Vì sao nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Oceanbank bị đề nghị truy tố?

Theo đó, Cơ quan CSĐT đề nghị Viện KSND Tối cao truy tố Hà Văn Thắm (44 tuổi, quê quán Bắc Giang, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Oceanbank) và 16 đồng phạm các tội: Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Hà Văn Thắm và các đồng phạm đã gây thiệt hại lớn về kinh tế.

Theo tài liệu điều tra, trong quá trình điều hành Ngân hàng Oceanbank, bằng các thủ đoạn thành lập các công ty sân sau, Hà Văn Thắm đã lợi dụng chức vụ quyền hạn của mình chỉ đạo thuộc cấp thực hiện nhiều hành vi vi phạm pháp luật rút tiền của ngân hàng, gây thất thoát hàng nghìn tỷ đồng không có khả năng thu hồi. Số tiền này, Hà Văn Thắm đã sử dụng vào mục đích cá nhân.

Đến thời điểm ngày 31.3.2014, vốn điều lệ của Oceanbank là 4.000 tỷ đồng, gồm 1.137 cổ đông, trong đó có 4 cổ đông sở hữu trên 5% vốn điều lệ là Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) chiếm 20%, Công ty CP Tập đoàn Đại Dương chiếm 20%, Công ty TNHH VNT chiếm 20% và Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Sông Đà chiếm 6,65%.

Thực tế nguyên Chủ tịch Oceanbank đã sử dụng những công ty và cá nhân có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến để nắm giữ 62,97% cổ phần tại Ngân hàng Oceanbank.

Quá trình chỉ đạo, điều hành các hoạt động nghiệp vụ ngân hàng, tài chính - tiền tệ tại Oceanbank, Hà Văn Thắm có nhiều vi phạm dẫn đến nợ xấu tại thời điểm 31.3.2014 là 14.923 tỷ đồng, chiếm 49,84% tổng dư nợ toàn hệ thống của Oceanbank. Lợi nhuận trước thuế lỗ 10.188 tỷ đồng, bằng 249,63% vốn chủ sở hữu (âm vốn chủ sở hữu gấp 2,5 lần)…

Trong vụ án này, Hà Văn Thắm là đối tượng chủ mưu, cầm đầu hoạt động phạm tội, có sự giúp sức đắc lực của các đối tượng lãnh đạo Oceanbank, Giám đốc các Khối tại Hội sở, Chi nhánh và Phòng giao dịch trong toàn hệ thống.

Cơ quan CSĐT xác định, Hà Văn Thắm trong quá trình tham gia, điều hành Oceanbank, với cương vị người đứng đầu ngân hàng, Thắm đã chỉ đạo Ban giám đốc Ngân hàng Oceanbank giải quyết cho vay không đảm bảo điều kiện vay vốn, không có tài sản đảm bảo, khách hàng sử dụng vốn vay không đúng mục đích, trái với quy định của Ngân hàng Nhà nước về quy chế cho vay và quy trình, thủ tục vay của Oceanbank, trực tiếp gây thiệt hại cho Oceanbank số tiền 500 tỷ đồng.

Khoản vay 500 tỷ đồng này, Hà Văn Thắm đã cho Công ty TNHH một thành viên dịch vụ và thương mại Trung Dung của Phạm Công Danh, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Thương mại cổ phần Xây dựng Việt Nam (Ngân hàng PVN), vay mà không có tài sản thế chấp.

Sau khi tiếp nhận hồ sơ vay 500 tỷ đồng của Công ty Trung Dung, Hà Văn Thắm đã giao cho Nguyễn Văn Hoàn, lúc đó là Phó Tổng Giám đốc và một số thuộc cấp tiến hành định giá tài sản bảo đảm vay.

Tuy nhiên, các đối tượng trên biết trị giá tài sản thế chấp của Phạm Công Danh tại thời điểm giải ngân chỉ có trên 70 tỷ đồng nhưng các đối tượng vẫn quyết định cho Phạm Công Danh vay 500 tỷ đồng. Số tiền này, Phạm Công Danh dùng để trả nợ cho việc mua cổ phần tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Tín, đến nay không có khả năng thu hồi.

Bên cạnh đó, Hà Văn Thắm biết các quy định của Ngân hàng Nhà nước về hoạt động tín dụng và kinh doanh ngoại hối, tuy nhiên để huy động vốn của PVN, Thắm đồng ý chi tiền ngoài hợp đồng tiền gửi cho Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Xuân Sơn theo đề nghị.

Bị can Thắm và Nguyễn Xuân Sơn đã bàn bạc, thống nhất đề ra chủ trương “thu phí” của khách hàng thông qua Công ty BSC và triển khai tổ chức thực hiện dẫn đến thiệt hại cho Ngân hàng Oceanbank và khách hàng gần 71 tỷ đồng.

Tuy không được hưởng lợi trực tiếp từ số tiền này, nhưng Thắm được hưởng lợi từ việc gửi tiền của PVN do Sơn làm đầu mối. Do vậy, Hà Văn Thắm phải cùng Nguyễn Xuân Sơn chịu trách nhiệm về số tiền gần 71 tỷ đồng mà Ngân hàng Oceanbank và khách hàng bị thiệt hại.

Ngoài ra, Hà Văn Thắm còn chỉ đạo, thống nhất với lãnh đạo Ngân hàng Oceanbank về chủ trương chi tiền ngoài lãi suất huy động đối với khách hàng gửi tiền tại Oceanbank, vượt trần huy động theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, gây thiệt hại cho Ngân hàng Oceanbank gần 985 tỷ đồng.

Hành vi của Hà Văn Thắm bị Cơ quan CSĐT Bộ Công an đề nghị truy tố các tội: Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Bên cạnh việc truy cứu nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Oceanbank, cơ quan CSĐT Bộ Công an còn đề nghị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với 16 bị can khác đều là lãnh đạo của Ngân hàng Oceanbank như: Nguyễn Xuân Sơn (54 tuổi, nguyên Tổng Giám đốc Oceanbank), Nguyễn Văn Hoàn (39 tuổi, nguyên Phó Tổng Giám đốc Oceanbank), Nguyễn Minh Thu (43 tuổi, nguyên Tổng Giám đốc Oceanbank)…

Vụ án Hà Văn Thắm là 1 trong 6 án tham nhũng, kinh tế lớn được Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng thống nhất chủ trương đưa ra xét xử sơ thẩm từ nay đến cuối năm 2016 và trong quý I năm 2017.