Bình luận
0
Lý Nam Đế tên húy là Lý Bí hoặc Lý Bôn. Có nhiều giả thiết về quê hương của ông, người cho là Thái Bình, người cho Sơn Tây (Hà Nội), hay Thái Nguyên. Kỷ niệm 1.470 năm khởi nghĩa Lý Bí bùng nổ, ngày 6/10/2012 tại Hà Nội, Hội Khoa học lịch sử Việt Nam và UBND tỉnh Thái Nguyên tổ chức hội thảo khoa học "Một số vấn đề về Vương triều Tiền Lý và quê hương của vua Lý Nam Đế" với sự tham dự của đông đảo các nhà sử học, nhà khoa học.
Dựa trên cơ sở tư liệu điền dã thực địa ở các vùng xã Tiên Phong (Phổ Yên, Thái Nguyên), Thái Thụy (Thái Bình), kết hợp với thần tích, truyền thuyết… còn lưu giữ tại các xã Giang Xá, Lưu Xá (Hoài Đức, Hà Nội), các nhà khoa học đưa ra kết luận Lý Nam Đế có quê gốc ở xã Tiên Phong (Thái Nguyên).
Tranh minh họa Lý Nam Đế.
Ông là con của một hào trưởng nhưng sớm mồ côi cha mẹ nên được một thiền sư đưa về chùa nuôi dạy. Lý Bí vì thế trở thành người học rộng, hiểu sâu, thiên tư lỗi lạc, có tài văn võ. Ông làm quan dưới thời nhà Lương (triều đình phương Bắc), nhưng bất bình với sự cai trị tàn ác nên bỏ mũ áo, mưu việc dấy binh.
"Vua bấy giờ làm chức Giám quân ở châu Cửu Đức (huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay), nhân liên kết với hào kiệt mấy châu, đều hưởng ứng. Có Triệu Túc tù trưởng ở Chu Diên (thuộc tỉnh Hải Dương ngày nay) phục tài đức của vua, bèn dẫn đầu đem quân theo về. Thứ sử Giao châu là Lâm Vũ Hầu Tiêu Tư biết việc, đem của đến hối lộ cho vua, rồi chạy về Quảng Châu. Vua ra chiếm giữ châu thành (tức là Long Biên)", Đại Việt sử ký toàn thư viết.
Năm 542, nhà Lương cho quân sang xâm chiếm, Lý Bí lãnh đạo quân tướng đánh đuổi khiến chúng "10 phần chết đến 6-7 phần, quân tan rã mà về". Năm 543 vua Lâm Ấp (tiền thân của nhà nước Chămpa) đưa quân xâm lấn lãnh thổ, bị quân tướng của Lý Nam Đế đánh tan.
Toàn bộ đất Giao Châu (gồm Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ của Việt Nam ngày nay và một phần đất Quảng Đông và Quảng Tây của Trung Quốc) đều thuộc quyền kiểm soát của nhà tiền Lý.
"Năm 544, mùa xuân, tháng giêng, vua nhân thắng giặc, tự xưng là Nam Việt Đế, lên ngôi, đặt niên hiệu, lập trăm quan, dựng quốc hiệu, đóng đô ở Long Biên, dựng điện Vạn Thọ làm nơi triều hội", sách Đại Việt sử ký toàn thư chép. Triều đình nhà Tiền Lý có hai ban văn và võ. Tướng Phạm Tu đứng đầu hàng quan võ, Tinh Thiều đứng đầu hàng quan văn. Triệu Quang Phục (sau này là Triệu Việt Vương) làm Đại tướng dưới thời Lý Nam Đế.
"Lý Bí - Lý Nam Đế là hoàng đế đầu tiên của nước ta. Ông lập một triều đình riêng là sự khẳng định chủ quyền độc lập, bền vững muôn đời của dân tộc ta. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc, người Việt tự xây dựng cho mình một cơ cấu nhà nước mới theo chế độ tập quyền trung ương", sách 54 vị hoàng đế Việt Nam viết.
Vạn Xuân là quốc hiệu của Việt Nam trong thời kỳ độc lập ngắn ngủi, thoát khỏi chính quyền phương Bắc. Lý Nam Đế đặt tên nước với ý nghĩa mong cho xã tắc thanh bình, dân tộc độc lập, thịnh vượng và truyền đến muôn đời sau.
Nhà nước Vạn Xuân tồn tại trong 58 năm, dưới sự trị vì của 3 vua là Lý Nam Đế, Triệu Việt Vương và Lý Phật Tử (họ hàng của Lý Nam Đế).
Theo Đại Việt sử ký toàn thư, năm 545 nhà Lương cho Dương Thiêu làm Thứ sử Giao Châu, Trần Bá Tiên làm Tư mã, đem quân sang xâm chiếm. Lý Nam Đế đem 30.000 quân ra chống cự, nhưng bị thua ở nhiều trận địa nên phải chạy về Gia Ninh (thuộc tỉnh Phú Thọ ngày nay). Quân của Trần Bá Tiên tiếp tục đuổi theo vây đánh và lấy được thành Gia Ninh khoảng nửa năm sau đó. Triều đình tiền Lý phải rời sâu vào vùng núi thuộc đất của người Lạo ở Tân Xương.
"Mùa thu, tháng 8, vua lại đem 20.000 quân từ trong đất Lạo ra đóng ở hồ Điển Triệt (huyện Lập Thạch, Vĩnh Phúc ngày nay), đóng nhiều thuyền đậu chật cả mặt hồ. Quân Lương sợ, cứ đóng lại ở cửa hồ không dám tiến vào", sách Đại Việt sử ký toàn thư viết.
Tuy nhiên, nhân dịp nước sông dâng cao tràn vào hồ, Trần Bá Tiên bất ngờ đưa quân đánh úp khiến nhà Lý vỡ trận. Vua lui vào sâu trong động Khuất Lạo (Tam Nông, Phú Thọ) để sửa binh đánh lại. Tại đây Lý Nam Đế bị ốm nặng và qua đời năm 548. Trước đó, ông ủy cho đại tướng là Triệu Quang Phục giữ việc nước, điều quân đi đánh Bá Tiên.
Để tưởng nhớ Lý Nam Đế - người anh hùng dân tộc mở đầu nền độc lập tự chủ của đất nước, nhân dân nhiều nơi đã lập đền thờ. Tên ông được đặt cho một phố ở Hà Nội. Tại Thái Bình, "Lý Bôn" là đường lớn ở trung tâm thành phố của tỉnh.
Sau khi lên ngôi, Lý Nam Đế sai dựng một ngôi chùa lớn ở phường Yên Hoa (Yên Phụ) lấy tên là Khai Quốc (nghĩa là mở nước). Đây chính là chùa Trấn Quốc nằm ở đảo Cá vàng, thuộc Hồ Tây (Hà Nội) ngày nay.
Với lịch sử gần 1.500 năm, Trấn Quốc được coi là ngôi chùa cổ nhất ở Thăng Long - Hà Nội. Dưới thời nhà Lý, Trần, chùa là trung tâm Phật giáo. Sau nhiều lần tu sửa, kiến trúc của chùa vẫn giữ được nét uy nghiêm, cổ kính, thanh bình với điểm nhấn là bảo tháp 11 tầng, mỗi tầng đều có 6 ô cửa hình vòm, trong đặt một pho tượng Phật A Di Đà bằng đá quý.
Với những giá trị về lịch sử và kiến trúc, chùa Trấn Quốc được xếp vào danh mục di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia (năm 1989).
Tôi thấy hình bóng gia đình mình trong phim.
Chia sẻ
Khi gặp lại Hoàng hậu Tiền Thị, Chu Kỳ Trấn gần như không nhận ra người vợ năm xưa. Dẫu thân thể nàng đã tàn tật, nhưng tấm lòng hy sinh và tình nghĩa sâu nặng ấy khiến ông vô cùng xúc động và trân trọng.
Chia sẻ
Trần Hữu Lượng tử trận trong trận quyết chiến Hồ Bà Dương trước đại quân của Chu Nguyên Chương. Con trai ông - Trần Thiện, người được phong làm thái tử, bị bắt giết. Người con còn lại là Trần Lý được đưa lên ngôi hoàng đế nhưng sau này phải lưu lạc sang Cao Ly.
Chia sẻ
Đêm hội hòa âm cồng chiêng Đông Nam Á năm 2025 được tổ chức tại tỉnh Lâm Đồng đã tôn vinh các giá trị đặc sắc của di sản văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên và các nước trong khu vực Đông Nam Á có văn hóa cồng chiêng.
Chia sẻ
Lễ bế mạc SEA Games 33 tại Thái Lan gây chú ý khi video tổng kết những khoảnh khắc đáng nhớ, nhưng tuyệt nhiên chủ nhà lại "quên" chiến thắng đầy cảm xúc của U22 Việt Nam.
Chia sẻ
Song song với hỗ trợ sinh kế, Chương trình “Tiếp sức nhà nông” còn trao học bổng cho con của các hộ tham gia, qua đó nhằm nuôi dưỡng tinh thần hiếu học và tiếp thêm động lực đến trường cho các em.
Chia sẻ
Châu Âu đang đứng trước một trong những lựa chọn quan trọng nhất kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng nổ, theo Middle East Monitor.
Chia sẻ
Khoảng 15h ngày 18/12/2025, nhận được tin từ quần chúng nhân dân, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Thanh Hóa đã nhanh chóng triệt xóa một sới bạc, bắt quả tang 15 đối tượng đang đánh bạc dưới hình thức xóc đĩa.
Chia sẻ
Không lâu sau khi ký hợp đồng chuyên nghiệp với CLB MVV Maastricht, hậu vệ Việt kiều Bỉ Lenn-Minh Trần đã tăng giá khá mạnh.
Chia sẻ
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã ra quyết định truy nã đối tượng Trương Văn Tú (SN 2001; thường trú tại xã Nam Dương, tỉnh Bắc Ninh - trước là xã Nam Dương, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang).
Chia sẻ
Lễ bế mạc SEA Games vừa diễn ra trên sân vận động Rajamangala (Bangkok Thái Lan) trong không khí đầm ấm, gắn kết, khép lại Đại hội thể thao Đông Nam Á với những dấu ấn đậm nét của đoàn thể thao Việt Nam.
Chia sẻ
Thủ tướng cho rằng, phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ, thẩm quyền mà phải bằng cả trí tuệ, ý chí, khát vọng và tình cảm, để phát triển kinh tế tư nhân thực sự là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia.
Chia sẻ
Ngày 20/12, hàng chục cán bộ Bảo hiểm xã hội (BHXH) và Bưu điện tỉnh Lai Châu đã đồng loạt xuống đường, “gõ cửa” từng hộ dân để tuyên truyền về BHXH tự nguyện và bảo hiểm y tế (BHYT) hộ gia đình. Đây là đợt ra quân cao điểm nhằm đưa chính sách an sinh xã hội lan tỏa sâu rộng trong đời sống đồng bào các dân tộc trên địa bàn.
Chia sẻ
Sau đợt mưa lũ vừa qua, nhiều địa phương tại Khánh Hòa và khu vực Tây Nguyên vẫn còn đối mặt với vô vàn khó khăn. Không chỉ ruộng vườn, tài sản bị hư hại, mà nhiều gia đình còn mất đi mái nhà – chỗ dựa cuối cùng để an tâm sống qua ngày. Trong hoàn cảnh ấy, chương trình “Phân Bón Cà Mau – Cùng nhau san sẻ” đã kịp thời có mặt, đến tận nơi thăm hỏi, động viên và hỗ trợ xây dựng nhà Đại đoàn kết, giúp người dân sớm ổn định cuộc sống, có mái ấm an toàn trước Tết Bính Ngọ 2026.
Chia sẻ
Lực lượng Phòng vệ Ukraine tiếp tục tiến hành các đòn tấn công nhằm vào nhiều tài sản quân sự chiến lược của Nga tại các khu vực khác nhau bao gồm ở Crimea và biển Caspi, với mục tiêu làm suy yếu tiềm lực quân sự và kinh tế của đối phương.
Chia sẻ
Ngày 20/12, Công an tỉnh Bắc Ninh tổ chức Hội nghị tổng kết công tác Công an năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026.
Chia sẻ
Toả sáng ở U22 Việt Nam, Phạm Lý Đức 1m82 trở lại “giải cứu” HAGL?; U23 Việt Nam sắp hội quân trở lại; Ronaldo sở hữu biệt thự đắt nhất Bồ Đào Nha; HLV Klopp sẵn sàng cân nhắc dẫn dắt Real; HLV Arteta muốn gắn bó lâu dài với Arsenal.
Chia sẻ
Sau thành công của "Nụ hôn bạc tỷ" dịp Tết 2025, Thu Trang xác nhận không tham gia đường đua phim Tết 2026 để tập trung toàn lực cho dự án điện ảnh "Ai thương ai mến". Nữ đạo diễn cho biết đây là lựa chọn chiến lược nhằm đảm bảo chất lượng cho dự án được xem là lớn nhất sự nghiệp của cô.
Chia sẻ
Những ngày gần đây, giá sầu riêng ngịch vụ (quả sầu riêng trồng nghịch vụ) trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp mới (chủ yếu trên địa bàn tỉnh Tiền Giang trước đây) giảm mạnh khiến nhà vườn trồng sầu riêng “đứng ngồi không yên”.
Chia sẻ
Sau quyết định của EU về việc cấp cho Kiev một khoản vay được bảo đảm bằng ngân sách của Liên minh, thay vì tài sản của Nga, Thủ tướng Hungary Viktor Orbán tuyên bố rằng nếu Nga kiện về việc tịch thu các khoản tiền bị đóng băng của mình, EU sẽ phải hoàn trả gấp đôi số đó.
Chia sẻ
Trên những triền núi ở xã Vân Canh, tỉnh Gia Lai (địa phận huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định trước đây), đồng bào dân tộc Chăm H’roi và Bahnar vẫn gieo trồng lúa nương, trong đó có giống lúa Đá Đỏ. Với họ, đây không chỉ là vụ mùa mà quan trọng hơn là cách gìn giữ ký ức của cha ông, hương vị thiêng quý của núi rừng.
Chia sẻ
Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yên Nguyễn Hữu Nghĩa cho biết, Hưng Yên thống nhất quan điểm triển khai dự án phục dựng, tái hiện, hồi sinh Phố Hiến không nhằm lợi nhuận kinh tế trước mắt mà hướng tới mục tiêu lâu dài, bền vững, kết nối giá trị văn hóa của quá khứ - hiện tại - tương lai.
Chia sẻ
Nghệ sĩ Ưu tú từng tham gia "Biệt động Sài Gòn", từng là chủ hãng phim, từng được nhiều Nghệ sĩ Nhân dân tài danh cộng tác.
Chia sẻ
Theo tử vi ngày mai, bắt đầu từ cuối năm nay, 3 con giáp sẽ trải qua một thời kỳ thịnh vượng hiếm có trong cả thập kỷ, không còn phải chịu cảnh nghèo đói.
Chia sẻ
Đại gia Trần Đăng Khoa, hay được gọi là Khoa “khàn” bất ngờ tái xuất với vai trò Chủ tịch HĐQT CTCP Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh. Trước đó, vị đại gia này là người đứng sau hàng loạt dự án bất động sản lớn đình đám.
Chia sẻ
Truyền thông Hàn Quốc không tiếc lời ca ngợi chiến tích của U22 Việt Nam và HLV Kim Sang-sik trước U22 Thái Lan ở chung kết SEA Games 33.
Chia sẻ
KS Nguyễn Thị Nguyệt và cộng sự, Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao TPHCM vừa thực hiện thành công đề tài nghiên cứu sản xuất hàng loạt lan Kiếm từ giống nuôi cấy mô. Lan Kiếm là một trong những loài lan được ưa chuộng trên thị trường bởi sự đa dạng về chủng loại, màu sắc hoa phong phú và có mùi thơm…
Chia sẻ
Thông qua buổi thảo luận sẽ giúp người dân Khánh Hòa có thêm nguồn lực để sớm phục hồi sản xuất, giảm thiểu rủi ro và ổn định sinh kế sau mưa lũ.
Chia sẻ
Bình luận bị cho là kém duyên của tỷ phú Elon Musk về hình thể nữ diễn viên Sydney Sweeney đã thổi bùng làn sóng phản đối mạnh mẽ trên mạng xã hội.
Chia sẻ
Người dân xung quanh hoảng loạn khi chứng kiến cảnh con vật trồi lên mặt nước với thi thể đứa trẻ bị kẹp chặt trong hàm.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Đại đoàn kết dân tộc 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
MA
