Úc nóng kỷ lục, nước biến thành “nồi lẩu” nấu chín sinh vật

Tảo bẹ vốn chỉ quen sống ở nước lạnh, đang chết hàng loạt tại vùng biển phía nam Úc.

Theo Wahshington Post, khi Rodney Dillon mặc đồ lặn xuống khu vực vịnh Trumpeter nhiều năm về trước để bắt bào ngư, ông nhận thấy rừng tảo bẹ ở khu vực này “đã trở nên thưa thớt”.

Dillon đã lên bờ và gọi cho một nhà khoa học tại Đại học Tasmania ở Hobart. “Tảo bẹ đang chết hàng loạt, ông phải xuống đây và xem ngay”, ông Dillon nhớ lại.

"Không ai có thể ngăn được điều này", ông Dillon nói với Washington Post về tình trạng tảo bẹ đang bị "nấu chín" trong nước biển theo đúng nghĩa đen.

Tình trạng biến đổi khí hậu gây ảnh hưởng mạnh đến vùng biển Úc, đặc biệt là những tảo bẹ khổng lồ phát triển ở vùng nước lạnh.

Những thập kỷ gần đây, tốc độ ấm lên của biển ngoài khơi Tasmania, bang cực nam của Úc và là cửa ngõ vào Nam Cực, đã tăng lên gần gấp 4 lần mức trung bình toàn cầu, các nhà hải dương học cho biết.

Nhiệt nước ở ngoài khơi Tasmania, Úc đã tăng lên 2 độ C sau hơn một thế kỷ.

Hơn 95% tảo bẹ khổng lồ đã chết. Đây là loại tảo cao gần 10 mét là nơi sinh sống của một số sinh vật biển hiếm nhất trên thế giới

Tảo bẹ khổng lồ từng có mặt ở khắp dài bờ biển phía đông của Tasmania. Giờ đây, chỉ còn một mảng nhỏ gần Southport, cực nam của hòn đảo, nơi vẫn còn lạnh.

"Tasmania đang ngày càng nóng lên", Giáo sư Neil Holbrook chuyên nghiên cứu về hiện tượng đại dương nóng lên tại Viện Nghiên cứu Hải dương và Nam Cực thuộc Đại học Tasmania, nói.

Theo dữ liệu từ Trung tâm Hadley, cơ quan nghiên cứu của chính phủ Mỹ về sự thay đổi khí hậu, một phần bờ biển phía đông của Tasmania đã ấm lên gần 2 độ C.

Vùng nước ấm lên ở Tasmania không chỉ giết chết tảo bẹ khổng lồ mà còn biến đổi cuộc sống của động vật biển.

Các loài sống ở nước ấm đang bơi xa hơn về phía nam, nơi mà chúng từng không thể tới được cách đây vài năm. Cá thu vua, nhím biển, động vật phù du và thậm chí cả vi khuẩn đến từ vùng nước ấm, đang thống trị các vùng nước lạnh gần Nam Cực.

Ngược lại, các loài sống ở vùng nước lạnh bản địa không biết đi đâu. Những động vật như cá tay đỏ đã quen với dòng nước lạnh gần bờ. Chúng không thể sống vùng nước sâu nếu đi ra xa đến Nam Cực.

“Những loài động vật biển sống Úc có thể biến mất”, Craig Johnson, giám đốc trung tâm sinh thái và đa dạng sinh học tại Viện nghiên cứu biển và Nam cực thuộc Đại học Tasmania nói. “Sẽ có nhiều loài bị tuyệt chủng”.

Úc đang trải qua một trong những mùa hè khắc nghiệt nhất.

Nước biển ấm lên và trở nên ô nhiễm hơn khiến vỏ ốc trở nên khan hiếm. “20 năm trước, khó có thể đi trên bãi biển mà không dẫm lên chúng, giờ bãi biển chỉ có cát”, Nanette Shaw ở Launceston, hậu duệ của thổ dân Tasmania, nói.

Cách đó 145km trên bãi biển Scamander, bà Patsy Cameron, bạn của bà Shaw, đang tìm vỏ ốc và tảo bẹ để tặng người bạn của mình.

Bây giờ bà mất gần một ngày để tìm đủ vỏ ốc thay vì chỉ hai giờ như trước đây.

"Nếu biến đổi khí hậu ảnh hưởng tới rong biển, nguồn cung vỏ ốc của chúng tôi sẽ biến mất cùng với rừng tảo bẹ", người phụ nữ 72 tuổi nói.

Năm 1950, tảo bẹ khổng lồ bao phủ khu vực trên 9.000.000m2 dọc bờ biển Tasmania, Cayne Layton, một nhà nghiên cứu tại viện nghiên cứu biển và Nam Cực, nói trên Washington Post. Ngày nay, tảo bẹ chỉ bao phủ phạm vi rộng 500.000m2 và nằm rải rác bên bờ biển.

Nghiên cứu gần nhất cách đây 10 năm, ước tính rằng 95% tảo bẹ khổng lồ đã biến mất do nước biển ấm lên và ô nhiễm, Layton cho biết. Điều này có nghĩa tình hình hiện tại có lẽ còn tồi tệ hơn nhiều.

"Tảo bẹ khổng lồ có tầm quan trọng tương đương với rừng trên đất liền", Layton nói. “Hãy tưởng tượng thế giới sẽ ra sao nếu không có cây cối, một thế giới không có rừng tảo bẹ cũng tương tự".

Quốc gia sắp “không thể ở được” vì biến đổi khí hậu

Do khí hậu nóng hơn và mưa thất thường, nhiều nơi ở quốc gia này đã dần không còn thích hợp cho nông nghiệp và làng mạc.

Bấm xem >>