Các “chiêu trò” nhập cư vào Việt Nam của người nước ngoài

Theo báo cáo của Bộ Công an về việc tổng kết thi hành Pháp lệnh nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam (VN) trình bày trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng nay (10.9), Pháp lệnh quy định người nước ngoài tạm trú từ 1 năm trở lên được cấp thẻ tạm trú còn theo quy định của Bộ luật lao động năm 2002 thì người nước ngoài làm việc tại VN liên tục từ 3 tháng trở lên phải có Giấy phép lao động, trừ các nhà đầu tư, thành viên hội đồng quản trị (HĐQT), sáng lập doanh nghiệp…

Vì vậy, doanh nghiệp đã lách luật bằng cách bổ sung thành viên HĐQT hoặc thành viên HĐTV qua hình thức góp vốn (với số vốn rất ít, có trường hợp chỉ có 3 triệu đồng) để xin cấp thẻ tạm trú. Tại một số địa phương có đông người nước ngoài làm việc như Hà Nội, Hải Dương, TP.HCM, Long An… đã xuất hiện các “doanh nghiệp ma” được thành lập dưới danh nghĩa công ty TNHH, Công ty cổ phần chỉ với mục đích làm dịch vụ kiếm lời từ xin thị thực dài hạn, thẻ tạm trú (bằng thủ đoạn đưa tên người nước ngoài vào danh sách thành viên góp vốn, sáng lập doanh nghiệp), sau khi được cấp thị thực dài hạn, thẻ tạm trú thì giải tán doanh nghiệp.

Để tạo điều kiện cho người nước ngoài muốn nhập cảnh vào VN tìm hiểu thị trường, cơ hội đầu tư nhưng chưa liên hệ được cơ quan tổ chức, cá nhân đón tiếp, Nghị định hướng dẫn thực hiện Pháp lệnh có quy định cơ quan đại diện VN xét cấp thị thực D (có thời hạn 15 ngày). Tuy nhiên, do cách hiểu và triển khai ở một số cơ quan đại diện VN có sự khác nhau nên việc cấp thị thực D diễn ra tràn lan.

Những năm gần đây (đặc biệt là 6 tháng đầu năm 2009), công dân một số quốc gia nghèo, đặc biệt là một số quốc gia ở Châu Phi đã đến VN bằng thị thực D để tìm kiếm việc làm, cư trú trái phép, hoạt động vi phạm pháp luật (cướp giật, buôn bán ma túy, tìm đường đi nước thứ 3) gây mất trật tự an toàn xã hội và rất khó khăn trong việc xử lý do không có cơ quan, tổ chức ở VN bảo lãnh. Nhiều trường hợp không có tiền, không có giấy tùy thân…

Để chấn chỉnh tình trạng này, Bộ Công an cùng với Bộ Ngoại giao đã thống nhất: Chỉ giải quyết cho người được cấp thị thực D nhập cảnh nhưng phải đáp ứng các điều kiện như có vé khứ hồi, nếu đi tiếp nước thứ 3 thì phải xuất trình thị thực hoặc giấy tờ có giá trị xuất nhập cảnh nước thứ 3 và phải có ngoại tệ mạnh bằng tiền mặt hoặc séc tương đương 1.000USD.

Cuối năm 2011, các đường dây tổ chức cho người nhập cảnh vào VN tìm đường trốn đi nước thứ 3 tiếp tục lợi dụng việc cấp thị thực D còn đơn giản ở một số cơ quan đại diện để đưa người vào VN (đông nhất là Thổ Nhĩ Kỳ, Bangladesh, Srilanka).