Vụ tai nạn xe điện Tesla làm chết người: Lái xe chủ quan hay công nghệ lỗi nặng?

Cơ quan An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia Mỹ (NHTSA) hôm 8/7 cho biết, họ sẽ mở một cuộc điều tra đặc biệt về một vụ tai nạn ở Florida vào 6/7 khiến một tài xế Tesla 66 tuổi và một hành khách 67 tuổi thiệt mạng.

Cơ quan Tuần tra Xa lộ Florida cho biết, một chiếc Tesla đời 2015 đã đâm sau một xe đầu kéo đang đậu ở khu vực Gainesville tại một khu vực dừng chân lề đường Interstate 75. Cả hai người trong chiếc Tesla, đến từ Lompoc, California, đều đã chết tại hiện trường. Một bức ảnh do quân đội Florida cung cấp cho thấy nửa phía trước của chiếc xe Tesla va vào xe đầu kéo bị dập nát.

Hơn cả hệ thống hỗ trợ người lái tiên tiến (ADAS), câu hỏi đặt ra là tại sao phanh khẩn cấp tự động (AEB) của xe lại cũng không ngăn được những vụ va chạm này. Vì vậy, một sự cố mới sẽ gây ra nhiều nghi ngờ hơn nữa về cả hai hệ thống Tesla sau khi hai người chết ở Gainesville, Florida.

Kiểm tra bản đồ của vị trí hiện trường, chiếc Model S đã đánh lái sang phải để vào khu vực dừng chân, rồi lạng sang trái để vào bãi đỗ xe tải và lại sang trái để tông vào đuôi xe đầu kéo. Xem xét những thiệt hại, dữ liệu cho thấy dường như xe không hề giảm tốc độ. Dữ liệu do FHP tung ra cho thấy, cũng không có dấu hiệu phanh trước khi va chạm.

Người phát ngôn của Cơ quan Tuần tra Đường cao tốc Florida cho biết vẫn chưa biết liệu Autopilot có được kích hoạt vào thời điểm vụ tai nạn xảy ra hay không. "Trong cuộc điều tra về sự cố này, các Điều tra viên của chúng tôi sẽ thu thập càng nhiều thông tin và dữ liệu càng tốt, đó là quy trình vận hành tiêu chuẩn", Trung úy PV Riordan cho biết trong một email gửi The Verge. "Cuối cùng, họ có thể liên hệ với nhà sản xuất trong trường hợp cần thêm thông tin".

Hôm 7/7, NHTSA cũng xác nhận họ đã mở một cuộc điều tra đặc biệt về một vụ tai nạn chết người cho người đi bộ ở California liên quan đến một chiếc Tesla Model 3 năm 2018, trong đó một hệ thống hỗ trợ lái xe tiên tiến bị nghi ngờ đã được kích hoạt sử dụng.

NHTSA trước đó đã mở 36 cuộc điều tra vụ tai nạn đặc biệt - bao gồm cả vụ tai nạn ở California - liên quan đến xe Tesla, trong đó các hệ thống hỗ trợ lái xe tiên tiến như Autopilot bị nghi ngờ đã được sử dụng từ năm 2016. Tổng cộng 17 trường hợp tử vong do tai nạn đã được báo cáo trong các cuộc điều tra Tesla đó, bao gồm cả vụ tai nạn ở Florida mới nhất này.

Vốn dĩ, NHTSA thường mở hơn 100 cuộc điều tra tai nạn đặc biệt hàng năm về các công nghệ mới nổi và các vấn đề an toàn ô tô tiềm ẩn khác, ví dụ như trước đây điều tra các quy tắc an toàn về túi khí.

Hiện Tesla, công ty đã giải tán văn phòng báo chí của mình, đã không trả lời yêu cầu bình luận nào về các sự cố mới này.

Vụ tai nạn ở Florida có điểm tương đồng với một loạt vụ tai nạn đang được NHTSA điều tra. Vào tháng 6, NHTSA đã thăm dò lỗi trên 830.000 xe Tesla với tính năng Autopilot, một bước bắt buộc trước khi họ có thể yêu cầu thu hồi hết các xe Tesla.

NHTSA đã mở một cuộc đánh giá sơ bộ để đánh giá hiệu suất của hệ thống trên 765.000 xe sau khoảng một chục vụ tai nạn, trong đó các xe Tesla gặp sự cố đã dừng xe khẩn cấp - và cho biết tháng trước họ đã xác định thêm 6 vụ tai nạn khác.

Quản trị viên NHTSA Steven Cliff nói với Reuters hôm thứ 6/7 rằng, ông muốn hoàn thành cuộc điều tra Xe lái tự động Tesla "càng nhanh càng tốt nhưng tôi cũng muốn làm đúng. Có rất nhiều thông tin mà chúng tôi cần phải xem xét lại".

Tesla đứng đầu danh sách của chính phủ Mỹ về các vụ tai nạn xe xảy ra khi sử dụng các tính năng hỗ trợ người lái chủ động, mà nhà sản xuất ô tô cho rằng nó sẽ giúp việc lái xe an toàn hơn. Con số của Tesla cao hơn nhiều so với các công ty khác, rất có thể là do họ bán được nhiều xe Tesla được trang bị hệ thống Cấp 2 hơn các đối thủ của mình. Tesla cũng thu thập dữ liệu viễn thông thời gian thực từ khách hàng của mình, giúp cho quy trình báo cáo nhanh hơn nhiều.

Người đầu tiên thiệt mạng khi sử dụng Tesla Autopilot là Joshua Brown khi chiếc Tesla Model S của anh ta đâm vào một chiếc xe đầu kéo đang băng qua đường trên đường cao tốc Hoa Kỳ 27A, gần Williston, Florida, vào năm 2016. Ba năm sau là một chủ sở hữu Tesla khác, 50 tuổi. Jeremy Beren Banner cũng bị tử vong trên đường cao tốc ở Florida trong hoàn cảnh tương tự: Model 3 của anh ấy va chạm với một xe đầu kéo đang băng qua đường. Lúc đó, Banner cũng đang sử dụng Autopilot.

Trước đây, CEO Elon Musk của Tesla đã đổ lỗi cho các vụ tai nạn liên quan đến Autopilot là do người lái xe quá tự tin. Musk nói vào năm 2018: "Khi có một tai nạn nghiêm trọng, hầu như luôn xảy ra, trên thực tế có thể luôn luôn xảy ra trường hợp đó là một người dùng có kinh nghiệm nhưng tự mãn quá nhiều về hệ thống".