Cách trồng chanh tứ quý theo tiêu chuẩn VietGAP

Chanh tứ quý là loại cây ăn quả thuộc họ cam quýt có nguồn gốc á nhiệt đới. Chanh có nhiều giống, các giống thường gặp như: chanh giấy được nhiều người ưa chuộng vì mỏng vỏ, nhiều nước, vị thơm, chanh núm quả tròn, chanh thơm Indo, được nhập nội từ Indonesia, trái tròn, đẹp, chanh lima persa không hạt, chanh Eureka… Nói tới kỹ thuật trồng cây chanh tứ quý quá đơn giản vì cây dễ ra hoa, đậu quả, thích nghi với nhiều loại đất và nhiều vùng sinh thái ở nước ta nên được rất nhiều bà con trồng trong vườn nhà hay trồng kinh doanh đều cho năng suất tốt.

Trồng chanh tứ quý đang là xu hướng của nhiều nhà vườn

Giống

Chọn mua cây giống ghép ở những cơ sở sản xuất giống có uy tín. Giống thường có gai dài ở các lách lá. Lá chanh thuôn dài trung bình, sắc lá xanh sáng. Cây ra hoa đậu quả liên tục quanh năm. Quả thu nhiều vào tháng 4 - 5.  

Thời vụ

Đồng bằng Bắc Bộ trồng từ tháng 9 đến tháng 5 năm sau. Các tỉnh Nam Trung bộ và miền núi phía Bắc trồng cuối mùa mưa. Các tỉnh miền Nam có thể trồng quanh năm.  

Đất trồng

Chọn ruộng đất thịt trung bình, tầng canh tác dày. Cày lật đất 2 lần tới độ sâu 40 - 45cm rồi phơi ải kiệt. Lên luống rộng 2m. Rãnh rộng 50cm, sâu 30cm.

Đào hố kích thước 40 x 40 x 40m, hố cách hố 2,5m. Mật độ trồng 1.400 - 1.500 cây/ha.  

Kỹ thuật trồng

Trồng giâm cây trong bao: Dùng vỏ bao xi măng gập miệng kéo lộn vào trong tới sát đáy (tạo vỏ bì 2 lớp), đóng đầy hỗn hợp 4 phần đất thịt ải + 1 phần sỉ than. Trồng chìm hết phần bầu cây trong đất. Sau xếp gọn các bì cây vào góc vườn thoáng sáng, thoát nước, tưới giữ ẩm hàng ngày. Sau 6 tháng dùng xe rùa chuyển cây ra vườn trồng. Chú ý lột bỏ vỏ bao trước khi trồng.

Có thể trồng cây giống trực tiếp trên luống, nhưng sau 6 tháng phải đào lên trồng lại, để kích cây ra rễ tơ. Trước khi đào cây trồng lại 20 ngày, dùng dầm xâm quanh gốc cho cây “xuống dần”, tránh sốc phản vệ, ảnh hưởng tới sinh trưởng.

Khi cây bén rễ hồi xanh bón 0,2kg phân đậu tương (gồm 70% hạt đậu tương nghiền + 30% lân supe, ủ lên meo xanh mới bón). Sau đó định kỳ 2 tháng/1 lần bón nhắc lại lượng phân đậu tương trên.  

Chăm sóc

Bón lót khi trồng cây ra ruộng sản xuất: 7 - 10kg phân gà, chim hoai mục/1 hốc.

Bón thúc 10 - 15kg phân gà, chim hoai mục/1 gốc, bón theo rãnh đào quanh hình chiếu tán cây, kết hợp rắc mặt luống 2 - 3kg tro bếp/1 cây. Sau đó, định kỳ 3 tháng bón 0,3 - 0,4kg hỗn hợp phân đậu tương, bón mặt quanh hình chiếu tán cây, sau vét đất rãnh bồi gốc và lấp kín phân.

Phun bón lá Seaweed - Rong biển 95% định kỳ 15 - 20 ngày từ trước cây nở hoa và sau đậu quả.

Chú ý: Cần căn cứ tình hình sinh trưởng của từng cây để tăng, giảm lượng bón cho cân đối. Phân hữu cơ 1 năm bón 1 lần vào các tháng mùa khô. Không bón lẫn phân đậu tương với bón tro bếp. Có thể kết hợp phân bón lá với thuốc BVTV để giảm số lần phun. Sử dụng thuốc và chế phẩm theo hướng dẫn trên bao gói.

Ủ phân hữu cơ: Chọn nên đất cứng trải màng nilon làm lớp lót đáy. Chất phân thành lớp dày 0,5 - 0,6m, rộng 2 - 3m2, rắc trên 2% lân supe hoặc 1% vôi bột (theo khối lượng), chờ 4 - 5 ngày nhiệt độ đống phân tăng lên 60 - 70 độ C thì tưới nước ẩm phân rồi nén chặt. Tiếp tục xếp lớp phân mới lên và làm như lần trước. Cứ như vậy cho đến khi đống phân đạt độ cao 1,5 - 2m thì dừng lại, nén chặt thêm và phủ đất hoặc dùng màng ni lông đen bao kín. Sau 3 - 4 tháng có thể dỡ phân chăm bón cho chanh.  

Phòng trừ sâu bệnh chính

Cắt tỉa cây thường xuyên, làm sạch cỏ và chôn vùi tàn dư thực vật vườn.

Sâu đục thân: Vợt bắt xén tóc từ tháng 5 - 10. Ngắt diệt ổ trứng trên các cành tăm. Cắt đốt các cành tăm héo. Quét vôi thân gốc. Cắt đầu ngọn thân, cành sâu đục, dùng xi lanh nhựa bơm Bemab 1% hoặc Depterex 1% vào lỗ vết cắt.

Sâu vẽ bùa, bọ trĩ, bọ xít, nhện đỏ: Phun Catex 1.8EC, 3.6EC định kỳ 15 ngày/lần, phun ngay khi lộc non mới nhú bằng hạt gạo.

Rầy chổng cánh: Sử dụng Sida 20WP phun trừ.

Bệnh thối rễ: Pha loãng Ridomin Gold 68WG tưới theo các lỗ xâm sâu 20cm quanh hình chiếu tán cây hoặc phun DuPontTM Nustar® 40EC, ngay sau các ngày có mưa to.

Bệnh thán thư: Phun phòng Daconil vào các ngày thời tiết âm u, độ ẩm không khí trên 80%.  

Thu hoạch

Thu quả chín sinh lý (khoảng 4,5 tháng từ sau tắt hoa lộ quả), khi vỏ quả chuyển màu xanh sáng, gai quả phẳng lỳ, trọng lượng đạt 18 - 20 quả/kg. Cắt tỉa quả nhẹ nhàng, không làm trầy xước, bầm giập vỏ quả. Tiến hành phân loại và xếp quả theo từng lớp trong thùng xốp hoặc hộp carton, giữa các lớp lót giấy mềm để tránh cọ sát quả ảnh hưởng tới chất lượng.

Thu quả chín hoàn toàn (khoảng 6 tháng từ sau tắt hoa lộ quả) khi vỏ quả chuyển từ màu xanh sáng, sang màu vàng chanh. Để thu chanh chín hoàn toàn, trước đó phải thu tỉa bớt 30 - 40% lượng quả chín sinh lý, chọn để lại những quả cân đối, không sâu bệnh, quả sẽ tiếp tục phát triển đạt 11 - 13 quả/kg khi thu hoạch.