Bí ẩn công nghệ thông tin ở Triều Tiên: Người dân dùng điện thoại, internet ra sao?

Một báo cáo của nhà báo công nghệ Triều Tiên Martyn Williams làm việc cho Ủy ban Nhân quyền Triều Tiên (HRNK) đã làm sáng tỏ cách thức, mà nhà lãnh đạo tối cao của Triều Tiên, Kim Jong-un, và chế độ của ông sử dụng công nghệ để giữ người dân sử dụng internet trong khuôn khổ và không có sự giao thiệp với thế giới bên ngoài.

1. Triều Tiên kiểm soát chặt chẽ Internet

Triều Tiên không cắt hoàn toàn khỏi Internet, bằng chứng là có rất nhiều vụ tấn công được cho là do các tin tặc hoạt động bên trong nước này thực hiện. Nhưng nhìn chung, về khoản sử dụng internet của người dân, chính phủ kiểm soát rất gắt gao.

Như Martyn Williams lưu ý trong báo cáo của mình: "Toàn bộ cơ sở hạ tầng mạng viễn thông do Nhà nước điều hành và các dịch vụ bảo mật được tích hợp rất nhiều trong việc vận hành mạng viễn thông cũng do chính Nhà nước trực tiếp quản lý, qua một cơ quan nhà nước đặc nhiệm có tên là Cục 27, hay Cục Giám sát Dẫn Truyền Thông tin.

2. Triều Tiên nhập điện thoại Android giá rẻ của Trung Quốc, sau đó sửa đổi phần mềm 

Tại Triều Tiên, người dân có thể mua điện thoại thông minh được sản xuất tại Trung Quốc nhưng được phân phối dưới thương hiệu của Triều Tiên. Những chiếc điện thoại này trông rất giống những chiếc điện thoại Android giá rẻ mà bạn có thể mua ở bất kỳ cửa hàng nào, nhưng những chiếc điện thoại này được cài sẵn phần mềm gián điệp và phần mềm được điều chỉnh bởi các địa phương thuộc Triều Tiên.

Ngoài ra, người dân có thể mua các thiết bị của riêng mình được nhập lậu qua biên giới Trung Quốc, nhưng họ phải đối mặt với việc bị theo dõi qua mạng di động của Triều Tiên. Điều này cũng tương tự trên PC, với việc Triều Tiên sản xuất một hệ điều hành dựa trên Linux có tên "Red Star" có thể theo dõi hoạt động của người dùng.

3. Phần mềm gián điệp có thể giám sát những trang web mà mọi người đang xem

Theo Williams, điện thoại của Triều Tiên chạy trên Android, phần mềm di động mã nguồn mở. Các kỹ sư đã sửa đổi phần mềm tích hợp trong đó bao gồm một chương trình nền có tên "Red Flag", theo dõi mọi thứ mà người dùng làm, và tự chụp ảnh màn hình theo khoảng thời gian ngẫu nhiên để nắm bắt hoạt động của họ. Những ảnh chụp màn hình đó được ghi lại trên cơ sở dữ liệu có tên là "Trace Viewer".

Mặc dù Triều Tiên có thể không có đủ nguồn lực để kiểm tra toàn bộ màn hình của mọi người, nhưng Williams lưu ý rằng, đó là một cơ chế tuyệt vời để khiến người dân sợ hãi từ đó tự nâng cao ý thức khi sử dụng internet một cách phải phép.

4. Nếu bạn mở một tập tin phương tiện truyền thông nước ngoài trên thiết bị ở Triều Tiên, chính quyền dư sức biết

Theo báo cáo, các kỹ sư Triều Tiên đã tạo ra phần mềm đánh dấu tệp phương tiện, về cơ bản phần mềm này sẽ gắn thẻ và giám sát bất kỳ tệp phương tiện nào được mở trên thiết bị, cho dù đó là PC hay thiết bị di động. Nghĩa là bất kỳ ai xem phim nước ngoài trên thiết bị của họ sẽ bị gắn thẻ và theo dõi tệp đó.

5. Chỉ có 2 nhà mạng điện thoại ít ỏi trong nước

Thói quen mua điện thoại của người dân ở Triều Tiên không quá nhiều, và cả số lượng các nhà mạng của họ trước đây cũng chỉ dừng ở con số 2: Koryolink và Orascom - một nhà mạng có nguồn gốc từ Ai Cập nhưng được chính phủ cho phép liên doanh. Tuy nhiên, tới năm 2015, Orascom tụt dốc, còn một cái tên khác là Byol thì tiến lên hợp nhất với Kyryolink. Vì thế, hiện tại Koryolink vẫn là nhà mạng thống trị nhất.

6. Xem phim khiêu dâm nhận án tử hình

Williams đã nói chuyện với một số người đào tẩu khỏi Bắc Triều Tiên, những người chạy trốn chế độ sang Trung Quốc, Nhật Bản hoặc Hàn Quốc. Họ báo cáo rằng, hễ ai xem nội dung bất hợp pháp như khiêu dâm, hoặc bất cứ nội dung nào chỉ trích gia đình Kim đều phải lãnh án tử hình. "Xem nội dung khiêu dâm bị hạn chế rất nhiều. Bạn có thể bị xử tử vì xem nội dung khiêu dâm", theo một người đào tẩu cho hay.

7. Tất cả radio bán ở Triều Tiên đều cố định với tần số của chính phủ

Người Triều Tiên mua radio qua các kênh chính thức sẽ thấy thiết bị bị khóa phạm vi chỉ hoạt động ở các tần số được chính phủ phê duyệt. Nghe đài radio nước ngoài hoặc xem TV nước ngoài là bất hợp pháp, và chính phủ thường xuyên tiến hành các cuộc truy quét để đảm bảo người dân không trải nghiệm, thưởng thức bất cứ thứ gì có liên quan đến tính chất lật đổ.

Theo Williams, Triều Tiên cũng ra tay làm nhiễu tín hiệu vô tuyến nước ngoài. Ông viết, điều này liên quan đến việc "truyền tiếng ồn lớn" trên các tần số giống nhau để chế ngự việc phát sóng. Đặc biệt, Triều Tiên cũng tập trung gây nhiễu tần số ở hai trạm do cơ quan tình báo Hàn Quốc điều hành.

8. Xoa dịu thiên hạ bằng game di động cây nhà lá vườn

Trong một đất nước mà chất lượng giải trí cực thấp, khan hiếm, các bộ phim nước ngoài và truyền hình quốc tế đều bị cấm, để bù đắp lại Triều Tiên đã đưa ra một phương pháp đánh lạc hướng để xoa dịu bằng cách cung cấp các trò chơi điện thoại thông minh cây nhà lá vườn.

Báo cáo cho biết có tới 125 trò chơi di động có sẵn để chơi trên các thiết bị di động của Triều Tiên, chẳng hạn như "Bóng chuyền 2016" và mộttựa game khác có tên "Các thành phố trong tương lai". Ý tưởng là thế này: Nếu người dân dành thời gian giải trí của họ để chơi các trò chơi được sản xuất trong nước (và trả tiền cho chúng), người dân sẽ không phải tiêu tiền mặt vào các game phương tiện truyền thông nhập lậu bất hợp pháp có từ bên ngoài.