Vén màn bí mật về quái vật biển đáng sợ hafgufa, nỗi kinh hãi của vùng biển Bắc Âu

Trong các bản đồ thời cổ đại có vẽ lại một loại quái vật biển có hàm răng sắc nhọn và vô số xúc tu biết giăng bẫy để nuốt chửng con người và tàu thuyền. Quái vật nguy hiểm tới mức họ phải đề biển “ở đây có quái vật” để cảnh báo đối với các thuỷ thủ về những nguy cơ tiềm tàng của đại dương. Tuy vậy, liệu sinh vật này thực sự có thật hay chỉ là sản phẩm của trí tưởng tượng vẫn còn là một chủ đề được bàn luận sôi nổi.

Theo một nghiên cứu gần đây, 'hafgufa' - một sinh vật biển được nhắc đến trong các tài liệu của người Bắc Âu cổ vào thế kỷ 13 ban đầu được cho là một con quái vật thần thoại giống với Kraken - là một loài cá voi săn mồi bằng cách sử dụng bẫy hoặc guồng nước.

Theo đó, Kraken nổi lên mặt nước và há miệng chờ đợi một đàn cá bất ngờ bơi vào. Khi con mồi đã cạm bẫy, nó sẽ nhô cao hàm trên về phía mặt nước sau đó nhanh chóng ngụp xuống để tóm gọn được con mồi. Có tài liệu ghi lại, Kraken từng “ngoạm” luôn cả đồng loại của mình. Các nhà khoa học cho rằng Hafgufa chính là Kraken nhưng đã tiến hoá để thích nghi với điều kiện sinh thái thay đổi.

Ngoài Kraken, cá voi lưng gù và cá voi Bryde cũng cho thấy cách săn mồi giống nhau đến kỳ lạ với Hafgufa. Các nhà nghiên cứu đã tìm ra các hình minh hoạ về một sinh vật giống như cá voi, được gọi là “aspidochelone” luôn há miệng chờ cá bơi vào trong một văn bản “Sinh lý học” thế kỷ II SCN.

Năm 2021, BBC cũng đã đăng tải một loạt các clip về cá Bryde sử dụng chiến thuật săn mồi này và chúng nhanh chóng lan truyền trên Instagram.

John McCarthy, nhà khảo cổ học hàng hải tại Úc cho biết ông nhận thấy Hafgufa trong thần thoại Bắc Âu có cách săn mồi rất giống với các loài cá voi hiện đại. Theo ông, rất có thể các thuỷ thủ thời trung cổ đã biết rằng hafgufa là một loài cá voi chứ không phải một quái vật biển thực sự. Bởi vì trong Konungs Skuggsjá (tạm dịch: Tấm gương của nhà Vua) được soạn thảo năm 1200 được coi là một bách khoa toàn thư thời bấy giờ, có ghi lại kỹ thuật săn mồi sử dụng bẫy hoặc guồng nước của hafgufa. Cách săn mồi này có sự tương đồng đáng kinh ngạc với các loài cá voi hiện đại.

Khi đi săn, các loài này sẽ “ợ” ra các thức ăn và dụ cá tới. Khi đàn cá chui vào, chúng không khép miệng ngay mà sẽ đợi càng nhiều cá dính bẫy càng càng tốt.

Theo McCarthy, có thể Hafgufa là một loài cá voi hiện đại nhưng có kích thước lớn hơn bình thường và được người trung cổ thêu dệt thêm, trở thành một quái vật biển gây kinh hãi bờ biển Bắc Âu.

Từ những phát hiện mới đây, con người có thể có cái nhìn mới hơn về loài sinh vật này, không còn sợ hãi hay ghét bỏ và trân trọng và bảo vệ nó như một phần của tự nhiên. Hafgufa đã không còn là nỗi kinh hãi của vùng biển Bắc Âu, mà trở thành một biểu tượng của sự kỳ diệu và bí ẩn của đại dương.