Xử "gián điệp thương mại" Stern Hu: Trung Quốc từ chối Australia

Văn phòng đại diện của Rio Tinto tại Bắc Kinh.

AFP dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT) ngày 21-3 cho biết, Bắc Kinh đã chính thức từ chối đề nghị của Canberra yêu cầu xem xét lại quyết định không cho phép các quan chức lãnh sự Australia có mặt trong toàn bộ phiên tòa xét xử ông Stern Hu - cựu Giám đốc chi nhánh Thượng Hải của Tập đoàn Khai khoáng Anh - Australia Rio Tinto.

DFAT xác nhận, các quan chức Trung Quốc đã chính thức thông báo với Đại sứ quán Australia ở Bắc Kinh, rằng họ sẽ không thay đổi ý kiến và một phần phiên tòa sẽ được xử kín. Phía Australia đã lên tiếng bày tỏ sự thất vọng với các quan chức Trung Quốc tại Bắc Kinh và Canberra, song chưa có thêm bất cứ bình luận nào.

Doanh nhân mang quốc tịch Australia Stern Hu bị cáo buộc nhận hối lộ và xâm phạm các bí mật thương mại liên quan đến các cuộc đàm phán về giá quặng sắt hồi năm ngoái. Ông và ba đồng nghiệp người Trung Quốc bị bắt giữ vào ngày 11-8-2009.

Phiên tòa xét xử Stern Hu cùng đồng phạm sẽ diễn ra tại Tòa án Nhân dân trung thẩm số 1 Thượng Hải, từ ngày 22-3 và dự kiến kéo dài trong ba ngày. Trước đó, Canberra đã đề nghị Bắc Kinh xử công khai vụ án này với sự tham dự của các nhân viên lãnh sự Australia trong suốt phiên tòa.

Phát biểu với Tổ hợp truyền thông Australia (ABC), Bộ trưởng Thương mại Australia Simon Crean khẳng định, việc xét xử doanh nhân Stern Hu và quan hệ thương mại đang phát triển mạnh giữa hai nước là hai vấn đề riêng rẽ.

Trước đó, các phương tiện truyền thông hai nước lo ngại vụ án "gián điệp" Stern Hu sẽ làm tổn hại tới quan hệ hai bên, bởi Trung Quốc là bạn hàng lớn nhất của Australia và kim ngạch thương mại song phương lên tới 53 tỷ USD trong năm 2009.

Làm ngơ trước thái độ cứng rắn của Trung Quốc liên quan đến vụ xét xử 4 nhân viên của mình, Rio Tinto hôm 19-3 đã ký một thỏa thuận trị giá 1,35 tỷ USD với Công ty nhôm Chinalco do nhà nước Trung Quốc kiểm soát, để mua lại 47% cổ phần trong dự án khai thác quặng sắt chất lượng cao ở Simandou thuộc quốc gia Tây Phi Guinea.

Thỏa thuận cùng nhau khai thác quặng ở châu Phi cho thấy Rio Tinto bắt đầu hàn gắn quan hệ, vốn bị rạn nứt với Trung Quốc, kể từ khi tập đoàn này hủy thương vụ trị giá 19,5 tỷ USD để quay sang hợp tác với Tập đoàn khổng lồ BHP Biliton vào giữa năm 2009.