Việt Nam - "thiên đường" của lao động ngoại quốc

Việt Nam, hóa ra lại là “thiên đường” đối với người lao động ngoại quốc. Bác sĩ ngoại “nhỡ tay” làm chết người có thể ung dung tẩu thoát; ngư dân ngoại có thể buông lưới ngay bên quân cảng chiến lược cả chục năm; thương lái ngoại thì tha hồ thao túng thị trường.

Phải nói ngay là lượng người nước ngoài hiện làm việc ở VN với 77.087 người, trong đó có 24.455 “chui”- theo số liệu của Bộ LĐTBXH, hay 78.440 người, trong đó 5.581 “không thuộc diện cấp phép” và 31.330 “chui”- là không thấm tháp gì so với lượng người VN lao động ở nước ngoài.

Nhưng rõ ràng, dù “chui” hay không “chui”, dù “chuyên gia”, “nghệ nhân” hay “chân tay to”, lao động nước ngoài ở VN sướng hơn nhiều so với ít nhất vài chục ngàn lao động người Việt đang làm việc trong các xưởng may bất hợp pháp tại Nga trong một tình cảnh mà ĐB Trần Du Lịch mô tả là “nô lệ thời trung cổ”.

Nhưng tính chất “thiên đường” ở Việt Nam chỉ đang chứng tỏ sự yếu kém trong quản lý của cơ quan chức năng. Khi vụ “ngư dân Trung Quốc nuôi cá bên quân cảng” được báo chí phát hiện, chính quyền mới “phát hiện” ra là họ đã ở đó cả 10 năm nay. Khi một nạn nhân lăn ra chết vì một bệnh không mấy hiểm nghèo, bác sĩ Phòng khám Maria giữa Thủ đô đàng hoàng tẩu thoát, Bộ Y tế bấy giờ mới “phát hiện” mình chỉ quản lý có 40 bác sĩ người Trung Quốc.

Câu trả lời trách nhiệm hôm qua một lần nữa lại được thanh minh ở nghị trường khi Bộ trưởng Bộ LĐTBXH liên tục sử dụng các động từ “xem xét”, “nghiên cứu”, “đề xuất”- để chỉ một hoạt động “tĩnh” đến “bất động” là cấp phép và chỉ cấp phép mà thôi. Còn Thứ trưởng Bộ Công an thì kêu khó. Khó vì “họ rất nghèo” và chúng ta thì cũng “khó khăn về ngân sách”.

Thường dân có thể khó, vì nghèo, và đó là lý do họ phải tha hương cầu thực kiếm kế sinh nhai, chấp nhận làm “nô lệ thời trung cổ”, thậm chí bị bóc lột tình dục bởi những người chồng ngoại được pháp luật thừa nhận. Nhưng không đâu như ở Việt Nam, kỷ cương lỏng lẻo được đổ lỗi cho sự nghèo.

Việc dựng những hàng rào kỹ thuật cũng hoàn toàn không phải là việc một bộ kêu “khó”, một bộ đang “nghiên cứu”, trong khi 2 bộ khác khoanh tay đứng nhìn.

Dù các bộ thay nhau “chia lửa”, như cách nói của báo chí, nhưng chỉ riêng con số người lao động ở nước ngoài ở Việt Nam đã có tới 3 vị đại biểu Quốc hội “đặt câu hỏi”, thậm chí tỏ ý không tin tưởng. Nhưng hình như những câu hỏi và sự nghi ngờ mới là phù hợp trước sự bất lực trong quản lý lao động nước ngoài, ngay cả khi vị thứ trưởng Bộ Công an “đã thấy rõ”.

Phong Dao