Bất ngờ: Chỉ bán bong bóng một loài cá cho Trung Quốc, Việt Nam đã thu hàng chục triệu USD

Tại Triển lãm Thuỷ sản Toàn cầu 2024 tổ chức tại Tây Ban Nha tháng 4/2024, một loạt sản phẩm giá trị gia tăng từ cá tra, tôm đã được gần 40 doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam giới thiệu tới khách hàng. Thật bất ngờ, các sản phẩm cá tra giá trị gia tăng "made in Vietnam" được đánh giá rất cao và đắt hàng.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), các sản phẩm cá tra chế biến giá trị gia tăng là một bất ngờ trong bức tranh xuất khẩu cá tra những tháng đầu năm 2024.

Thống kê cho thấy, trong quý I/2024, trong khi xuất khẩu cá tra phile đông lạnh giảm 5% thì xuất khẩu sản phẩm cá tra chế biến giá trị gia tăng tăng tới 16% và xuất khẩu cá tra khô tăng gần 9%. Trong đó, 2 dòng sản phẩm phụ là bong bóng cá tra và snack da cá lại ghi nhận mức tăng khả quan.

Trong đó, xuất khẩu bong bóng cá tra đạt 19,4 triệu USD, tăng 17%, với thị trường tiêu thụ chính là Trung Quốc chiếm 79%.

Tại thị trường Mỹ, theo VASEP, các sản phẩm chế biến giá trị gia tăng từ cá tra cũng đang lên ngôi. 

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong tháng 4/2024 ghi nhận nhiều tín hiệu lạc quan với giá trị đạt gần 38 triệu USD, tăng 34% so với tháng 4/2024. Tính đến hết tháng 4, thị trường này tiêu thụ 102 triệu USD cá tra, tăng 19% so với cùng kỳ năm ngoái.

Đáng chú ý, theo VASEP, kể từ đầu năm nay, Mỹ liên tục tăng mạnh nhập khẩu các sản phẩm cá tra giá trị gia tăng từ Việt Nam. Tháng đầu năm nay, Việt Nam xuất khẩu gần 295.000 USD cá tra giá trị gia tăng sang Mỹ, tăng gấp 18 lần so với cùng kỳ; tháng 2/2024, giá trị này đạt hơn 114.000 USD, tháng 3/2024 tăng 76% với 150.000 USD. 

Đáng chú ý, tháng 4/2024, xuất khẩu các sản phẩm cá tra giá trị gia tăng sang Mỹ đạt hơn 300.000 USD so với chỉ 5 USD giá trị xuất khẩu các sản phẩm này trong tháng 4/2023. Tính đến hết tháng 4/2024, Mỹ tăng gấp 8,5 lần nhập khẩu các sản phẩm cá tra giá trị gia tăng từ Việt Nam với 860.000 USD.

Khác với nhu cầu tiêu thụ cá tra giá trị gia tăng tăng mạnh, nhập khẩu cá tra đông lạnh trong tháng 4/2024 của Mỹ chứng kiến tăng trưởng âm 72% với giá trị đạt 165.000 USD. Tổng xuất khẩu cá tra đông lạnh Việt Nam sang Mỹ trong 4 tháng đầu năm nay đạt gần 1 triệu USD, giảm 28% so với cùng kỳ năm ngoái.

Phile cá tra đông lạnh vẫn là mặt hàng chủ lực của xuất khẩu cá tra sang Mỹ. Tháng 4/2024, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm phile đông lạnh sang Mỹ đạt hơn 37 triệu USD, tăng 35% so với tháng 4/2023.  Tính đến hết tháng 4/2024, xuất khẩu phile cá tra đông lạnh của Việt Nam sang Mỹ đạt hơn 100 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2023, chiếm 98% tỷ trọng trong tổng giá trị XK cá tra sang Mỹ.

Theo chuyên gia của VASEP, người tiêu dùng tại Mỹ đang tăng nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm cá thịt trắng, đặc biệt là cá tra từ Việt Nam. 

Xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong tháng 4 và trong 4 tháng đầu năm nay có nhiều tín hiệu khởi sắc sau khi liên tục sụt giảm trong năm 2023. Vừa qua, đông đảo doanh nghiệp Việt Nam đã tham gia và giới thiệu các sản phẩm cá tra Việt Nam tại Triển lãm Thủy sản Bắc Mỹ. 

Với lợi thế của loài cá thịt trắng thơm ngon, phù hợp chế biến đa dạng món ăn từ fillet đóng gói, sản phẩm đông lạnh đến sản phẩm chế biến sẵn như fish sticks hay fish burgers, đã hấp dẫn được các nhà nhập khẩu đến từ thị trường này.

Thêm vào đó, việc các nguồn cung cá thịt trắng cho Mỹ đang giảm trong bối cảnh khan hiếm các sản phẩm cá thịt trắng khác như cá rô phi cũng là tín hiệu khả quan cho xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Mỹ.

VASEP nhận định, thông tin Mỹ đang xem xét công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường đã mang lại niềm hy vọng lạc quan cho nhiều ngành kinh tế Việt Nam, trong đó có ngành thủy sản. 

Dự kiến vào tháng 7/2024, DOC sẽ có quyết định về việc Việt Nam có được chuyển đổi trạng thái từ nền kinh tế phi thị trường sang nền kinh tế thị trường hay không. Nếu Việt Nam được công nhận có nền kinh tế thị trường thì đây sẽ là lợi thế cho cho các doanh nghiệp Việt Nam trong các đợt xem xét hành chính thuế chống bán phá giá tôm, cá tra trong thời gian tới.