các nữ thần sinh nở và làm mẹ. Sự sùng bái Venus Genetrix rất phổ biến đối với phụ nữ La Mã, những người thường cúng dường cho cô ấy với hy vọng nhận được sự phù hộ của cô ấy để sinh nở an toàn và thành công.

Hai hình tượng phổ biến của Thần Vệ Nữ. (Ảnh: IT).

Trong nghệ thuật, Venus Genetrix thường được miêu tả như một hình tượng người mẹ, với những nét mềm mại và nuôi dưỡng. Một trong những mô tả nổi tiếng nhất về Venus Genetrix là bức tượng do nhà điêu khắc La Mã Arcesilaus tạo ra vào thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên. Bức tượng mô tả thần Vệ nữ đang ôm một thần Cupid nhỏ trong tay, thể hiện vai trò là mẹ của tình yêu. Bức tượng được đánh giá cao ở La Mã cổ đại và thậm chí còn được sử dụng làm hình mẫu cho các mô tả khác về thần Vệ nữ trong nghệ thuật.

Sự sùng bái Venus Genetrix đã giảm sút mức độ phổ biến sau sự sụp đổ của Đế chế La Mã, nhưng di sản của bà vẫn tồn tại nhờ những miêu tả của bà trong nghệ thuật. Các nghệ sĩ trong suốt lịch sử đã tiếp tục miêu tả Venus Genetrix như một biểu tượng của tình mẫu tử và khả năng sinh sản, thường sử dụng cô ấy như một chủ đề trong nghệ thuật Phục hưng và Baroque.

Venus Anadyomene, còn được gọi là Venus Rising from the Sea (Thần Vệ Nữ trỗi dậy từ biển khơi), là một mô tả về Venus có từ thời Hy Lạp cổ đại. Hình ảnh mô tả Thần Vệ Nữ trồi lên từ biển, với những giọt nước rơi xuống cơ thể bà. Tư thế này nhằm thể hiện sự ra đời của nữ thần từ bọt biển, như được kể trong thần thoại Hy Lạp về sự sáng tạo của bà.

Mô tả sớm nhất được biết đến về Venus Anadyomene là bức tranh của nghệ sĩ Hy Lạp cổ đại Apelles. Thật không may, bức tranh gốc đã bị mất, nhưng ảnh hưởng của nó có thể được nhìn thấy trong các bức vẽ khác về Venus Anadyomene trong suốt lịch sử nghệ thuật. Một trong những bức tranh nổi tiếng nhất trong số này là của họa sĩ người Ý Sandro Botticelli, được tạo ra vào cuối thế kỷ 15.

Trong bức tranh của Botticelli, thần Vệ nữ được miêu tả đứng ở trung tâm bức tranh, hai tay che ngực. Cô được bao quanh bởi các nhân vật thần thoại, bao gồm cả Three Graces và Zephyr, thần gió tây. Bức tranh được coi là một trong những bức vẽ thần Vệ nữ mang tính biểu tượng nhất trong lịch sử nghệ thuật và ảnh hưởng của nó có thể được nhìn thấy trong vô số tác phẩm nghệ thuật khác.

Venus Genetrix và Venus Anadyomene là hai trong số những mô tả mang tính biểu tượng nhất về Venus trong lịch sử nghệ thuật. Mặc dù chúng có một số điểm tương đồng, nhưng cũng có những điểm khác biệt rõ rệt, cả về cách trình bày trực quan và bối cảnh lịch sử của chúng. 

Venus Genetrix đại diện cho tình mẫu tử và khả năng sinh sản, trong khi Venus Anadyomene đại diện cho sự ra đời của nữ thần từ biển cả. Cả hai hình ảnh đều có tác động đáng kể đến lịch sử nghệ thuật, truyền cảm hứng cho các nghệ sĩ trong suốt nhiều thế kỷ để tạo ra những cách giải thích độc đáo của riêng họ về nữ thần tình yêu.

Ngoài kho hiện vật đáng kể, mỏ đá Rennes còn cung cấp cái nhìn sâu sắc có giá trị về các phương pháp khai thác đá, công cụ đục đẽo cũng như tổ chức và quản lý địa điểm trong quá trình phát triển của một thị trấn La Mã. Khu vực này cũng được tái sử dụng trong thời kỳ trung cổ để sản xuất thủ công, với việc phát hiện ra các tòa nhà bằng gỗ, lò nướng và giếng.

Jason Farr, một nhà khảo cổ học La Mã tại Đại học Saint Mary ở Halifax, Canada nói rằng, việc phát hiện ra mỏ đá Rennes là rất quan trọng, vì tương đối ít mỏ đá xây dựng thời La Mã đã được khai quật. Việc tái sử dụng mỏ đá làm bãi rác cung cấp nhiều thông tin về cuộc sống cổ xưa và nền kinh tế địa phương, đồng thời vẫn còn nhiều điều để học hỏi từ địa điểm này.