Bắc Ninh - từ tỉnh công nghiệp hướng tới thành phố công nghiệp công nghệ cao, sản xuất thông minh

Chiều 13/6, tại Trung tâm Văn hóa Kinh Bắc (thành phố Bắc Ninh), Ban Kinh tế Trung ương phối hợp với tỉnh Bắc Ninh tổ chức Chương trình tọa đàm và kết nối đầu tư, khảo sát thực tế tại tỉnh Bắc Ninh trong khuôn khổ Diễn đàn cao cấp thường niên Công nghiệp 4.0 (Industry 4.0 Summit 2023).

Tọa đàm nhằm kết nối lãnh đạo các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước tham quan và làm việc với lãnh đạo địa phương; trao đổi về xu hướng phát triển các khu công nghiệp tại tỉnh Bắc Ninh; chia sẻ kinh nghiệm, khuyến nghị chính sách để Bắc Ninh sớm trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, công nghệ cao và nghiên cứu, thiết kế (R&D) hàng đầu trong khu vực.

Từ tỉnh thuần nông, Bắc Ninh cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại

Phát biểu chào mừng, ông Ngô Tân Phượng – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh thông tin, sau hơn 26 năm tái lập tỉnh, từ một tỉnh nông nghiệp, xuất phát điểm thấp, Bắc Ninh đã tạo ra những bước phát triển vượt bậc, toàn diện trên các lĩnh vực, đến nay đã cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, đóng góp quan trọng vào mức tăng trưởng chung của cả nước.

Tỉnh Bắc Ninh đã thu hút đầu tư nước ngoài của tỉnh đứng thứ 7 cả nước với 1.908 dự án, đạt 24,17 tỷ USD đến từ 39 quốc gia, vùng lãnh thổ, đầu tư vào 16 ngành lĩnh vực, trong đó chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực sản xuất thông minh, công nghiệp công nghệ số, công nghệ cao (phần lớn là công nghiệp điện tử) với nhiều dự án lớn của các nhà đầu tư thương hiệu quốc tế như: các dự án của Tập đoàn Samsung, Amkor, Canon, Foxconn...

"Bắc Ninh luôn chào đón các nhà đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt Bắc Ninh định hướng mục tiêu là cứ điểm của sản xuất thông minh, thu hút các dự án công nghệ cao, công nghệ nguồn, điện tử bán dẫn, phấn đấu Bắc Ninh trở thành thành phố có nền công nghiệp hiện đại, công nghệ cao" – ông Ngô Tân Phương khẳng định.

Phát biểu đề dẫn tại chương trình tọa đàm, ông Nguyễn Đức Hiển - Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương  thông tin, Diễn đàn Công nghiệp 4.0 là hoạt động có ý nghĩa quan trọng nhằm kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực hiện Nghị quyết 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; Nghị quyết 29-NQ/TW 17/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Theo ông Hiển, Nghị quyết 29 tiếp tục các chủ trương trước về việc xác định ngành công nghiệp công nghệ số là một trong sáu ngành công nghiệp nền tảng và trong thời gian tới cần phải thể chế hóa, cụ thể hóa các chính sách để thúc đẩy phát triển lĩnh vực về công nghiệp công nghệ số cũng như các lĩnh vực đã đặt ra.

Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cho biết, theo đề nghị của các hiệp hội, các nhà đầu tư, đại diện một số tổ chức quốc tế, mong muốn được làm việc trao đổi thực tiễn với địa phương và Ban Kinh tế Trung ương đã lựa chọn tỉnh Bắc Ninh, bởi đây là tỉnh có định hướng và tiên phong trong phát triển mạnh về lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, thu hút các nhà đầu tư về lĩnh vực công nghiệp sản xuất thông minh.

Tại buổi tọa đàm, Phó Trưởng Ban Kinh tế Trung ương mong muốn các đại biểu, chuyên gia, doanh nghiệp trao đổi, chia sẻ những kinh nghiệm, khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai một số lĩnh vực, ví dụ công nghiệp điện tử và vi mạch bán dẫn, hoặc vấn đề đào tạo nhân lực để phát triển lĩnh vực này.

Cùng với đó, các doanh nghiệp, nhà đầu tư cũng mong muốn lắng nghe các vấn đề về quy hoạch, chính sách thu hút đầu tư trong các lĩnh vực của Bắc Ninh, hay định hướng phát triển các khu công nghiệp sinh thái thông minh gắn với vấn đề phát triển đô thị.

Đưa Bắc Ninh trở thành thành phố công nghiệp công nghệ cao, thông minh

Tại tọa đàm, tỉnh Bắc Ninh đã giới thiệu với các đại biểu tổng quan về Quy hoạch tỉnh Bắc Ninh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, công nghệ số và sản xuất thông minh.

Trên cơ sở đó, Ban tổ chức mời các chuyên gia, doanh nghiệp chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện để hiện thực hóa tầm nhìn đưa Bắc Ninh trở thành thành phố công nghiệp công nghệ cao, thông minh.

Tham gia thảo luận, ông Nguyễn Thanh Tuyên, Phó Cục Trưởng Cục công nghệ thông tin và truyền thông (Bộ Thông tin và Truyền thông) đánh giá: "Bắc Ninh được coi là thủ phủ về công nghiệp điện tử, không chỉ ở Việt Nam mà trên thế giới. "Việt Nam đang trở thành một trong những cường quốc xuất khẩu hàng đầu về máy tính, linh kiện đứng thứ hai thế giới, về điện thoại di động đứng thứ hai thế giới...".

Tuy nhiên, điều khiến ông Tuyên băn khoăn là "nốt trầm" trong tăng trưởng kinh tế ở Bắc Ninh. Trong 6 tháng đầu năm 2023, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh (GRDP) đã giảm sâu, tăng trưởng âm 12,59% so với cùng kỳ năm 2022. 

Trong bối cảnh đó, ông Tuyên cho rằng, đã đến lúc tỉnh Bắc Ninh cần xem xét lại mô hình tăng trưởng kinh tế dựa vào quy mô sản xuất lớn, sử dụng nhiều lao động. "Trong thời gian tới, tỉnh Bắc Ninh không thể sử dụng lao động đơn giản mà phải là lao động thông minh và tự động hóa" - ông Tuyên góp ý.

Từ kinh nghiệm của TP. Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Anh Thi - Trưởng Ban Quản lý khu công nghệ cao TP Hồ Chí Minh cho rằng, để đi nhanh, bắt kịp các nước trong công nghiệp hóa, Việt Nam cần có cách tiếp cận đột phá - đi từ trên xuống - tức đi thẳng vào khâu thiết kế sản phẩm, thiết kế chip để tạo giá trị gia tăng cao. 

Để đưa Bắc Ninh trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, công nghệ cao và nghiên cứu, thiết kế (R&D) hàng đầu trong khu vực, theo ông Thi, ngay từ bây giờ, tỉnh Bắc Ninh phải sớm chuẩn bị nguồn nhân lực và có cơ chế chính sách đãi ngộ mạnh như: giảm thuế thu nhập cá nhân...
Theo ông Thi, cả nước có khoảng 50 doanh nghiệp, chủ yếu là doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và khoảng 5.000 kỹ sư đang làm việc trong lĩnh vực thiết kế vi mạch, tập trung ở 3 thành phố lớn là: TP. Hồ Chí Minh, TP. Hà Nội và TP. Đà Nẵng, trong đó TP. Hồ Chí Minh chiếm khoảng 80% cả về số lượng doanh nghiệp và lao động.

Với nền tảng là thủ phủ sản xuất công nghiệp điện tử, ông Thi nhận định, tỉnh Bắc Ninh có thế mạnh về sản xuất và đóng gói. "Chúng ta có quy hoạch không gian phát triển hợp lý, gắn kết giữa TP. Hồ Chí Minh và Bắc Ninh thì chúng ta sẽ từng bước khép kín chuỗi giá trị" - ông Thi nói.

Phát biểu kết luận tọa đàm, Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Anh Tuấn cảm ơn những ý kiến, khuyến nghị của các đại biểu. “Đây là những khuyến nghị, những gợi mở rất sát với định hướng phát triển của tỉnh Bắc Ninh đã được xác định trong quy hoạch tỉnh đến 2030, tầm nhìn 2050 phấn đấu đưa Bắc Ninh trở thành thành phố thông minh, mang đậm đà bản sắc văn hóa Kinh Bắc và là thành phố công nghệ cao, sản xuất thông minh” - ông Tuấn bày tỏ.

Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh cam kết với các nhà đầu tư, Bắc Ninh tiếp tục cải cách môi trường đầu tư kinh doanh, đẩy mạnh xây dựng chính quyền số... Với quan điểm Bắc Ninh luôn coi thành công và thất bại của nhà đầu tư là thành công, thất bại của tỉnh, khó khăn nhà đầu tư là khó khăn của tỉnh để đồng hành, giúp đỡ các doanh nghiệp cùng phát triển.

Cùng với đó, tỉnh Bắc Ninh quan tâm đầu tư nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu nhân lực cao của các doanh nghiệp. Bắc Ninh cũng tăng cường đẩy mạnh quy hoạch, giám sát chặt chẽ, kịp thời điều chỉnh bổ sung quy hoạch các khu công nghiệp; đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, xây dựng các công trình dự án trọng điểm, có tính chất liên kết phát triển vùng; các khu công nghiệp được quy hoạch đầu tư hoàn chỉnh và đồng bộ đủ đáp ứng yêu cầu của các nhà đầu tư lớn có thương hiệu toàn cầu.

"Chúng tôi đã có định hướng để tái cơ cấu đầu tư và chuyển đổi mô hình hoạt động của các khu công nghiệp hiện tại và phát triển các khu công nghiệp mới theo mô hình xanh và sản xuất thông minh" - Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh chia sẻ và cam kết sẽ đảm bảo an ninh năng lượng và định hướng chuyển đổi sang năng lượng xanh, năng lượng sạch, năng lượng không phát thải cacbon, đáp ứng tiêu chí xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Châu Âu, Bắc Mỹ.