Trung tâm Khí tượng thủy văn dự báo: Năm 2024 mưa bão nhiều và nắng nóng gay gắt đặc biệt cực mạnh

Trung tâm Khí tượng thủy văn dự báo: Nắng nóng bắt đầu xuất hiện từ cuối tháng 3

Theo nhận định mới nhất của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Tổng cục Khí tượng Thủy văn), trong nửa cuối tháng 3/2024 rét đậm, rét hại chỉ xuất hiện cục bộ ở vùng núi phía Bắc. Cùng thời điểm này, nắng nóng sẽ xuất hiện ở khu vực phía Tây Bắc Bộ, sau đó gia tăng cường độ và mở rộng dần sang các nơi khác của khu vực Bắc Bộ từ tháng 4-6/2024.

Từ tháng 7-8/2024, hiện tượng nắng nóng và nắng nóng gay gắt có khả năng xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ. Do vậy người dân cần đề phòng xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt.

Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia cho biết, El Nino sẽ suy yếu dần và chuyển sang trạng thái trung tính trong khoảng thời gian từ tháng 4 - 6/2024 với xác suất 75-80%.

Từ tháng 4 - 6/2024, Biển Đông ít có khả năng xuất hiện bão và áp thấp nhiệt đới. Không khí lạnh hoạt động yếu dần về cường độ, trong nửa cuối tháng 3/2024 rét đậm, rét hại chỉ xuất hiện cục bộ ở vùng núi phía Bắc.

Ngoài ra, hiện tượng mưa nhỏ, mưa phùn ở Bắc Bộ tiếp tục xuất hiện nhiều hơn trung bình nhiều năm trong thời kỳ nửa cuối tháng 3/2024.

Từ tháng 4, không khí lạnh hoạt động yếu và ít khả năng xuất hiện rét đậm, rét hại. Mưa nhỏ mưa phùn cũng giảm dần và chỉ xảy ra ít ngày ở vùng ven biển phía Đông Bắc Bộ.

Trong 3 tháng này, cả nước có thể xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh, đặc biệt trong các đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta trong thời kỳ chuyển mùa (tháng 4 và tháng 5/2024).

Tây Bắc Bắc Bộ và Trung Bộ nắng nóng xảy ra sớm. Trong nửa cuối tháng 3, nắng nóng xuất hiện ở Tây Bắc Bộ, vùng núi phía Tây thuộc Bắc Trung Bộ, sau đó gia tăng về cường độ và mở rộng dần sang các nơi khác của Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ vào tháng 4 - 6/2024.

Nắng nóng tại Nam Bộ duy trì trên miền Đông và sẽ mở rộng dần sang khu vực miền Tây từ nửa cuối tháng 3 đến nửa đầu tháng 5.

Tại Tây Nguyên và Nam Bộ, tình trạng khô hạn còn tiếp diễn trong thời kỳ tháng 4/2024. Trung Bộ khả năng xuất hiện khô hạn kéo dài từ tháng 4 - 6/2024.

Cũng theo cơ quan khí tượng, mùa mưa ở Bắc Bộ có thể xuất hiện phù hợp với quy luật khí hậu. Mùa mưa tại Tây Nguyên và Nam Bộ xuất hiện muộn, từ tháng 6/2024 gió mùa Tây Nam xu hướng hoạt động mạnh hơn so với trung bình.

"Nắng nóng gia tăng sẽ ảnh hưởng đến sinh hoạt cũng như mọi hoạt động ngoài trời, đặc biệt sang tháng 5 - 6/2024, mức độ nắng nóng có thể gia tăng gay gắt hơn. Ngoài ra, mưa lớn, dông, lốc, mưa đá trong giai đoạn chuyển mùa có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của cộng đồng ở các khu vực chịu tác động", Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia cảnh báo.

Ngoài ra, từ tháng 4 - 5/2024, trên phạm vi toàn quốc, nhiệt độ trung bình phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 1-2 độ CC, có nơi cao hơn; tháng 6/2024, cao hơn từ 0,5-1,5 độ C.

Từ tháng 7 - 9/2024, dự báo ENSO khả năng chuyển sang trạng thái La Nina với xác suất 55-65%. Có thể xuất hiện 4 - 6 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông và khoảng 1-2 cơn ảnh hưởng đến đất liền.

Trong đó, tháng 7 - 8/2024, nắng nóng và nắng nóng gay gắt khả năng xuất hiện nhiều hơn ở Bắc Bộ và Trung Bộ so với trung bình nhiều năm, đề phòng xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt. Nắng nóng xu hướng giảm dần từ nửa cuối tháng 8 ở Bắc Bộ và từ tháng 9 ở Trung Bộ.

Trung Bộ khả năng khô hạn duy trì trong tháng 7 - 8/2024. Từ tháng 7 - 9/2024, nhiệt độ trung bình trên cả nước phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5-1 độ C.

Cơ quan khí tượng cho biết thêm, từ tháng 7 - 8/2024, tổng lượng mưa ở Bắc Bộ phổ biến ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm, tháng 9/2024 cao hơn 10-30%

Từ tháng 7 - 9/2024, so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ, tổng lượng mưa ở Trung Bộ phổ biến xấp xỉ. Trong đó, Nam Trung Bộ tháng 7/2024 cao hơn khoảng 15-30%. Tháng 9/2024, các tỉnh từ Thanh Hóa - Thừa Thiên Huế phổ biến cao hơn khoảng 15-30%.

Tây Nguyên và Nam Bộ, tổng lượng mưa từ tháng 7 - 9/2024, phổ biến xấp xỉ trung bình nhiều năm.

El Nino là kiểu khí hậu tự nhiên sinh ra từ vùng nước ấm bất thường ở phía đông Thái Bình Dương, hình thành khi gió mậu dịch thổi từ Đông sang Tây dọc theo xích đạo Thái Bình Dương chậm lại hoặc đảo ngược khi áp suất không khí thay đổi.

“La Nina” (hay còn gọi là bé Hài Đồng nữ) là hiện tượng lớp nước biển bề mặt ở khu vực nói trên lạnh đi dị thường, xảy ra với chu kỳ tương tự hoặc thưa hơn El Nino.

Để thể hiện sự ngược nhau giữa hai hiện tượng này có khi người ta dùng khái niệm Anti-El Nino (đối El Nino). Hiện tượng La Nina có thể xuất hiện ngay khi hiện tượng El Nino suy yếu, nhưng có khi không phải như vậy.

ENSO là chữ viết tắt của các từ ghép El Nino Southern Oscillation (El Nino - Dao động Nam) để chỉ cả 2 hai hiện tượng El Nino và La Nina và có liên quan với dao động của khí áp giữa 2 bờ phía Đông Thái Bình Dương với phía Tây Thái Bình Dương - Đông Ấn Độ Dương (Được gọi là Dao động Nam) để phân biệt với dao động khí áp ở Bắc Đại Tây Dương).

  Trung tâm Khí tượng thủy văn dự báo: Đề phòng nắng đặc biệt gay gắt từ tháng 7

Trong giai đoạn tiếp theo từ tháng 7-9/2024, chuyên gia Hoàng Phúc Lâm - Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết dự báo ENSO (hiện tượng chỉ cả El Nino và La Nina, liên quan với dao động của khí áp giữa 2 bờ phía Đông Thái Bình Dương-Đông Ấn Độ Dương) có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina với xác suất 55-65%.

Miền Bắc nắng nóng gia gay gắt từ tháng 7.

Với xu thế khí tượng trên, dự báo từ tháng Bảy đến tháng Chín có khả năng xuất hiện khoảng từ 4-6 cơn bão, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông (trong đó có khoảng 1-2 cơn ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam).

Trong thời gian dự báo từ tháng Bảy đến tháng Chín, bão, áp thấp nhiệt đới có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên biển. Ngoài ra mưa lớn, lốc, sét và hiện tượng nắng nóng gay gắt có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sức khỏe cộng đồng.

Về xu thế nắng nóng, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia dự báo hiện tượng nắng nóng và nắng nóng gay gắt có khả năng xuất hiện nhiều hơn so với trung bình nhiều năm tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ trong tháng Bảy, tháng Tám; cần đề phòng xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt.

Theo dự báo của cơ quan khí tượng, từ tháng 7-9/2024, nhiệt độ trung bình trên cả nước phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm khoảng từ 0,5-1 độ C. Từ nửa cuối tháng Tám, nắng nóng có xu hướng giảm dần ở khu vực Bắc Bộ và từ tháng Chín ở khu vực Trung Bộ.

Với xu thế khí tượng trên, cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia lưu ý từ tháng 7-8/2024, tổng lượng mưa tại khu vực Bắc Bộ phổ biến ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Sang tháng Chín, tổng lượng mưa phổ biến ở mức cao hơn 10-30% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Tại khu vực Trung Bộ, từ tháng 7-9/2024, tổng lượng mưa phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm (riêng Nam Trung Bộ phổ biến cao hơn khoảng 15-30%). Trong tháng Chín, tổng lượng mưa ở các tỉnh từ Thanh Hóa-Thừa Thiên Huế phổ biến cao hơn khoảng 15-30% so với trung bình nhiều năm.

Tại Tây Nguyên và Nam Bộ, tổng lượng mưa từ tháng 7-9/2024 cũng được dự báo sẽ phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Tại lưu vực sông Mekong, tổng lượng mưa tháng Bảy và tháng Tám phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm; tháng Chín phổ biến cao hơn từ 10-30%.

Trung tâm Khí tượng thủy văn dự báo: Bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lũ trong năm 2024 

Do vừa trải qua đợt El Nino, nhiệt độ bề mặt nước biển nhiệt đới Thái Bình Dương đang cao hơn mức bình thường và còn duy trì trong thời gian tới. Cùng với đó, La Nina có thể xuất hiện vào nửa cuối năm 2024. Đây là những yếu tố bất lợi khiến hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới sẽ mạnh và bất thường hơn. Dự báo bão sẽ hoạt động mạnh vào các tháng 9, 10, 11.

Thống kê cho thấy trong những năm La Nina xuất hiện thì lượng mưa thường vượt mức trung bình nhiều năm ở các tỉnh, thành ven biển Trung Bộ và Nam Bộ. Do đó, người dân và các cơ quan chức năng cần lưu ý để có biện pháp ứng phó.