"Bùng nổ" tin xấu độc, đá gà và đánh bài qua mạng: Đại biểu "truy vấn" trách nhiệm Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng

Đặt vấn đề chất vấn hội trường, đại biểu Quốc hội Lê Thị Song An (đại biểu Long An) cho biết, gần đây tình hình tội phạm công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài khoản, giả mạo tin nhắn các ngân hàng, đá gà và đánh bài qua mạng có chiều hướng gia tăng diễn biến phức tạp và thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật còn thiếu đồng bộ. Công tác quản lý nhà nước trong một số lĩnh vực như an ninh mạng, tài chính, ngân hàng, đất đai, công chứng còn sơ hở, thiếu sót, chưa có sự phối hợp chặt chẽ.

Vấn đề thứ hai, trong thời gian qua, Bộ có nhiều giải pháp để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trên mặt trận phòng, chống tin giả, thông tin xấu độc trên mạng. Tuy nhiên, việc ngăn chặn, xử lý có lúc còn chậm tạo cơ hội cho tin giả tồn tại và phát tán rộng, gây hoang mang ông xã hội, ảnh hưởng đến sự ổn định kinh tế, an ninh trật tự, quyền lợi và lợi ích của những tổ chức, cá nhân.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng làm rõ, với vai trò và trách nhiệm của mình, Bộ trưởng đã có giải pháp gì để giải quyết các vấn đề trên?

Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa - Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên cũng cho biết, việc ngăn chặn tác hại của thông tin xấu độc trên không gian mạng là việc không dễ dàng xử lý. Xử lý trường hợp đưa tin thất thiệt cũng rất vất vả, khó khăn và nếu xử lý không cẩn thận thì có thể dẫn đến tình trạng PR cho người muốn nổi tiếng.

Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp nào triệt để, căn cơ nhất trong khi lực lượng của ngành thông tin truyền thông thì mỏng mà chúng ta có hàng chục triệu tài khoản trên các mạng xã hội, trong đó nhiều tài khoản có địa chỉ ở nước ngoài.

Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng thừa nhận, lừa đảo qua mạng là vấn đề nan giải không chỉ với Việt Nam, mà ở nhiều nước trên thế giới.

Gần đây, rất nhiều lừa đảo sử dụng phương tiện thông tin, trong đó có số điện thoại và thông qua các trang web.

Thời gian vừa qua, việc đầu tiên Bộ Thông tin & Truyền thông làm là hoàn thiện các văn bản thể chế đã ban hành, trong đó định nghĩa rõ các hành vi và quy định các quy trình xử lý hành chính, mức phạt và cơ chế chuyển sang công an xử lý hình sự.

Một trong vấn đề Bộ rất quan tâm là xử lý căn bản. Đầu tiên, Bộ công khai các đầu số điện thoại, cụ thể là 156 và các trang web để tiếp nhận các phản ảnh của người dân về vấn đề vi phạm.

Hai là, phát triển các công cụ công nghệ. Coi công nghệ là lực lượng sản xuất cơ bản, trong quản lý không gian mạng coi công nghệ số là lực lượng thực thi.

Năm 2020, Bộ đã rà quét và ngăn chặn khoảng 1.700 trang web có dấu hiệu lừa đảo, với 3,1 triệu người truy cập, nguy cơ lừa đảo rất lớn.

Ba là, Bộ Thông tin & Truyền thông đang tập trung nguồn lực để xử lý sim rác – phương tiện thực thi các hành vi lừa đảo.

Về sim rác, Bộ có 3 công đoạn lớn, gồm xóa bỏ thuê bao không đầy đủ thông tin khỏi hệ thống, hiện nay số sim rác bằng 0, trong khi năm 2018 là 22 triệu.

Đồng thời, các nhà mạng đang thực hiện đối soát thông tin có chính xác không.

Cuối cùng, xử lý sim chính chủ. Nếu làm được sẽ ngăn chặn được việc đáng kể việc sử dụng sim giả để lừa đảo.

Về vấn đề tin giả, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hung cho biết, tin giả trên mạng lan rất nhanh nhưng nếu xử lý chậm thì nó sẽ lan truyền rất rộng. Vừa qua, các cơ quan đã nâng tầm xử lý tin giả từ thông tư lên nghị định. Nghị định quy định rõ hành vi, trách nhiệm các bên liên quan, thời gian các nhà mạng phải hạ thông tin xấu độc từ 48h xuống 24h, có thông tin đặc biệt chỉ trong 3h.

Theo Bộ trưởng, hiện nay phạt đưa thông tin giả tại Việt Nam dù đã tăng lên 3 lần, nhưng so với các nước trong khu vực ASEAN thì chỉ bằng 1/10. Thời gian tới, Bộ sẽ tiếp tục đề nghị Chính phủ xem xét, cân nhắc đưa mức phạt lên mức răn đe, ít nhất ngang với mức trung bình trong khu vực.

Nhấn mạnh việc ngăn chặn thông tin xấu độc thực sự là công việc khó khăn, Bộ trưởng cho rằng, giải pháp căn bản là cần có sự vào cuộc tích cực, chủ động của mọi bộ, ngành, các tổ chức, các gia đình. Khi toàn bộ xã hội vào cuộc thì mới giải quyết được căn cơ vấn đề này trên không gian mạng.

"Thế giới thực ra sao lên không gian mạng cũng vậy, ai quản lý gì sang không gian mạng cũng quản lý cái đó. Tức là cần sự vào cuộc của tất cả các thành phần. Chỉ toàn bộ xã hội vào cuộc mới giải quyết căn cơ các vấn đề trên không gian mạng. Bộ Thông tin & Truyền thông và Công an giải quyết không xuể", Bộ trưởng Hùng nhấn mạnh.