Toyota lao đao dù đã đầu tư 35 tỷ USD vào phát triển xe điện

Công ty này vốn dĩ đã từng tích cực phản đối việc chuyển đổi hoàn toàn sang xe điện (EV), khiến các nhà bảo vệ môi trường phẫn nộ. Ngay sau đó, công ty đã nhấn mạnh sự cởi mở của mình để chuyển đổi sang năng lượng điện. Tuy nhiên, Toyota nói thêm rằng xe điện của họ sẽ không tiếp cận tất cả các thị trường của Toyota cùng một lúc.

Cam kết trị giá 35 tỷ đô la của Toyota vào tháng 12 năm 2021 bao gồm 30 chiếc xe điện mới ra mắt cho đến năm 2030. Công ty tuyên bố rằng họ sẽ chi tiêu như nhau cho xe hybrid và xe chạy bằng pin nhiên liệu hydro (HFCV). Hay nói cách khác, thời điểm đó, họ muốn bắt kịp tốc độ, vì cố gắng theo kịp Tesla và các nhà sản xuất xe điện khác, và các nhà cung cấp sẽ là chìa khóa cho những nỗ lực xe điện của họ.

Nhưng giờ đây, Toyota đang phải đối mặt với những lời chỉ trích từ các nhà phân tích, những người đam mê, các nhà hoạt động và chính quyền vì đã không làm đủ để bù đắp cắt giảm lượng khí thải carbon.

Toyota đi tiên phong trong lĩnh vực ô tô xanh với sự ra mắt của dòng Prius vào năm 1997. Mặc dù thế hệ đầu tiên không thành công nhưng thế hệ thứ hai đã tạo ra một cuộc cách mạng trên thị trường ô tô.

Prius có động cơ xăng, động cơ điện và một cục pin nhỏ. Với khả năng tiết kiệm nhiên liệu và lượng khí thải carbon được cải thiện so với xe động cơ đốt trong, Toyota Prius tự hào về doanh số đáng kinh ngạc. Mặc dù, ngày nay, với việc ô tô chạy hoàn toàn bằng điện đã trở thành tiêu chuẩn, xe hybrid của Toyota không đủ thân thiện với môi trường nữa.

Toyota đã từ chối chạy theo xu hướng với lập luận rằng, xe điện có các vấn đề cơ bản về kỹ thuật, chẳng hạn như sạc chậm, pin nặng và phạm vi hoạt động hạn chế. Các nhà phân tích ngành ô tô cho rằng, sự phát triển của công nghệ pin khiến những lời chỉ trích đó trở nên kém giá trị hơn. Quan trọng hơn, xe điện cung cấp một tiềm năng kinh doanh mạnh mẽ cho các công ty, với thành công của Tesla là một trường hợp điển hình.

Toyota đã lao đao trong cuộc cách mạng xe điện như thế nào?

Không phải bằng cách giám sát kinh doanh chặt chẽ, mà thông qua các quyết định có phương pháp bất cẩn đến từ cấp trên. Và tệ hơn nữa: Công ty đã kết hợp sự thiếu đổi mới này với những nỗ lực tích cực để bảo vệ vị trí là công ty xe hơi có giá trị nhất thế giới bằng cách ngăn chặn xe điện chiếm lĩnh thị trường rộng rãi hơn.

Ngay cả khi công ty đã củng cố lập trường toàn diện về sản xuất, họ vẫn thực hiện nhiều biện pháp khác nhau để giúp thúc đẩy công nghệ cần thiết cho ô tô sạch: mua pin hybrid/EV cũ để tái chế, lắp đặt máy phát điện chạy bằng pin cho người Nhật, các doanh nghiệp Nhật, hợp tác với các công ty khác để xây dựng xe điện, đầu tư hàng tỷ đô la vào các nhà máy sản xuất pin, tuyển dụng các vị trí kỹ thuật dành riêng cho xe điện, cung cấp các dịch vụ liên quan đến sạc điện cho khách hàng và chuyển đổi các phương tiện chạy bằng khí đốt cũ sang phương tiện giao thông điện khí hóa bằng cách thay thế các bộ phận cụ thể. Tất nhiên, tất cả những điều này có thể là vỏ bọc cho sự miễn cưỡng tiếp tục sử dụng xe điện của Toyota.

Vào năm 2007, Harvard Business Review đã gọi Toyota là "nhà sản xuất ô tô tốt nhất hành tinh" và "nhà sản xuất vĩ đại nhất thế giới", một phần không nhỏ nhờ những đổi mới thành công của hãng đối với ô tô hybrid và ý thức bảo vệ môi trường. Khoảng 15 năm sau, hoạt động kinh doanh của Toyota kém phát triển hơn trước, ngay cả khi hãng tiếp tục giữ vị trí số 2 về doanh số bán ô tô. Nhưng những kỳ vọng về phương tiện sạch đã thay đổi trong xu hướng ô tô nói chung đang hướng đến một tương lai ưu việt của pin. Nhưng sự chậm trễ của Toyota trong cuộc chơi xe điện có thể trở thành cú hích tốc độ đối với công ty.

Trong khi đó, chiếc xe điện chạy bằng pin dành cho thị trường đại chúng đầu tiên của công ty, bZ4X, giống như một nỗ lực nửa vời trong việc thâm nhập thị trường xe điện và doanh số bán hàng năm ngoái đã phản ánh điều đó.

Vào năm 2022, chỉ có 1.220 người ở Hoa Kỳ muốn có một chiếc Bz4X thực sự. Đúng là nó đã được bán vào giữa năm và có một khởi đầu hơi khó khăn do bánh xe gặp sự cố có nguy cơ bị rơi ra buộc phải thu hồi. Sau sự cố, các nhà đầu tư sẽ phải theo dõi các thông báo từ Toyota để xác định xem chất lượng và nhịp độ phát triển xe điện của hãng có được cải thiện hay không.