Trò chuyện với giám đốc nông dân buôn rau đi 7 quốc gia

Trong khuôn khổ chương trình “Tự hào Nông dân Việt Nam” năm 2017, anh Trường tiếp tục được bình chọn là 1 trong 24 gương mặt tiêu biểu 30 năm đổi mới và 5 năm Tự hào Nông dân Việt Nam. Hiện anh Trường đang vận hành chuỗi nhà máy sơ chế, bảo quản và đóng gói rau, củ, quả khép kín, hiện đại nhất, nhì tỉnh Hải Dương. Báo NTNN đã có cuộc trò chuyện thú vị với “siêu” nông dân này.

"Buôn" rau sang 7 quốc gia

Được bình chọn là 1 trong 24 gương mặt tiêu biểu 30 năm đổi mới và 5 năm Tự hào Nông dân Việt Nam, tiếp tục được tham gia Chương trình “Tự hào Nông dân Việt Nam năm 2017”, cảm nghĩ của cá nhân anh thế nào?

- Đến bây giờ, tôi vẫn nhớ như in cảm xúc dâng trào mạnh mẽ khi được xướng tên lên khán đài nhận danh hiệu “Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2014”. Một buổi lễ tôn vinh đã diễn ra thành công, hoành tráng, trang trọng, khắc họa rõ nét hình ảnh và những đóng góp của người nông dân chúng tôi đối với lịch sử hào hùng của dân tộc; lịch sử cách mạng vẻ vang của Đảng… Thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, chúng tôi – những người nông dân xuất sắc đã bền gan vượt khó, năng động làm giàu và tự tin hội nhập với thế giới.

Tôi rất bất ngờ khi tiếp tục được tham gia Chương trình “Tự hào Nông dân Việt Nam năm 2017” với tư cách là gương mặt tiêu biểu 30 năm đổi mới và 5 năm Tự hào Nông dân Việt Nam. Tôi rất háo hức khi được gặp lại một số người bạn, người anh em cùng được tôn vinh “Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2014”…

 Khu sơ chế rau, củ, quả thực phẩm xuất khẩu của doanh nghiệp Hưng Việt đóng trên địa bàn huyện Gia Lộc (Hải Dương).  Ảnh: Nguyễn Công

Sau 3 năm được tôn vinh là “Nông dân Việt Nam xuất sắc 2014”, đến nay anh có gì mới trong cuộc sống cũng như sản xuất?

- Sau lễ tôn vinh, tôi tiếp tục nhận được sự quan tâm, động viên, giúp đỡ của các cấp ban ngành. Đặc biệt, Hội ND tỉnh Hải Dương đã hướng dẫn và hỗ trợ tôi rất nhiều về các thủ tục hành chính tiến hành xây dựng nhà máy. Nhờ đó, tôi đã tiến hành nhanh và khá thuận lợi trong việc xây dựng chuỗi hệ thống sơ chế, bảo quản và đóng gói rau, củ, quả. Với diện tích trên 11.200m2, nhà máy có chuỗi cung ứng nguyên liệu rộng lớn, cùng với hệ thống các trang thiết bị tiên tiến, hiện đại.

Nhà máy có hệ thống kho lạnh cao cấp với 12 kho với tổng công suất chứa 2.000 tấn nông sản. Hiện, hệ thống kho lạnh này đã được áp dụng công nghệ mới nhất với tính năng làm lạnh nhanh, bảo quản lạnh, thời gian bảo quản lâu dài, chất lượng sản phẩm cao. Bên cạnh đó, nhà máy còn được đầu tư dây chuyền rửa, phân loại thành phẩm nông sản... nhằm đảm bảo cung cấp những đơn hàng chất lượng ra thị trường.

Dây chuyền sơ chế, đóng gói, đưa vào kho bảo quản để xuất khẩu mặt hàng củ cà rốt sang các thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản của Công ty TNHH MTV Hưng Việt. Ảnh: Phương Đông. 

Điểm mới thứ hai, rất đáng mừng là thị trường tiêu thụ không chỉ mở rộng trong nước mà còn vươn xa xuất khẩu sang nước ngoài. Ngoài thị trường Trung Quốc, doanh nghiệp Hưng Việt do tôi điều hành còn xuất khẩu nông sản sang 7 nước khác. Đáng chú ý, công ty đã chinh phục được thị trường các nước vốn “khó tính” và yêu cầu cao và nghiêm ngặt về chất lượng nông sản như Hàn Quốc, Nhật Bản, Pháp…

Bình quân mỗi ngày, doanh nghiệp Hưng Việt tiêu thụ 300 tấn rau, củ, quả các loại. Sản lượng nông sản tiêu thụ năm sau cao hơn năm trước. Năm 2016, Công ty TNHH MTV Hưng Việt thu mua và xuất bán hơn 22.000 tấn rau, củ, quả các loại, trong đó tiêu thụ thị trường trong nước 15.000 – 16.000 tấn và xuất khẩu sang nước ngoài 7.000 tấn.

Mong muốn được hỗ trợ về vốn

Sản lượng rau củ xuất bán tương đối lớn, vậy Công ty TNHH MTV Hưng Việt có liên kết với các hộ nông dân để hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung, đáp ứng đủ các tiêu chuẩn xuất khẩu không thưa anh?

- Tất nhiên là có. Làm việc trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh rau củ quả, hơn ai hết, tôi tiếp xúc và làm việc với người nông dân rất nhiều. Hiện công ty tôi có 15ha sản xuất các loại rau, củ, quả theo mùa. Tuy nhiên, để đáp ứng các đơn hàng trong nước và nước ngoài, Công ty Hưng Việt phải liên kết với nông dân.

Đầu mỗi mùa vụ, chúng tôi đi đến từng xã, về tận thôn xóm ký kết hợp đồng làm ăn với các HTX hay tổ nhóm nông dân liên kết trên địa bàn tỉnh Hải Dương và các tỉnh lân cận. Hiện, chúng tôi đang ký kết với hàng chục HTX, bao tiêu sản phẩm cho khoảng 400ha diện tích nông sản của hàng nghìn hộ nông dân. Công ty Hưng Việt sẽ cung ứng đầu vào, bao tiêu đầu ra, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chuyển giao khoa học kỹ thuật; tổ chức cho bà con tham quan, học tập kinh nghiệm các vùng sản xuất rau chuyên canh tập trung.

Lãnh đạo T.Ư Hội Nông dân Việt Nam, lãnh đạo Tỉnh ủy Hải Dương thăm gian hàng trưng bày và giới thiệu sản phẩm của Công ty TNHH MTV Hưng Việt. Ảnh: Thu Hà. 

Một trong những khó khăn lớn nhất của người nông dân hiện nay là tìm đầu ra cho sản phẩm. Xin anh chia sẻ bí quyết làm giàu, nhất là việc chinh phục được thị trường khó tính như Hàn Quốc, Nhật Bản, Pháp…?

- Ngoài việc liên kết chặt chẽ với các hộ nông dân thì công ty phải thực sự am hiểu đối tác làm ăn của mình. Tôi từng phải bỏ nhiều công sức, thời gian và tiền bạc sang “ăn nằm” ở các nước khác để tìm hiểu nhu cầu về thị trường nông sản bên đó. Mỗi nước có quy cách riêng về cách đóng gói và mẫu mã nông sản mình phải tìm hiểu và nghiêm ngặt tuân theo. Ngoài ra, việc xuất khẩu nông sản sang nước ngoài thì bảo quản nông sản rất là khâu then chốt. Mỗi mặt hàng nông sản đều có quy cách bảo quản riêng, ví dụ như rau ăn lá cần bảo quản ở nhiệt độ 1 – 2 độ C, loại củ như cà rốt bảo quản ở nhiệt độ 0 độ C… Tuy nhiên, có một điểm chung là làm việc với các đối tác nước ngoài họ yêu cầu rất cao về khối lượng cũng như chất lượng nông sản.

Từng nghèo khó, vậy cơ duyên nào khiến anh gắn bó và thành công với nghề “buôn rau xuyên quốc gia” này?

- Sinh năm 1972, học xong lớp 10 phổ thông tôi đi bộ đội 4 năm. Rời quân ngũ, tôi về quê ở thôn Phúc Tân, xã Gia Tân (Gia Lộc) trồng rau. Thực sự khi “xắn tay” làm nông dân, mình mới thấy hết nỗi khổ của bà con. Nhọc nhằn, vất vả vô cùng mới làm ra được cây rau, nhưng trúng mùa thì rớt giá. Có vụ bắp cải, su hào, súp lơ, cà rốt chất đầy ngoài bờ ruộng, thương lái chả thấy bóng dáng đâu đành bỏ thối, tiếc đứt ruột.

Rồi tôi một mình khăn gói, lúc đi tàu, khi bắt xe khách lặn lội đi khắp miền Trung, rồi ngược vào Nam tìm và đặt mối tiêu thụ rau xanh. Tôi sang Trung Quốc tìm hiểu thị trường và chọn đối tác buôn rau qua cửa khẩu. Bức tranh thị trường tiêu thụ ngày một rõ, tôi quay sang vận động, thuyết phục bà con trong xã cho thuê đất để trồng rau.

Khi các mối đặt hàng nhiều hơn, tôi lại đứng ra tổ chức hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp cây giống và ký hợp đồng thu mua sản phẩm với hàng ngàn hộ trồng rau trong và ngoài huyện. Ngành nông nghiệp, Hội ND tỉnh những năm qua tổ chức rất nhiều lớp tập huấn, hướng dẫn ND trồng rau theo tiêu chuẩn VietGAP chính là điều kiện thuận lợi giúp tôi thu mua nông sản chất lượng…

Tuy vậy, để có thành công như ngày hôm nay tôi đã phải trải qua biết bao “pha” thất bại, mất mát. Ban đầu, do tiền vốn ít, đầu tư xe lạnh chưa đủ chuẩn, mang rau vào miền Nam gặp trời nắng nóng vàng rũ hết, tôi còn phải mất thêm tiền để ngành vệ sinh mang đi vứt hộ. Thiệt hại nặng nề, nhưng tiền thu mua rau tôi vẫn trả đầy đủ cho bà con…

Hầu như ai khởi nghiệp cũng gặp khó khăn về vốn, vậy anh tháo gỡ bằng cách nào?

- Đúng vậy, thiếu vốn là vấn đề chung của tất cả các chủ trang trại. Bản thân tôi trong quá trình khởi nghiệp cũng thiếu vốn rất nhiều. Như đã nói ở trên, trong quá trình khởi nghiệp tôi đi lên từng bước một, phương châm là “lấy ngắn nuôi dài”. Để đầu tư xây dựng nhà máy, tôi phải đi vay vốn ngân hàng rất nhiều. Thế nhưng, tôi thấy thủ tục vay vốn vẫn khá rườm rà và điều kiện vay đôi khi “làm khó” nông dân. Tôi mong muốn Nhà nước có thêm nhiều cơ chế, chính sách nhất là về chính sách tín dụng nông nghiệp hỗ trợ những nông dân và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp như chúng tôi. Bản thân tôi hiện nay cũng đang có rất nhiều dự định, phát triển thêm nhưng rào cản lớn nhất hiện nay chính là vốn. Không có vốn thì không thể làm gì được.

Xin cảm ơn anh!