UEFA Nations League: Hà Lan và 40 năm thăng trầm giữa vòng xoáy toàn cầu

Rạng sáng nay, Hà Lan đã thể hiện diện mạo mang theo đầy khát khao, kiên cường để cầm hòa chủ nhà Đức 2-2 ở lượt trận cuối cùng vòng bảng A1 League A.

Bất chấp bị dẫn trước 2 bàn chỉ sau vỏn vẹn 20 phút thi đấu, các học trò HLV Ronald Koeman vẫn chơi kiên cường, đầy niềm tin và tìm được 2 bàn gỡ do công Quincy Promes và Virgil van Dijk trong vòng 5 phút cuối trận.

Đội trưởng Virgil van Dijk đã ghi bàn gỡ hòa 2-2 cho Hà Lan trước Đức, qua đó giúp "cơn lốc màu da cam" giành vé vào bán kết UEFA Nations League.

Với kết quả này, Hà Lan đoạt ngôi nhất bảng và đã giành quyền vào bán kết. Thành công bước đầu của Hà Lan dưới thời Ronald Koeman giúp người hâm mộ "cơn lốc da cam" tìm được sự hứng khởi, hy vọng vào tương lai tại Euro 2020 và xa hơn là World Cup 2022.

Trở lại quá khứ khoảng 40 năm trước, Hà Lan từng được gọi là “kẻ thất bại vĩ đại”. Lối chơi tấn công cống hiến, vị nghệ thuật của thế hệ Johan Cruyff, Neeskens, Krol... đã làm mê hoặc cả thế giới. Nhưng tất cả những gì họ làm được cách đây khoảng 40 năm chỉ là những tấm HCB World Cup 1974, 1978.

Huyền thoại Johan Cruyff không thể giúp Hà Lan bước lên đỉnh cao thế giới khi lần lượt thất bại trước Đức, Argentina trong trận chung kết World Cup 1974, 1978.

Một lần họ thua Đức của Franz Beckenbauer, Gerd Mueller... Lần tiếp theo thất bại trước Argentina của Mario Kempes.

Đó cũng là giai đoạn hoàng kim, làm mưa làm gió của “gã không lồ” Ajax Amsterdam trên đấu trường châu Âu với 3 danh hiêu vô địch Cúp C1 liên tiếp từ 1971 đến 1973.

Sau những năm tuyệt vời và lãng mạn ấy, Hà Lan xuống dốc, bị loại ngay sau vòng bảng Euro 1980, không có mặt tại 3 giải đấu lớn sau đó là World Cup 1982, Euro 1984, World Cup 1986.

Marco Van Basten cùng Hà Lan vô địch Euro 1988. Đây cũng là danh hiệu cao nhất mà "cơn lốc màu da cam" vươn tới tính tới lúc này.

Đúng vào thời điểm nhiều người nghĩ “cơn lốc màu da cam” đã trở thành huyền thoại thì họ đã trở lại với bộ ba “người Hà Lan bay” Gullit - Van Basten – Rijkaard.

Trước thời điểm Hà Lan trở lại, đánh bại Liên Xô 2-0 được đánh giá mạnh hơn trong trận chung kết Euro 1988 tổ chức trên đất Đức, Ajax Amsterdam cũng đã tìm lại vị thế trên đấu trường châu Âu khi bước lên đỉnh cao Cúp C2 năm 1987 (sau này hợp nhất với Cúp C3 – Ajax vô địch năm 1992 và là CLB thứ 2 thời điểm đó sưu tập đủ 3 Cúp châu Âu. Trước Ajax, chỉ có Juventus làm được điều đó. Sau này còn có thêm Bayern Munich, Chelsea).

Sau mốc son Euro 1988, Hà Lan lại thi đấu không thành công ở World Cup 1990 (bị loại ngay sau vòng bảng). Euro 1992, Hà Lan với những tên tuổi như Van Basten, Rijkaard, Koeman… kết hợp với những tài năng trẻ của Ajax thời điểm đó như Dennis Bergkamp, Richard Witschge (người đã khoác áo Ajax sang Việt Nam thi đấu giao hữu năm 1999) đã chơi rất hay và đi tới bán kết nhưng lại bất ngờ thua “những chú lính chì” Đan Mạch sau loạt luân lưu phân thắng bại.

"Thế hệ vàng" của bóng đá Hà Lan đã không thể vượt qua Brazil của người ngoài hành tinh Ronaldo trong trận bán kết World Cup 1998.

World Cup 1994 và World Cup 1998 – giai đoạn có thể nói là Hà Lan vào độ “chín”, tập hợp những tinh hoa như Bergkamp, Winter, Cocu, anh em nhà De Boer, Kluivert, Overmars, Davids, Zenden, Reiziger… được kỳ vọng rất nhiều kể từ sau thế hệ Johan Cruyff 20 năm trước nhưng cũng không thể bước lên đỉnh cao thế giới.

Đơn giản, cùng thời điểm đó, Brazil quá mạnh với những Dunga, Romario, Bebeto, Branco, Rivaldo, Cafu, Roberto Carlos, Ronaldo… và liên tiếp đá bại Hà Lan.

Xen kẽ 2 kỳ World Cup kể trên, Hà Lan có kỳ Euro 1996 không thành công khi thua Pháp sau loạt đá luân lưu phân thắng bại ở tứ kết. Euro 2000, Hà Lan chơi rất ấn tượng nhưng lại thua cay đắng “bê-tông” Italia ở bán kết

Sau thăng là trầm, Hà Lan không thể giành vé dự World Cup 2002, trước khi cho ra mắt những tài năng trẻ trong độ tuổi 20-21 như Van Persie, Robben, Heitinga ở dưới sự dìu dắt của các “đàn anh” Nistelrooy, Makaay, Cocu,  Van Bronckhorst… vào tới bán kết Euro 2004, vòng 1/8 World Cup 2006.

Robben đã bỏ lỡ cơ hội bước lên đỉnh cao thế giới cùng Hà Lan sau trận chung kết World Cup 2010 thua Tây Ban Nha.

“Đỉnh cao” của thế hệ này là tấm HCB World Cup 2010 (chấp nhận chơi xấu xí dưới thời HLV Bert van Marwijk), HCĐ World Cup 2014 (Euro 2012 bị loại ngay sau vòng bảng) gắn với bộ ba Sneijder – Robben – Van Persie.

Và trong suốt 4 năm qua, “cơn lốc màu da cam” đã “mất tích” ở Euro 2016, World Cup 2018, trước khi cho ra mắt “biên phản 4.0” tại UEFA Nations League 2018.

Lúc này, “người cận vệ già” Sneijder sau 4 năm (giai đoạn 2014-2018) căng mình miệt mài “cày cuốc” nâng đỡ lứa đàn em, gìn giữ hình ảnh "màu cam" giờ đã được nghỉ ngơi.

Sau 4 năm kể từ ngày giành HCĐ World Cup 2014 dưới thời HLV Van Gaal, Hà Lan mới trình làng được một tập thể đồng đều ở cả 3 tuyến, có sự kết hợp giữa các nhân tố đang vào độ chín và các gương mặt trẻ tài năng. 

Trước các đối thủ lớn như Đức, Pháp tại UEFA Nations League 2018, Hà Lan đã cho thấy sự cân bằng ở cả 3 tuyến cùng lối chơi đầy khát khao gắn với những nhân tố trẻ trong độ tuổi 19-22: hậu vệ De Light, Dumfries, tiền vệ De Jong, De Roon, tiền đạo Bergwijn… kết hợp với những tên tuổi đang vào độ chín như thủ môn Cillessen, hậu vệ Blind, Van Dirk, tiền vệ Wijnaldum, tiền đạo Depay, Promes...

Phía trước, có thể Euro 2020 vẫn chỉ là một bước chuyển tiếp trên hành trình hình thành lại “cơn lốc màu da cam” ở World Cup 2022.

Chỉ có chiếc Cúp vô địch thế giới mới có thể giúp bóng đá Hà Lan lấp đầy "khoảng trống" trong lòng người hâm mộ. 

Chỉ có chiếc Cúp vô địch thế giới mới giúp lớp lớp thế hệ những người làm bóng đá xứ hoa tulip, trong đó có huyền thoại Johan Cruyff có thể mỉm cười!