Bãi cát Thạch Sanh ở Quảng Trị: Lợi dụng dự án hết hạn để đục khoét sông Thạch Hãn

Hút cát xuyên đêm, xịt vòi rồng tấn công nhà báo

Thời gian qua, đường dây nóng của Báo Dân Việt liên tục nhận được phản ánh của người dân thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị về việc phát hiện tàu sắt hút cát trái phép trên sông Thạch Hãn, sau đó tập kết lên cảng cá Cửa Việt. 

Tình trạng cát tặc lộng hành diễn ra khiến người dân lo lắng nguy cơ sạt lở, uy hiếp tính mạng, nhà cửa, tình hình an ninh trật tự và còn thất thu thuế của Nhà nước.

Nhận được phản ánh trên, PV Dân Việt cùng một số đồng nghiệp đã nhiều đêm vào cuộc điều tra để có thông tin cụ thể.

22h30 ngày 27/10, có mặt trên đoạn sông gần cảng cá Cửa Việt, chúng tôi nghe rõ tiếng tàu sắt gầm rú hút cát trên sông Thạch Hãn. Với tiếng nổ máy chát chúa này, người dân sống đôi bờ đều nghe thấy.

23h21 cùng ngày, chiếc tàu sắt loại chở 100m3 lù lù tiến vào bờ với những tiếng gầm rú như thách thức. 

Sau khi neo đậu, kết nối vòi ống xong xuôi, người trên bờ sẽ tắt điện, khiến cảng cá chìm vào đêm tối. Sau đó, 4 người trên tàu sắt bắt đầu phun cát lên bãi có sẵn ở cảng Cửa Việt.

0h40 ngày 28/10, sau khi bơm hết cát lên bờ, chiếc tàu sắt trở lại sông Thạch Hãn để tiếp tục hút cát, đèn ở cảng Cửa Việt sáng trở lại.

2h30, khi đã hút "no" cát, chiếc tàu trở vào bờ với quy trình tương tự. Tất nhiên, đèn chiếu sáng ở cảng Cửa Việt một lần nữa vụt tắt.

Khi phát hiện bị quay phim, chụp ảnh, nhóm người ở tàu hút cát không ngần ngại dùng vòi xịt nước công suất lớn tấn công PV. Sau khi PV rời đi, con tàu sắt vẫn nổ máy ầm ầm phun cát lên cảng Cửa Việt.

8h00 sáng, nhiều xe tải lớn bé tiến vào cảng Cửa Việt để "ăn hàng". Người dân địa phương cho hay, việc này diễn ra hàng ngày và công khai, ai cũng biết.

8h30, khi chúng tôi đang ghi hình bãi cát hàng ngàn m3 ở cảng Cửa Việt, có một thanh niên tự xưng tên Lê Vũ (SN 1994), là quản lý cảng đến nói chuyện. 

Vũ cho biết, cảng cá Cửa Việt do Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng quản lý, khai thác. Ông Võ Văn Thức là giám đốc công ty.

Vũ thừa nhận, công ty có đưa tàu sắt loại chở được 100m3 khai thác cát trái phép trên sông Thạch Hãn, sau đó bơm cát lên cảng để bán. Vũ biện minh rằng, hút cát, bùn là để tạo luồng lạch cho tàu cá cập cảng, dù biết người dân bức xúc, phản ứng nhưng vẫn làm.

Khi được hỏi về hàng ngàn m3 cát có sẵn ở cảng cá, Vũ cho biết, đó là cát cũ của dự án nạo vét luồng lạch bến cá Cửa Việt. Dự án này đã kết thúc vào đầu tháng 11/2021, nhưng vì cát chưa bán hết nên còn tồn giữa bãi.

Quan sát tại bãi cát này, dễ dàng nhận ra cách thức của Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng. Đó là bơm cát mới hút trộm vào giữa bãi cát được bơm lên trước đó.

Sau đó bán lượng khai thác mới, vẫn để lại lượng cát cũ. Khi được hỏi, đại diện công ty nói rằng, toàn bộ số cát là cát cũ của dự án còn tồn. Vì lý do này, nhiều người gọi bãi cát ở cảng Cửa Việt là bãi cát "Thạch Sanh", ngày vơi, đêm lại đầy.

Doanh nghiệp thừa nhận, chính quyền... nói "không có"

Tình trạng hút cát trộm đưa lên cảng cá Cửa Việt đem bán đã được Báo Dân Việt phản ánh trong bài: Lạ: Chủ doanh nghiệp thừa nhận khai thác cát trái phép, lãnh đạo TT Cửa Việt (Quảng Trị) lại nói "không có"!?. Bài viết đăng ngày 30/3/2022.

Thời điểm đó, ông Võ Văn Thức – Giám đốc Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng thừa nhận, đã thuê tàu hút cát trái phép trên sông Thạch Hãn, sau đó bơm đổ lên cảng cá để bán.

Thế nhưng, ông Nguyễn Xuân Phương – Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Việt lại khẳng định, chính quyền địa phương có nghe người dân phản ánh tình trạng khai thác cát trái phép, đã chỉ đạo công an kiểm tra nhưng chưa phát hiện vi phạm tại Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng và bến cá Cửa Việt!?

Và nay, ngày 28/10, làm việc với PV, ông Phương lại cho biết, có nghe phản ánh tình trạng khai thác, tập kết, buôn bán cát trái phép ở cảng cá Cửa Việt. UBND thị trấn đã chỉ đạo công an kiểm tra.

Ông Phương khẳng định, không có chuyện bao che, chống lưng cho hành vi khai thác, tập kết cát lậu vào cảng Cửa Việt.

Trung tá Trần Văn Hiệu – Phó trưởng Công an thị trấn Cửa Việt cho biết, vì nhà ở gần cảng cá Cửa Việt nên tàu khai thác cát trái phép nổ máy lúc nào ông biết ngay lúc đó. 

Tuy nhiên, vị trung tá cho rằng việc kiểm tra bắt giữ gặp khó khăn do thiếu phương tiện, phải phối hợp với các lực lượng khác như biên phòng, công an huyện, công an tỉnh mới thực hiện được.

Nêu khó khăn là vậy nhưng trung tá Hiệu lại cho biết, cơ quan chức năng đã từng bắt 4 vụ khai thác cát trái phép trên sông Thạch Hãn, là của người dân địa phương. Thế nhưng, chưa bao giờ phát hiện hành vi bơm cát khai thác trái phép lên cảng cá Cửa Việt của Công ty TNHH Đại Đoàn Thắng.

Theo ý kiến của người dân cũng như quan sát thực tế của PV thì chỉ cần ở trên bờ cũng có thể quan sát được quá trình hút cát trái phép, bơm cát lên cảng Cửa Việt. 

Sáng 28/10, sau khi tiếp nhận thông tin do nhóm PV cung cấp, ông Võ Đắc Hoá – Chủ tịch UBND huyện Gio Linh đã lập tức chỉ đạo Phòng TNMT huyện, Công an huyện Gio Linh phối hợp với Bộ đội Biên phòng Quảng Trị kiểm tra, xử lý, ngăn chặn hành vi trái pháp luật xảy ra trên sông Thạch Hãn và cảng cá Cửa Việt.

Ông Hoá cho rằng, nhóm người trên tàu khai thác cát trái phép dùng vòi xịt nước tấn công PV tác nghiệp là không thể chấp nhận được.

"Về lâu dài, huyện sẽ kiến nghị cấp trên chỉ đạo đơn vị, doanh nghiệp liên quan di chuyển toàn bộ cát ra khỏi cảng, tránh tình trạng lợi dụng, lấy lý do cát dự án còn tồn kho để khai thác bất hợp pháp, tập kết cát mới rồi đem bán, trục lợi. Nếu cứ để như vậy thì bãi cát này không bao giờ cạn" – ông Hoá nói.