60 hộ dân sống thấp thỏm bên miệng “Hà Bá”

Đã nghèo lại càng nghèo thêm

Được biết, từ những năm 40 của thế kỷ trước, vùng đất nhỏ nằm ở cuối xã Hưng Hòa (nơi rộng nhất 250m, hẹp nhất chưa đầy 100m - PV) là nơi bà con vạn chài đến cư ngụ. Ðến nay, xóm Hòa Lam có 60 hộ dân với 230 khẩu. Người dân xóm nhỏ chủ yếu làm nghề chài lưới nhỏ, thu nhập rất bấp bênh. Nỗi lo thường trực nhất của bà con khi mùa mưa bão về vẫn là sạt lở đất, sập và trôi nhà.

Bờ kè đã sạt đổ và đang xuống cấp khiến người dân Hòa Lam lo sợ bị "Hà Bá" nuốt nhà, nuốt làng. (Ảnh: Cảnh Thắng)

Những năm trước, cứ mỗi mùa mưa lũ đến, cả xóm nghèo đứng ngồi không yên bởi lo sợ "Hà Bá" cuốn trôi nhà cửa. Trước những trăn trở của người dân nơi đây, năm 2007, được UBND TP.Vinh hỗ trợ gần 30 tấn xi măng, xã hỗ trợ đá, bà con trong xóm tự góp thêm công sức, tiền mua cát xây được hơn 250m kè chạy dọc mép sông của xóm. Do kinh phí quá ít, kè chỉ xây cao 1m, không có thiết kế khoa học nên năm 2009, nước xói làm lộ móng kè và đổ mất 1/3 diện tích được kè.

Đợt mưa lũ năm 2010 lại tiếp tục làm sạt thêm khoảng 100m kè nữa. Sóng nước hung dữ khiến đất xóm Hòa Lam ngày càng bị thu hẹp. Mỗi khi thủy triều rút, mọi người hò nhau ra móc đá đã bị nước cuốn ra bờ sông đắp thêm phần móng bờ kè. Nhưng cũng như công dã tràng, vừa đắp hôm nay ngày mai lại bị sóng nước đánh bật ra. Trận lụt năm 2009 và 2010, nước lũ tràn về dâng cao quá đầu người, nhà cửa bị tốc mái, đồ đạc trôi lềnh bềnh theo dòng nước; thuyền, lưới đều bị hư hỏng, may mà các gia đình kịp sơ tán nên không có thiệt hại về người. Cư dân Hòa Lam đã nghèo lại nghèo thêm...

Dự án treo đến bao giờ?

Ông Đậu Xuân Thương- xóm trưởng xóm Hòa Lam cho biết: "Mấy năm nay nghe nói chính quyền có chủ trương di dời nhưng đến nay không thấy chi cả. Kè được đầu tư tạm bợ nay đã xuống cấp, mùa mưa lũ ni chắc sẽ nguy hiểm...". Cũng theo ông Thương, hiện ngoài mong muốn đẩy nhanh tiến độ tái định cư thì nguyện vọng của người dân là được Nhà nước đầu tư kè mới để người dân yên tâm sống và chờ đợi ngày được di dời.

Trao đổi với phóng viên, ông Lê Văn Thương - Chủ tịch UBND xã Hưng Hòa, TP.Vinh, cho biết: “Sạt lở đất dọc bờ sông Lam đoạn qua xóm Hòa Lam diễn ra hàng năm, mỗi năm mất hàng chục mét đất. UBND xã đã lập kế hoạch các hộ dân sống trong khu vực có nguy cơ bị sạt lở cao, đề nghị UBND TP.Vinh, UBND tỉnh Nghệ An và các cơ quan sớm có phương án di dời các hộ dân, tổng kinh phí dự kiến gần 40 tỷ đồng. Thế nhưng, đến nay vẫn chưa triển khai được vì thiếu vốn”.

Trong khi đó ông Võ Mạnh Hùng (Phòng Kế hoạch tài chính thuộc Chi cục Phát triển nông thôn Nghệ An) cho biết: "Vấn đề di dời gần 60 hộ dân tại xóm Hòa Lam thì không chỉ bà con ở đó mà chúng tôi cũng rất sốt ruột. Tổng mức đầu tư của dự án di dời là hơn 37 tỷ đồng nhưng hiện chỉ mới được cấp hơn 1,5 tỷ đồng để làm các thủ tục ban đầu. Hiện, chúng tôi cũng không biết khi nào có vốn để triển khai dự án cho dân đỡ khổ...”.