Việt Nam 2025: Góc nhìn quốc tế và cảnh báo về rủi ro thương mại
Việt Nam 2025: Góc nhìn quốc tế và cảnh báo về rủi ro thương mại
Huyền Anh
Thứ sáu, ngày 31/01/2025 08:30 AM (GMT+7)
Các tổ chức tài chính quốc tế lạc quan về triển vọng kinh tế Việt Nam năm 2025, kỳ vọng vào đà tăng trưởng mạnh mẽ. Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo rằng rủi ro thương mại toàn cầu có thể gia tăng đáng kể dưới thời Tổng thống Trump, đặt ra thách thức không nhỏ cho nền kinh tế.
Việt Nam bước vào năm 2025 với tham vọng lớn khi Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP ít nhất 8% và phấn đấu đạt hai con số trong điều kiện thuận lợi. Mục tiêu này vượt xa mức 6,5 - 7% mà Quốc hội đề ra, cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ trong việc thúc đẩy nền kinh tế bứt phá.
Các tổ chức quốc tế kỳ vọng thế nào về tăng trưởng kinh tế của Việt Nam?
Các tổ chức tài chính quốc tế đã đưa ra những dự báo đầy lạc quan về nền kinh tế Việt Nam trong năm 2025.
Đơn cử như trong báo cáo kinh tế mới nhất về Việt Nam, Ngân hàng UOB nâng dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 lên 7% từ mức 6,6% của dự báo trước đó.
Ông Suan Teck Kin, Chuyên gia kinh tế, Giám đốc điều hành Khối nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu UOB, nhấn mạnh rằng với mức tăng trưởng ấn tượng 7,09% trong năm 2024, Việt Nam đã chứng minh được sức mạnh bền bỉ trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động. Đây chính là nền tảng vững chắc để Việt Nam vượt qua những khó khăn trước mắt, đồng thời tận dụng những cơ hội phát triển mới trong thời gian tới.
Theo ông Suan Teck Kin, trong năm 2025, cùng với hoạt động ngoại thương vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ thì lĩnh vực sản xuất và dịch vụ tiếp tục là động lực tăng trưởng. Ngoài ra, các động lực trong nước như sản xuất, chi tiêu của người tiêu dùng và lượng khách du lịch sẽ đóng góp vào các hoạt động, đặc biệt là trong nửa đầu năm 2025.
Đặc biệt, Việt Nam có nhiều dư địa để thúc đẩy đầu tư công khi tỷ lệ nợ công trên GDP của Việt Nam vẫn ở mức khá thấp so với các nước trong khu vực châu Á và các nền kinh tế mới nổi.
"Với dư địa này, Chính phủ có thể đẩy mạnh đầu tư vào các lĩnh vực chiến lược, từ đó tạo ra động lực tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế", đại diện UOB kỳ vọng.
Cũng đánh giá tích cực về bức tranh kinh tế của Việt Nam 2025, Ngân hàng Thế giới (WB) cho rằng, Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ vào năm 2025 với đạt khoảng 6,5%. Mức tăng trưởng này sẽ giúp Việt Nam một lần nữa nằm trong số các nền kinh tế tăng trưởng cao nhất ở Đông Á cũng như ở cấp độ toàn cầu.
"Dù tăng trưởng xuất khẩu có thể không ấn tượng như năm 2024 do có thể xuất hiện sự suy giảm nhu cầu từ phía Mỹ và Trung Quốc, hai động lực lớn của nền kinh tế toàn cầu, song sự phục hồi liên tục của nhu cầu trong nước nhờ những cải thiện trong tâm lý của nhà đầu tư và người tiêu dùng cũng sẽ giúp tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam", chuyên gia WB nêu rõ.
ADB cũng nâng dự báo GDP năm 2025 lên 6,6%, nhờ sự phục hồi mạnh mẽ của ngành sản xuất chế biến và chế tạo, cùng với việc thực hiện các chính sách tài khóa hỗ trợ. Trong khi đó, Standard Chartered duy trì dự báo 6,7%, nhấn mạnh vai trò của ngành sản xuất và chính sách tiền tệ linh hoạt.
Cảnh báo rủi ro thương mại toàn cầu gia tăng thời chính quyền Trump 2.0
Dù triển vọng tích cực, nhưng kinh tế Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Ông Tim Evans, Tổng Giám đốc HSBC Việt Nam, nhận định rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump có thể đưa ra các chính sách bảo hộ thương mại mới, ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam.
Trong khi một trong những trụ cột còn lại là tiêu dùng bán lẻ trong nước đang phục hồi chậm hơn dự kiến ban đầu, với mức tăng trưởng doanh số bán lẻ vẫn thấp hơn xu hướng trước đại dịch và sự phục hồi chưa mấy rõ rệt.
Rủi ro thương mại toàn cầu sẽ gia tăng mạnh dưới thời Tổng thống Trump.
Tiến sĩ Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, cũng cảnh báo rằng rủi ro thương mại toàn cầu sẽ gia tăng mạnh dưới thời Tổng thống Trump.
Theo nghiên cứu của TS.Cấn Văn Lực, giai đoạn 2019-2023, chính sách bảo hộ thương mại ở các quốc gia đã tăng 3 lần, từ 1.000 chính sách lên ít nhất 3.000 vào năm 2023. Do đó, các doanh nghiệp xuất khẩu phải hết sức thận trọng trước nguy cơ các đối tác thương mại lớn sử dụng những công cụ kiện tụng thương mại, điều tra chống bán phá giá để bảo hộ thương mại.
Ngày 20/1 (giờ Mỹ), tại Quốc hội ở Washington, ông Trump, 78 tuổi, tuyên thệ nhậm chức Tổng thống thứ 47 của Mỹ, bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai. Trong tuần đầu tiên, ông ký biên bản "Nước Mỹ trên hết," cam kết bảo vệ doanh nghiệp Mỹ bằng chính sách thuế quan. Từ khi nhậm chức, ông Trump chưa đưa ra sắc lệnh nào về áp thuế nhập khẩu. Tuy nhiên, chính quyền Trump đang xem xét áp thuế nhập khẩu 25% với hàng Mexico, Canada và 10% với Trung Quốc từ ngày 1/2. EU cũng có thể bị đánh thuế do thặng dư thương mại lớn. Ông Trump tuyên bố sẽ dùng thuế quan như công cụ trừng phạt Nga nếu Moscow không đạt thỏa thuận chấm dứt xung đột Ukraine.
Tuy vậy, giới chuyên gia cho rằng, dù bức tranh thương mại toàn cầu năm 2025 đặt ra nhiều thách thức nhưng cũng mang đến cơ hội lớn cho Việt Nam. Trong đó, sự ổn định chính trị là những yếu tố giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
"Để tận dụng được các lợi thế này, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng và công nghệ, cũng như xây dựng các chính sách hỗ trợ hiệu quả", ông Tim Evans nêu rõ.
Việt Nam cần chú ý về các rủi ro như biến động kinh tế thế giới, và đặc biệt là chính sách bảo hộ thương mại của Mỹ. Rủi ro dòng vốn ngắn hạn gián tiếp nước ngoài rút ròng sau khi ông Donald Trump nhậm chức Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2025 – 2029, với dự kiến sẽ tăng thuế thương mại toàn cầu vào Mỹ lên 20%, riêng Trung Quốc là 60%, nhằm tăng cường bảo hộ và phát triển kinh tế nội địa của nước Mỹ. Chính sách này củaTrump nếu được thực hiện có thể khiến kinh tế toàn cầu bị ảnh hưởng, nhất là những quốc gia có tỷ trọng xuất khẩu lớn sang Mỹ. Có một số tính toán cho rằng, Việt Nam có thể bị giam tăng trưởng 1% do các biện pháp thuế quan, bao hộ mậu dịch của Mỹ.
TS. Nguyễn Quốc Việt, Phó Viện trưởng, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR)
Vui lòng nhập nội dung bình luận.