Việt Nam là nguồn cung duy nhất loài cá xếp vị trí thứ tư trong menu cá thịt trắng được ưa thích ở Trung Quốc

Việt Nam là nguồn cung thịt trắng lớn thứ 2 cho Trung Quốc

Theo thống kê của Trung tâm Thương mại Thế giới (ITC), kể từ năm 2004 - 2023, Trung Quốc đại lục đã tiêu thụ gần 25 tỷ USD cá thịt trắng. Trong đó, Nga là nguồn cung cá thịt trắng lớn nhất cho Trung Quốc với gần 15 tỷ USD, chiếm 60% tỷ trọng.

Việt Nam là nguồn cung cá thịt trắng (chủ yếu là cá tra) lớn thứ hai cho Trung Quốc, sau Nga, với gần 3 tỷ USD, chiếm 11% tỷ trọng trong tổng nhập khẩu (NK) cá thịt trắng của Trung Quốc trong 20 năm qua. Thực tế cho thấy, thị trường tỷ dân này chỉ chính thức NK cá thịt trắng từ Việt Nam kể từ năm 2012. Trước đó, từ năm 2004, Trung Quốc hầu như không NK các sản phẩm cá thịt trắng từ Việt Nam, mà chủ yếu NK từ Na Uy, Nga, Canada, Hà Lan, Mỹ, Hàn Quốc...

Sản phẩm cá thịt trắng người tiêu dùng tại Trung Quốc ưa thích hàng đầu là cá minh thái Alaska đông lạnh. Trong 20 năm qua, kể từ năm 2004, Trung Quốc đã NK gần 9 tỷ USD sản phẩm này, chiếm 36% tỷ trọng trong tổng giá trị NK cá thịt trắng từ thế giới. Ngoài cá minh thái Alaska đông lạnh, các món ăn từ cá tuyết đông lạnh cũng rất được ưa chuộng. 

Phi lê cá tra đông lạnh đứng ở vị trí thứ 4 trong "menu cá thịt trắng được ưa thích nhất" tại Trung Quốc. Bắt đầu NK từ năm 2012, tính đến năm 2023, giá trị NK sản phẩm này của Trung Quốc đạt 2,2 tỷ USD. Trong đó, giá trị NK năm 2022 đạt mức cao nhất, với 492 triệu USD, tăng 134% so với năm 2021. Bảy tháng đầu năm nay, quốc gia tỷ dân này mua tổng cộng 86 triệu USD sản phi lê cá tra đông lạnh, giảm 41% so với cùng kỳ năm ngoái. Việt Nam là nguồn cung duy nhất sản phẩm này cho Trung Quốc kể từ đầu năm nay.

Có thể nói, Trung Quốc là thị trường tiêu thụ lớn nhất của XK cá tra Việt Nam. Giá cả hợp lý, giàu dinh dưỡng của cá tra, sự tương đồng về khẩu vị, và thuận lợi vận tải là một số ưu điểm vượt trội để cá tra Việt là một trong những sản phẩm cá thịt trắng được ưa thích tại Trung Quốc. 

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, dư địa khai thác tiềm năng tại thị trường Trung Quốc còn khá lớn. Doanh nghiệp Việt Nam nên nghiên cứu, đa dạng hơn các sản phẩm cá tra XK sang thị trường này, bên cạnh sản phẩm chủ lực là phi lê đông lạnh.

Xuất khẩu cá tra khả quan

Theo báo cáo của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, xuất khẩu cá tra Việt Nam trong quý III/2024 ước đạt 544 triệu USD, tăng gần 14% so với quý III/2023. Xuất khẩu cá tra 9 tháng năm 2024 mang về kim ngạch 1,46 tỷ USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, nhóm cá tra chế biến tuy chiếm tỷ trọng khiêm tốn nhưng tăng đột phá 42%, cá tra nguyên con đông lạnh tăng 24%, cá tra phi lê/cắt khúc đông lạnh tăng nhẹ 4%.

Xuất khẩu cá tra 9 tháng đầu năm nay được cho là khá khả quan so với cùng kỳ năm ngoái, khi cả kim ngạch xuất khẩu liên tục ghi nhận tăng trưởng dương. Tuy nhiên, số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, nửa đầu tháng 9/2024, một số thị trường lớn chứng kiến sụt giảm nhẹ như Trung Quốc và Hongkong giảm 19%, trong đó riêng Hongkong giảm 17%, Thái Lan giảm 23%.

Theo chuyên gia của VASEP, với những kỳ vọng về giá xuất khẩu cá tra tiếp tục ấm lên, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng, xuất khẩu cá tra Việt Nam trong quý III/2024 vẫn sẽ đạt kết quả khả quan, khi thời điểm này các thị trường đang dần chuẩn bị nguồn hàng để phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng trong dịp lễ hội cuối năm 2024. Trong đó, đáng chú ý các sản phẩm cá tra giá trị gia tăng sẽ tiếp tục bứt phá, tăng trưởng mạnh mẽ ở các thị trường, đặc biệt là Trung Quốc. Do đó, việc chuẩn bị nguồn hàng đáp ứng nhu cầu thị trường sẽ giúp doanh nghiệp không lãng phí tiềm năng, cơ hội mở rộng thị phần cho các sản phẩm này.